94 jaar Bert Hellinger

We hebben lang van Bert Hellinger mogen genieten, ons mogen laven in de rijkdom van zijn wijsheid, maar nu is het moment dan gekomen: Op 94-jarige leeftijd is Bert Hellinger overleden. Een mooi moment om deze invloedrijke psychotherapeut en leraar nog eens in een warm licht te zetten. Wie was deze man?

Een golf van rouw en vooral ook dankbaarheid gaat door de gemeenschap van zijn vrienden en volgers, bestaande uit een enorme gemeenschap (familie)opstellers, coaches en therapeuten, allen die van hem leerden of die met de rijke nalatenschap van zijn bestaan verder gaan. Zijn opvolgers zijn talloos en verspreid over de wereld. De beweging is al doorgegeven en zet zich voort.

Het is duidelijk: Bert Hellinger is, en was, een zeer geliefd mens en hij heeft zijn leven op een betekenisvolle wijze ingevuld. Bij dit overlijden nemen we even tijd om terug te kijken naar deze invloedrijke mens. Graag vier het leven dat Bert (Anton) Hellinger leefde van 16 december 1925 tot 19 september 2019.

Bert’s nalatenschap leeft door

Velen gaan verder met wat deze man bracht, maar de voetafdruk van Bert Hellinger was groot en het is niet gemakkelijk om die echt te evenaren. Gelukkig hoef je ook niet echt een Bert Hellinger te zijn.

Elk mag het op zijn eigen manier doen, vanuit zijn eigen begrip- en vaardigheidsniveau. Bert zag de waarde van veelvormigheid in en hij zou dat als eerste toestemmen. Zelfs iemand die onbekwaam is kan waardevolle uitkomsten krijgen, erkende hij. Zijn reis is voorbij, een lange en betekenisvolle reis, en wij volgen op ons beurt onze beweging zoals die zich bij ons aandient.

Dit werk is “mensenwerk” en daarmee is degene die dit werk beoefend uitvoert van grote invloed. De methode is slechts een tool dat veelvormig kan worden ingezet, de ontmoeting en het veld waarin we bewegen is veel belangrijker.

Maar de potentie en kracht ervan is enorm. Het haakt direct in op een niveau dat wel allemaal kunnen herkennen en wat ons raakt en beweegt. Dit gaat over ons eigen mens zijn.

Hellingers kracht

Een van de krachten van grootmeester Bert, was dat hij bereid was zich duidelijk en soms zelfs resoluut uit te drukken. Hij deed dat op een rustige vaak vriendelijke manier en wist daarin een geheel eigen toon te zetten. Vrij van dwang, maar vooral duidelijk over waar hij stond en wat hij bereid was te doen.

Bert Hellinger had een bijna ongeëvenaard vermogen om snel en vlijmscherp door thema’s te snijden en de kernbeweging te duiden. Onbewogen kon hij naar dood kijken, dus ook die beweging mocht worden gemaakt.

Natuurlijk kwam dat omdat hij al veel kernbewegingen en thema’s had onderzocht en in een interview met Bert Hellinger lezen we ook waar zijn relatie met dood door gevormd is.

Zijn duidelijkheid en haarscherpe analyses maakte dat hij niet zelden als confronterend werd ervaren en in zijn wens om iets helder te maken was hij soms ook wel controversieel te noemen. Emotie kan soms moeite hebben met toestemming of onbewogenheid, vooral als het zelf opspeelt. Een rebel en strijder was er soms ook.

Was Bert Hellinger perfect als mens?

Als je perfectie zoekt in een mens zal je dat nooit echt vinden. We zijn slechts perfect in het uitdrukken van onszelf. Ook Bert Hellinger was uiteindelijk gewoon een mens met veel moois, maar ook met beperkingen en op zijn tijd onhandigheden.

De methode die hij gebruikte zocht gelukkig ook geen perfecte mens. Deze illustreerde zelfs hoe het krampachtig streven naar perfectie soms een duidelijk gebrek kon zijn en relaties saboteerde. Als je perfect en onschuldig probeert te blijven, dan is het veel moeilijker om het goed te hebben met elkaar.

