Vrijheid

Als je wel eens de druk voelt van anderen wanneer die afkeuren hoe je bent, wat je doet, of wat je wilt, of wat je mening is, dan is dit een artikel voor jou. Het gaat over vrijheid en hoe het te behouden, en helpt je en passant misschien een aantal patronen in jezelf ontdekken. Enjoy!

Veel van ons denken, voelen en doen, vindt plaats vanuit emotionele verstrikking met anderen. Zolang we ons dat niet bewust zijn, denken we dat die ander bepaalt wat wij mogen, dat die ander ons vrijheid moet geven, of vrijheid kan ontnemen… en vervolgens vechten we met die ander om het bezit van onze eigen emoties, gedachten, meningen en onze wil.

Anders geformuleerd:… we vechten met die ander om te mogen zijn wie en hoe we zijn. We vechten voor zelfbehoud, en voor onze overleving… ons bestaan.

Want hoe kan het ook anders?… we hebben die ander gemaakt tot een boosdoener die ons kan bepalen, die onze vrijheid om te zijn wie we willen bepaalt, gemaakt tot een boze ouder met macht over ons. In de kern zijn wij dan overgeleverd aan de ander en vechten voor onze vrijheid, voor de innerlijke ruimte, voor onze adem, voor ons overleven of recht om te bestaan en zijn.

Als we door krijgen dat het een verstrikking is, kunnen we gaandeweg de werkelijkheid van dit patroon leren kennen en doorzien. Dan leren we onze innerlijke aanpasser kennen, het nette meisje of jongetje in ons. Dan gaan we doorzien hoeveel stress we eigenlijk voelen in contact, en vooral wanneer we afwijken van wat onze omgeving, doet, denkt, zegt of voelt.

En natuurlijk reageren we dan op die stress en proberen de bron weg te nemen of aan te passen: die ander die iets vindt of wil. Maar is dat de bron eigenlijk? Is het niet veel meer onze innerlijke aanpasser die onze vrijheid en ons stressniveau bepaalt, en proberen we die slechts rustig te houden door onze omgeving bij te sturen? Zijn wijzelf niet degeen die onze vrijheid bepaalt of beperkt?

Een typisch patroon van instandhouding: In plaats van onze stress te erkennen en te erkennen dat het van binnenuit ontstaat, houden we ons stress-patroon in stand door onze omgeving aan te passen. We proberen slechts te vermijden dat we het in onszelf tegenkomen. Een alledaagse verstrikking die we dan oplossen door druk te leggen (of in elk geval te proberen dat te doen) op die ander.

En eigenlijk is dat een dubbele erkenning van onze verwarring, want niet alleen hebben we de illusie dat de ander onze vrijheid bepaalt of kan beperken, we hebben ook de grootsheidswaan dat wij dat zelf ook kunnen bij die ander. Hopelijk heeft ook die ander een stress gevende aanpasser in zich, denk ik hier dan maar.

En gelukkig voor jou, is dat vaak inderdaad het geval, want zo ongeveer elke ouder helpt zijn kind om zo’n innerlijke aanpasser te creëren door gebruik te maken van zijn verbale en fysieke overmacht om het kind te dwingen tot “wenselijk” gedrag. Je ouders installeerden daarmee die aanpasser in je, net zoals hun ouders dat in hen hebben gedaan. En vergis je niet, ook een rebel is een aanpasser. En dank je ouders maar, want dit patroon is de kern van ons succes, van onze overleving, door de eeuwen heen geweest. We zijn aanpassers in hart en nieren.

Terwijl twee aanpassers met elkaar in strijd gaan om hun vrijheid te krijgen, voor het recht op een eigen unieke vorm, is er ook vaak nog een derde aanpasser die de stress van die strijd zo vervelend en belastend vindt dat hij of zij gaat bemiddelen en helpen. Daarmee verspreidt het zich snel en voor je het weet heeft heel de mensen-omgeving zijn aanpasser en strijder gemobiliseerd. Allemaal uitingen van hetzelfde patroon, dezelfde verwarring. Alle aanpassers definieren de situatie als een strijd om het gelijk, een strijd om hun persoonlijke ruimte om te zijn… en reageren dan wisselend op de situatie.. aanvallen, verdedigen, bemiddelen… de drie centrale keuzes. Hun definitie dat het om een strijd gaat is wat ze met elkaar delen, de rest is slechts gevolg.

Dus nu beseffen we dat we zelf een patroon hebben waarbij we ofwel onszelf, ofwel onze omgeving, proberen aan te passen om het “gat” tussen onszelf en de omgeving zo klein mogelijk te houden, of in elk geval binnen voor ons (ver)dragelijke proporties. Een patroon dat niet zo onlogisch is bij een sociaal dier dat in kuddes leeft, zoals wijzelf zijn. Wat we inmiddels beseffen is dat er feitelijk geen strijd is, maar dat we dat bedacht hebben, dat het slechts de aanpasser is die strijd met onze biologische drijfveer om onze unieke vorm te behouden, om te overleven. De strijddefinitie is een onjuiste. We zijn allen zo vrij als we innerlijk zijn.

Onze overleving hangt af van dergelijke patronen, want de kudde staat voor veiligheid. Onze ouders programmeerden ons slechts voor onze overleving, waar afwijken van de groep vaak een snelle dood en een moeilijk leven voorspelde.