Een typische Hellinger zin die dan in me opkomt: “Tegen zoveel onschuld kan natuurlijk niemand op” (naar iemand die een ander maar bleef straffen en alle kans op herstel blokkeerde).

Kracht in eenvoud

Hellinger staat bekend om zijn compacte uitingen. Soms was zijn interventie slechts een enkel woord als “Ja” of een vragend “Alsjeblieft”. “Zeg het met liefde”, kon hij dan ook wel zeggen als iemand het moeilijk vond. Hij neigde naar eenvoud, naar minimalisme en uiteindelijk naar de stilte.

Bovenal zocht Hellinger de oplossingen in ons mens zijn. Niet perse zoals we onszelf willen zien, maar wel in een werkelijkheid die vol van medemenselijkheid was en vol waarheid. Observeer gewoon wat zich toont!

Een eigen aandeel nemen

We bereiken elkaar gemakkelijker als we allemaal een aandeel hebben genomen en daarin erkennen dat we soms ook iets bijgedragen hebben aan iets dat pijnlijk was. Bert verwoorde het dan bijvoorbeeld als “Zondaars kunnen het heel goed hebben samen”.

Vergeving sneuvelde omdat het te ongelijkwaardig is en bijna een soort wraak van een slachtoffer naar zijn/haar dader. Relaties houden daar niet echt stand en wrok ligt op de loer. Vergeving is de beweging van een onschuldige tegenover een zondaar.

Daartegenover zette hij de beweging van verzoening, die gelijkwaardigheid en liefde ondersteund doordat het pas mogelijk is nadat alle betrokken terug zij gegaan naar hun eigen aandeel en dat hebben erkend.

De bewegingen die Hellinger voorstond waren mooi en zijn analyses helder, maar ze waren niet perse altijd gemakkelijk. Het was een rijke beleving voor al degenen die erin stapten. Hellinger hielp om echt te worden en om op te groeien.

Compact taalgebruik

Je hoefde dat alles echter nooit. Elke beweging werd gerespecteerd. “Liever blijf ik boos!” is dus ook een oplossing net als “Liever ik dan jij”. Maar in een simpel woord als “Ja”, kon een heel diep verlangen zijn weg vinden en een lijden of conflict helen.

“Papa, alsjeblieft”, reikt het kind opnieuw uit naar de vader. “Mamma, help. Ik kan het niet alleen.”, vraagt het kind, “Ik ben maar de kleine”. Krachtige taal die zich uitspeelt in een opstelling en het opent harten. Minder kan meer zijn, veel meer, maar het moet wel kloppen.

Deel zijn van iets groters

Het leven van Hellinger is deels ook een enorme religieuze reis. Hij begon als christen die zich wilde aansluiten bij de kerk, maar gaandeweg werd God slechts nog “het grotere” en verdween de specifieke vorm.

Hij wees aan dat we allen deel zijn van grotere onbewuste bewegingen waar we geen macht over hebben en vroeg zich af waar de bewegingen die we meemaken hun oorsprong vinden.

“Wij zijn allen klein in het oog van het grote” is misschien wel zijn diepste inzicht, samen met de verbinding die we allen hebben. Bert zag elk mens niet als individu op zichzelf, maar als deel van een veld (zelfs meerdere velden) die op allerlei manieren invloed uitoefenden.

Wij dienen dat veld zonder het te weten. Sommige velden slepen hele volkeren mee in een beweging, anderen zijn meer bescheiden. Individueel zijn we deel van deze bewegingen en hebben daarin geen tot weinig keuze of invloed.

Het is het collectief dat ons draagt, een beweging uit een bron die buiten ons gezichtsveld ligt, niet het individu. Het individu speelt een rol, maar is niet waarover het gaat. Een schril contrast met ons huidige denken, nietwaar? Maar is het waar? In opstellingen lijkt het zo te zijn.

Natuurlijk had hij tenminste een van de uitwassen van zo’n grote beweging aan de lijve ervaren. Zijn manier maakt het echter mogelijk om elk mens als mens te ontmoeten. Hij bood ons een kans om dat grotere te ontdekken. Wat verlangt dit grote van ons en wat ons cadeau is aan dat grotere? Dat is de ontdekkingsreis.

De familie is onze eerste groepsverbinding en de invloed die het heeft gaat voorbij emoties en gevoelens, zelfs voorbij persoonlijke herinneringen en ervaringen.

We reageren op elkaars velden alsof we daar kennis van hebben, maar het speelt zich allemaal onbewust af. Het is onze beweging waarin alles tot uiting komt. Niets en niemand staat op zichzelf. Ons zelfbeeld heeft soms wat te lijden onder de inzichten, maar het levert uiteindelijk veel op.

Omstreden Hellinger?

Hellinger was niet altijd erg handig. Soms speelde hij de rebel en gaf daarmee voeding aan degenen die dachten dat hij in het geheim een nazi was.

Tegenstanders halen bijvoorbeeld die betekenis uit het feit dat hij een tijdje in een ambassade heeft gewoond waarin vroeger nazi’s waren gehuisvest. Van hem uit een oplossing tijdens een verbouwing, maar weinig rekening houdend met de gevoeligheden van mensen die in hem een nazi zoeken.

En wat bijvoorbeeld te denken van een Bert Hellinger situatie waarin Hellinger een Hitlergroet demonstreert voor een joodse gemeenschap die hij mag toespreken.

Schokkend voor velen natuurlijk en misschien onnodig kwetsend. Wist hij dat niet? Was hij erop uit om te kwetsen? Reageerde hij op dat moment ergens op? Misschien dat iemand het nog weet, maar het is een van die anekdotes die ook onthouden worden over deze man.

Was Hellinger dan haatdragend? Was hij een Nazi-aanhanger of een volger van Hitlers waanzin? Nee, dat was hij allemaal zeker niet… Hij (noch zijn ouders) had zich ooit aangesloten bij die beweging en hij was in zijn leven zelfs meermaals buitengesloten.

Liefde van Bert

Ik zou hem eerder liefdevol noemen, op een mannelijke, mogelijk zelfs vaderlijke wijze en misschien enigszins een eenling, al waren er velen die hem omringden en zijn liefde wilde proeven. Zijn liefde was stevig, kon soms even snijden, maar hij stemde goed af en haalde je eventueel ook terug.

Belangrijk om te ontdekken waaraan deze man loyaal was, omdat zijn methode loyaliteit en opoffering juist aanwijst als drijvende krachten en expressies van liefde. Liefde zit niet alleen in het zachte, maar misschien wel juist in wat we moeilijk vinden.

De rebel in Hellinger

Was het dan een demonstratie van iets anders? Moest de actie of reactie iets aantonen? Waarschijnlijk wel. Ook deze leraar had wel iets van een rebel in zich. Rebellen hebben kracht om naar eigenheid te gaan en anderen te demonstreren wat mogelijk is. Ze zijn niet altijd vrij van zichzelf (integendeel).

Waarschijnlijk was het een andere manier om te demonstreren dat de overheerser en de verzetsstrijder beiden even gewelddadig zijn. Je mag dan de manier gerust onhandig noemen, maar ook dat was Bert Hellinger.

Was er een duidelijker manier om snel te demonstreren, wat woorden niet zo snel laten aannemen? Niet echt, maar het was ook niet handig om zo te doen. Misschien was het zijn ongeduld of de innerlijke rebel die dat dreef.

De reactie was het bewijs van zijn stelling en de potentiële leerschool. Emotie wil daar niet heen en soms is boosheid gemakkelijker. Bert was bereid sterke reacties op te roepen en kon daar ook mee omgaan. Hij was zijn eigen grootheid, zelfs in zijn beperkingen (die er zeker ook waren).

Het interview met Bert leert me ook meer over waar deze man vandaan komt en dat brengt me dichterbij de mens die ook een van mijn leraren was. Was deze mens bijzonder? Was het zijn pad? Was de methode, of waren zijn leerlingen, de drijvende kracht? Het is meer dan de meeste bronnen over hem gedeeld hebben.

Leren, veranderen en meebewegen in het moment

Eigenzinnig zijn er velen, dat alleen maakt nog geen grootmeester, wat Bert zeker was. Bert had naast zijn bereidheid om op zichzelf te gaan staan en duidelijk te zijn, nog een andere misschien nog belangrijkere kwaliteit, die hij keer op keer demonstreerde.