Omdat we mensen zijn, en emotionele types, en een groot brein hebben, zijn we echter in staat om ons eigen stressniveau ook op andere wijze te kalmeren, via de moeilijke weg… door het zelf te doen. Oké, het vraagt wat oefening, maar als je al doorzien hebt dat de ander geen werkelijke macht over je emoties, denken, willen en doen heeft, dan is het wel zo fair om ook zelf de verantwoordelijkheid te nemen… toch?

Dus ga je op zoek naar manieren voor stressreductie, en dat vraagt een mooie samenwerking van lichaam en geest (ofschoon het voelen van stress iets van het lichaam is). Je kan ontspanningsoefeningen of meditatie gaan beoefenen om je lichaam te leren hoe het kalmeert ongeacht de omstandigheden, en ruimte te creëren voor je geest om patronen te doorzien.

Kalmeren betekent hier trouwens heel concreet: angst reduceren, want de bron van dit alles is slechts angst (Stress is slechts een ander woord voor angst). De boosheid die je misschien ook voelde, was slechts op die angst gestapeld in een poging de bron van dreiging weg te halen en de angst niet te voelen. En als je verdriet voelde, dan heb je mogelijk geleerd dat je hulp krijgt als je verdriet voelt en geleerd om je zwak te voelen en slachtofferschap te kiezen boven kracht.

Het kan ook helpen als je de innerlijke beelden verandert, want nu klopt het niet meer om de ander schuld te geven over je emoties en je vrijheid, nu is die ander vrij en net als jij. En dus hoef jij geen toestemming meer te vragen aan die ander om jezelf te zijn, want alleen jij hebt die vrijheid. En je gaat de ander dus ook niet meer aanvallen omdat hij je vrijheid moet geven, of je niet moet beperken, want die verstrikking heb je nu wel doorzien.

Waar je dan steeds meer achter komt is dat je gevoelens en gedachten en vrijheid, niet buiten je controle liggen, maar dat er veel gewoonten en vaardigheden op dat vlak blijken. Je kan dan werkelijk onafhankelijk worden in je voelen en denken ten opzichte van je omstandigheden. Je kan dan bijvoorbeeld leren hoe je goede gevoelens in jezelf oproept.

Nu kan je leren gebruik te maken van positieve (hypnotische) ankers (de woorden, beelden, klanken, gebaren en aanrakingen die je volautomatisch en onbewust naar een gevoel of innerlijke staat brengen, en waar ik eerder al over schreef). Elk mens heeft ankers die hem of haar naar allerlei gevoelens en staten brengt, en veel ervan zal je onbewust al gebruiken.

Naarmate je meer en meer ontdekt welke waarnemingen je hoe beïnvloeden, kan je het actief en doelgericht ook zelf gaan gebruiken, zodat het voor je werkt in plaats van tegen je. Een goede coach kan je daarbij helpen. Voor veel mensen zijn woorden als “liefde” en “moeten” hypnotische ankers. In feite leer je jezelf te hypnotiseren naar bepaalde innerlijke staten. Het oproepen van een positieve en krachtige herinnering is een van de manieren.

Je leert het innerlijk spel onder controle krijgen, en bouwt daarmee een bewust vermogen op dat je toestaat om je anders te voelen dan degeen waar je bij bent, en leer je dat je zelf je gevoel kan bepalen (creëren) en vasthouden. Kortom, je wordt steeds autonomer en vrijer ten opzichte van je omgeving… een groei in authenticiteit.

Sommigen hebben dat vermogen allang, maar gebruiken het om zich rot te voelen. Bijvoorbeeld een depressie is een bewijs van precies dit vermogen tot autonoom voelen. En wonderbaarlijk genoeg… velen gaan zich spontaan ook minder fijn voelen als er iemand in hun omgeving depressief is, als bewijs dat degene die het mees zijn innerlijke staat beheerst de anderen “naar zich toe trekt”. We zijn gebouwd op elkaar ontmoeten, continu in verbinding. Dat werkt zowel naar “positieve” emoties als naar “negatieve” emoties.

Het is wel weer een reis om die vaardigheden op te bouwen, en misschien vraagt het wat hulp. NLP kan je bijvoorbeeld veel vaardigheden op dit vlak aanleren, en hypnose en lichaamsgerichte methoden kunnen ook goed bijdragen, en met (familie)opstellingen of systemisch werk kan je veel doen om de onderliggende verstrikkingen te ontrafelen en op te lossen.

En steeds opnieuw kom je dit patroon waarschijnlijk nog weer tegen. Alleen is er nu een kans dat je het doorziet en naar jezelf glimlacht terwijl je jezelf weer eens hoort zeggen: Ik mag toch wel zelf bepalen wat ik wil en vindt? Terwijl je nu weet dat alleen jij je eigen vrijheid in handen hebt.

En je doorziet… Ja, daar was hij weer… de verstrikking… ik heb nog wat te doen. Sorry voor het verwijt, lieve vriend, en bedankt voor de les. Je hebt gelijk… het is aan mijzelf om mijn eigen vrijheid te beseffen en mezelf te kalmeren zodat ik het kan leven. Je hebt me goed geholpen. Dankjewel.

✔ Reageer ✔ Deel ✔ Vind het leuk