Deze kwaliteit verzachte de confronterende en zelfstandige kwaliteit in hem en toonde zowel de leerling als zijn bereidheid om erbij te blijven. Het was zijn grote bereidheid om van standpunt te veranderen, naar gelang het moment daarom vroeg en te verrassen door met hetzelfde gemak het tegendeel te stellen van iets dat hij een paar zinner eerder als onmogelijk presenteerde.

Bert zat niet vast in zijn gelijk, maar bewoog mee met personen en omstandigheden waar dat klopte of nodig was. Altijd bedachtzaam, vaak verrassend, soms ontdeugend en bovenal respectvol naar het grotere en ons mensen als voertuig in dat grotere spel. Niet voor niets een wereldwijd geliefd mens.

Mens zijn tussen mensen

Het is ook niet gemakkelijk om de juiste balans te vinden tussen duidelijkheid, zelfstandigheid, kracht en flexibiliteit en dat uitmuntend in te zetten om anderen te helpen. Je zou hem dus gerust een kunstenaar in zijn vak kunnen noemen, een die zijn plek heeft verdiend tussen andere grootheden op het gebied van psychologische hulpverleners en denkers.

Het interview met Bert Hellinger leert ons dat ook hij zowel uitgesloten werd (wat nuttig is voor wat hij moest leren en later doorgaf), als dat hij gevormd is door een hele reeks gebeurtenissen en een netwerk van mensen die iets begrepen en konden en daarom bekend staan.

Verbindende liefde

Hellinger was in zijn hoogtijdagen een waar kunstenaar in het balanceren tussen meebewegen, stil blijven en prikkelen, maar dat werkte slechts omdat onderliggend er een enorme liefde, menselijkheid en bereidheid leefde.

In zijn woorden en ritme van spreken kon je het gewicht en de diepgang van deze man voelen. Hij had zijn woorden goed doordacht en leefde het ook voor. Wat hij zei was niet het enige van belang aan deze man, de liefde van waaruit het kwam was zeker zo belangrijk. Hij bleef in verbinding met de mensen met wie hij omging, evenzeer als met zijn eigen oorsprong.

Bert Hellinger was om al die redenen waardig om een helper van mensen te zijn en bleef zelfs trouw aan zijn rol wanneer hij iemand wegstuurde met de boodschap dat hij ze niet zou helpen. Hij liet degenen met wie hij werkte nooit echt los, dat leek soms maar zo. Hij was slechts bereid om dat te brengen wat nodig was en daarin te experimenteren.

En vaak genoeg bleek dat de hulp die nodig was (weten wanneer nee zeggen nodig is, hoort ook bij hulp). De beweging moest kloppen en werd door hem grondig onderzocht. Dit was geen lichte man, niet iemand die doorgaans impulsief was, integendeel.

Respect voor ziel, lot en oorsprong

In zowel ontvangst als een afwijzing van Bert Hellinger zat een grote liefde en een groot respect voor het lot van anderen. Dat respect demonstreerde hij keer in zijn benadering. Niet voor niets was hij voortdurend bezig om zijn therapeutiesche houding te onderzoeken en bij te stellen.

Maar hij kon zeker ook verrassen, bijvoorbeeld door eerst te roepen dat iets niet kon en daar te blijven en dan een moment later te vertellen hoe het wel zou kunnen en een nieuwe mogelijkheid te openen. Het tegendeel van wat hij eerder zei kon hij met dezelfde kracht en helderheid plaatsen als dat hij het voorgaande. Hij verraste graag op die manier.

Verdiepen door herhaling

Er zijn veel verslagen van zijn werk gemaakt en als je ze bestudeert is er elke keer iets te ontdekken. Deze grootmeester was een waar kunstenaar in zijn vak. Zijn boek “Supporting Love” heb ik al zeker vijf of zes keer gelezen en elke keer bracht het weer wat nieuws. Erg interessant om zo mee te kunnen kijken met iemand die goed is in wat hij doet.

Ziel, liefde, geweten en groepsbinding

Bert Hellinger heeft veel woorden gewijd aan verdiepende thema’s als liefde, de ziel en geweten en groepsdynamiek. Het vinden van de juiste therapeutische houding stond ook behoorlijk centraal in zijn werk.

Hij benaderde dat met groot respect voor de eigen vorm en de wijsheid van de helende bewegingen in ieders familiesysteem. Ook in het interview met Bert, lees je hoe hij anderen interpreteert vanuit hun veld en de verbinding met dat veld.

Terugtrekken in de waarnemer

Hij heeft zich daarin toenemend terughoudend opgesteld, zodat zijn later werk bijna alleen nog uit stil waarnemen bestond en de interpretatie van wat hij waarnam. Daarmee heeft Hellinger zelfs geprobeerd om zichzelf steeds meer overbodig te maken in het werken met anderen.

Een fictie natuurlijk, want zelfs de waarnemer is van invloed, maar ook respectvol naar de ander en diens systeem en beweging. Zijn hele beweging was om terug te treden en slechts waar te nemen en dat is met zijn vertrek uit dit bestaan nu compleet.

Staren in het veld

Bert staarde in het veld achter mensen en dat bracht ons veel. Dat wat belangrijk is en beweegt verdwijnt echter nooit. In de kern was Bert een waarnemer, een betrokken toeschouwer en bovenal op mensen gericht. Er zit veel kracht in die rol.

De kunst van helpen

Zijn boek “De kunst van helpen” analyseert de psychologische hulpverlening even scherpzinnig als bijvoorbeeld Richard Bandler deed en hij plantte daarmee een vruchtbaar zaadje voor degenen die willen leren om kunstenaars te worden in dat helpen (wat geen sinecure is). Het verwonderd dan ook niets te lezen dat Bert bekend was met NLP en de makers ervan.

Vader Bert en zijn gemeenschap

Bert omarmde allen die met zijn werk verder wilde, ook als ze besloten niet verder met hem mee te ontwikkelen of een andere invulling te kiezen. Hij was ook daarin een waarlijk wijs en liefdevol vader voor de gemeenschap die uit zijn werk voortkwam.

Kinderen zijn de voortzetting van hun ouders, waarbij ze dat wat ze ontvingen naar eigen inzicht en verlangen kunnen voorzetten en verder ontwikkelen. Persoonlijk ben ik erg blij met de rijke erfenis van deze man wiens woorden en leven ook in mij doorwerken.

Waarde doorgeven is de opdracht aan nazaten

Net als kinderen aan hun biologische ouders niet teruggeven, maar balans aanbrengen door door te geven, doen wij dat ook. Bert gaf iets dat doorgegeven mag worden en dat een eigen bestaan rechtvaardigt.

De werkvorm familieopstellingen (en de vele varianten die een eigen naam hebben gekregen) maakt het mogelijk om vele achtergronden en disciplines bij elkaar te brengen en op een elegante en krachtige manier te gebruiken om te helpen.

De werkvorm zelf heeft kracht, maar het is vooral ook de beoefenaar diens achtergrond, doorzicht en vaardigheid die de methode tot een ware kunt verheffen. Het is niet de vorm maar het niveau van de beoefenaar die het verschil uitmaakt en dat maakt dit voortzetten zo interessant als het uitdagend is.

Familieopstellingen gaan verder

Met mij zijn er velen die met familieopstellingen verder gaan, elk op hun eigen manier. Zij hebben dit stokje opgepakt om hun eigen ontwikkeling te ondersteunen en ook weer iets door te geven aan anderen. Zo zal Bert Hellinger heel waarschijnlijk nog heel lang herinnerd blijven en voortleven, ook al is het einde van zijn fysieke bestaan voorbij.

Bert deelde zijn methode, maar wat is zijn eigen oorsprong?

Als je meer wilt weten over de achtergrond van deze man dan kan je het interview met Bert Hellinger lezen, maar verder moet je waarschijnlijk nog even geduld hebben.

Voor iemand die zoveel woorden heeft gewijd aan zijn gedachten en werk, is het wonderbaarlijk hoe weinig in die bronnen te vinden is over Bert zelf en zijn eigen reis. Wat was de oorsprong van zijn zo geliefde en krachtige methode en hoe kwam hij op dit punt? Het interview was eigenlijk de eerste bron die ik tegenkwam en die deze deur echt opende. Belangrijk dat ook dit gedeeld wordt.

Eerder vond je in boeken wat kerndingen in een korte introductie. Dat hij tot zijn 50ste als missionaris had gewerkt en vanaf zijn 55ste levensjaar een eigen praktijk had gestart met eigen methodes, of misschien dat hij naar Amerika ging en daarna de methode “primal scream” naar Duitsland wilde brengen om te ontdekken dat die niet genoeg aansloeg.

Natuurlijk kwam dan ook zijn ervaring met de Zulu’s voorbij en het respect en de relatie met oorsprong die hij daar tegenkwam. Die gemeenschap had veel problemen nog niet die wij wel hadden. Het was een zaadje dat hem in beweging bracht en dat uiteindelijk ook ons bereiken zou.

Veel meer dan dat was er niet. Dat is best bijzonder voor een man die zoveel aandacht heeft gewijd aan het onderwerp oorsprong en het eren van de oorsprong. Het is daarom goed dat die eigen oorsprong ook wat aandacht mag hebben.

Opgaan in zijn werk en beweging

De aandacht van Hellinger vooral naar de fylosofische onderwerpen en degenen met wie hij werkte. De bewegingen en samenhangen in het menselijke systeem dat hij overwoog waren een interessant studieobject.

Het is een enigszins tijdloze analyze, waarin leven en dood samenvloeien en alles samenhangt, eigenlijk net als in zijn methode gebruikelijk is. De levenden staan naast de doden en alles hangt samen. Weten is een ding, maar kunnen ervaren…

In de kern was Hellinger eerder een fylosoof dan iets anders, maar zijn methode maakte dat uitermate tastbaar en gaf je een directe waarneming en ervaring waarin begrip kon groeien. Verbinden was zo iets heel praktisch, ook al was het misschien nog niet altijd gemakkelijk.

Ontkenning bij de leerling, bevestigt de meester?

Het had heel natuurlijk geweest als Bert al veel eerder zijn eigen historie ergens verwerkt zou hebben en eer zou hebben gegeven aan zijn eigen oorsprong en leraren. Als hij het gedaan heeft was het inelk geval niet in zijn vertaalde boekwerken.

Maar misschien is het dan ook niet verwonderlijk dat leerlingen zoals Franz Ruppert (onder andere bekend om zijn opstellingen van het verlangen) in zijn boeken beweert dat zijn werk niet meer is gebaseerd op familieopstellingen en niets met Hellinger te maken heeft.

Hij volgt daarmee zijn familieopstellingen-meester en een voorbeeld waarin de voorgangers vakgenoten ook niet in het voetlicht zijn geplaatst, maar het is mij ook niet verwonderlijk dat een Franz Ruppert niet de diepgang en resonantie voelbaar maakt als Hellinger wel deed.

Wat brengt Franz Ruppert een rare ontkenning eigenlijk, denk ik dan, van zijn oorsprong en leraar… en dat voor een opsteller. Ongetwijfeld is daar nog iets te ontdekken, maar dat is niet aan mij. Soms is het openlijk afwijzen van de ouder een fase, soms is het een opdracht van het systeem. Onderliggend is de verbinding er gelukkig altijd.

Berts leven en werk

Hellinger wees zelf af om de ontdekkingsreis in een anders domein door nieuwsgierigheid te laten voeden. Die ander en zijn systeem moet je met rust laten en respecteren, zoals trouwens Hellinger zelf steevast alle ouders met veel respect heeft benaderd.

Er is een boek over zijn leven geschreven dat binnenkort ook in de Nederlandse taal uitkomt. Het heet “Mijn leven, mijn werk” en is momenteel in de voorverkoop te bestellen. Ik hoop dat Bert erin nog wat tipjes van de sluier licht, ofschoon het goed kan zijn dat het door de uitgever zelf is samengesteld uit zijn verzamelde werk.

Er is ook een zeer interessant Duitstalig interview met Bert Hellinger (een Nederlandse vertaling vind je elders op deze website), waarin hij meer vertelt over zijn eigen reis. Erg interessant voor degenen die wat dichter bij Bert willen zijn in deze dagen.

Belangrijk om je oorsprong te herinneren en over te dragen

Het is ook best belangrijk om iets meer over de geschiedenis van “je vader” (of meer algemeen: je ouders) te leren kennen, hoe het voor hem was om op te groeien en de perioden in zijn leven te ervaren.

Delen met je systeemgenoten waar je vandaan komt en wat de geschiedenis is van een systeem, helpt ook de verbinding van degenen die deel uitmaken van dat systeem. Teveel weten is niet altijd goed en kan maken dat kinderen uit een systeem van hun plek stappen, maar te weinig weten is ook niet altijd gemakkelijk.

Cultuuroverdracht alleen is niet genoeg

Ouders geven de cultuur door van hun systeem door hun voorbeeld en door de regels die ze overdragen, maar de historie van het systeem overdragen geeft voeding aan de verbinding. Beide is even belangrijk.

De cultuur en het voorbeeld kan de ordening bevestigen en bijdragen aan de balans en liefde in het systeem. Het doorgeven van doorleefde historie doet echter iets meer en het is belangrijk om dat als ouder dus ook te doen.

Geschiedenis geeft context aan de ervaring en geeft voeding

Het doorgeven van de historie vertelt het kind waar de cultuur vandaan komt en waar het deel van uitmaakt. Het demonstreert de verbinding van de ouder en hoe die zich verhoudt tot die verbinding.

Het doorgeven van de historie demonstreert het vermogen en de bereidheid van de ouder om als mens betekenisvol te delen en de ander binnen te laten als ander mens.

Als de ouder het kind wil helpen om te leren over intimiteit en betekenisvolle relaties, dan is zo’n demonstratie belangrijk. Kleine rituelen kunnen de verbinding ook bevestigen, zoals een gezamenlijke maaltijd.

Deel worden van het grotere

Niet alleen heeft een kind het nodig om de eigen historie te ontvangen en deel te worden van de systeemhistorie, het kind kan een groot gemis ervaren in de relatie met de ouders en het eigen systeem, wanneer het daarvan afgehouden wordt.

Dit gemis kan het kind programmeren als groepslid en een beweging in het kind initieren om dit op te lossen, als het systeem dit vraagt. Het blijft echter een gemis. Waar hoor ik bij? Welke prijs wordt gevraagd?

Liefhebben en geliefd worden

Er is een verlangen om gekend en geliefd te worden, evenzeer als een verlangen om lief te hebben en te kennen. Ergens bij horen is een van de kernbehoeften in ons mensen. Hoe uit zich dit in een systeem?

Het kind wil de wortels ontwikkelen, ervaren en daaraan verbonden zijn, zelfs als het dat zelf nog niet doorheeft. Het kind wil, nee moet, weten waaraan het zich verbinden kan en dit is ook een van de reden waarom familieopstellingen zoveel reactie geven. Dit is een thema dat dicht bij ons allen staat.

Het collectief veld van familieopstellers

Familieopstellers vormen samen ook een soort familiesysteem, waarbij Bert Hellinger de vaderplek heeft. De beweging is door hem ingezet, en hij is zelf weer verbonden aan zijn eigen bronnen en natuurlijk zijn biologische familieband. Hij heeft de cultuuroverdracht geregeld en zijn rol uitmuntend vervuld.

Hellinger deelde gelukkig ook zijn historie

Gelukkig heeft hij er ook aan gedacht om zijn eigen geschiedenis achter te laten zodat het gedeeld kan worden en we ook de mens Hellinger en waar die vandaan is gekomen meer kunnen leren kennen. Daarmee is het mooi afgerond en kan hij gaan in vrede, ook voor degenen die achterblijven.

Bert, dankjewel voor je kostbare cadeau. Het gaf me veel en ik sta het graag toe om me verder te leiden en bewegen.

Als je meer wilt lezen over Bert Hellinger, dan beveel ik je graag het interview met Bert aan. Het maakt veel helder.