Tussen verlangen en vervulling

Wat voel je als je terugdenkt aan iets dat je hebt gehad? Zijn er meer dan een manieren van iets terughalen? Wat maakt dat je soms gemis voelt als je iets herinnert en soms vervuld raakt? Hoe doe je dat eigenlijk? En waarom veranderen we hierin soms niet, ook al voelen we bijna ondragelijke pijn? Tussen verlangen en vervulling…

Als je een herinnering in jezelf oproept dan kan dat op twee manieren. Hoe je herinnert kan leiden tot vervulling, maar ook tot verlangen, gemis of rouw.

Vervulling

Stel je iets voor wat je fijn hebt gevonden en wat er nu niet direct is, iets wat je voldoening gaf toen je het had, of wat je voldoening zou geven als je het zou hebben. Stel je het moment voor dat je precies dat had of deed, en de omstandigheden die er toen waren. Herinner je dat moment alsof je het opnieuw beleefd. Voel de gevoelens die je toen had, en hoor de geluiden die je toen hoorde, haal de geuren, de smaak, en wat je zag op dat moment terug en beleef ze alsof je weer in dat moment bent. Herinner je zo precies mogelijk hoe je je toen voelt in dit moment, hoe je je gedraagt, en hoe het contact is als je in dit moment bent gestapt.

Je kan op deze manier in de herinnering stappen en hem herbeleven, en in dat geval zal je de (zintuigelijke) ervaringen die je op dat moment had herbeleven, en alle gevoelens opnieuw voelen, dezelfde innerlijke kracht en mogelijkheden beschikbaar hebben. En op deze wijze kan je door je een eerder moment te herinneren, en de ervaring zo levendig mogelijk terug te halen, ook weer die innerlijke staat die je toen had naar het nu halen.

En als de vroegere ervaring wel de ervaring was die je wilde, maar nog niet sterk genoeg, dan kan je zelfs alle innerlijke en uiterlijke elementen in je herinnerin vergroten. Verdubbel je goede gevoel, en maak je innerlijke stem twee keer zo krachtig of zacht, en vergroot je beelden zodat ze meer dan levensgroot zijn en helemaal om je heen gaan, en dichterbij zijn en je steeds intenser en meer in de ervaring stapt van dat vorige moment.

We kunnen nog meer dan dat, want het werkt ook als je op dezelfde levendige manier inleeft in de ervaring van iemand anders. je kunt je voorstellen hoe die persoon zich voelt, hoe hij denkt, wat hij ziet, hoe hij reageert. Als je alle elementen van die andere persoon in die situatie hebt voorgesteld, kan je jezelf in die sitautie voorstellen en kijken hoe jij daar zelf in dat moment bent, en vervolgens kan je in die ervaring stappen en uit de eerste hand beleven hoe jij dat allemaal doet en voelt en ziet en hoort, etc. En ook hier kan je de ervaringen vergroten alsof je alles door een versterker waarneemt.

Hoe is het om op deze manier naar vervullende momenten terug te gaan? Hoe is het om te voelen hoe vervullend dit moment voor je is? Hoe je alls hebt wat je wilde? Lukte het voldoende? Vele van ons hebben dit soort herinneringen, misschien zelfs krachtige herinnering die als hulpbronnen kunnen dienen. Of dat gebeurt hangt af van hoe deze hulpbronnen gebruikt worden. Er is namelijk ook de mogelijkheid van gemis en verlangen.

Verlangen en gemis

Een andere manier van herinneren is om uit het beeld te blijven en iets ervan op te roepen en eraan toe te voegen dat het iets is dat er niet meer is en wat je op dit moment niet echt kunt hebben, iets wat je eigenlijk graag wilt, maar niet bij kunt, iets dat je wilt maar misschien wel nooit meer zult ervaren. In dat geval stap je niet in de herinnering (en daarmee in de ervaring van dat verleden) maar blijf je aan de rand ervan staan en stelt je als het ware voor dat het een verboden vrucht is. In plaats van de ervaring van dat verleden krijg je dan een verdriet of gevoel van (gefrustreerd) verlangen.

Je frustreert jezelf door er niet echt in te stappen en jezelf tegen te houden, misschien hoor je innerlijk jezelf zeggen dat het niet echt is, maar slechts een herinnering, iets dat je verzint. De worst die je jezelf voorhoudt en die net te ver weg is om te grijpen, en het gevoel van verlangen dat je uitvergroot. Hier gebruik je hetzelfde, als hierboven bij vervulling beschreven, om jezelf naar gemis te brengen. Je houdt jezelf de herinnering voor van een moment dat je iets niet mocht of kon verkrijgen, een moment van verlangen en gemis, misschien een moment van verlies.

De prettige herinnering wordt hier niet gebruikt om erin te stappen, maar om terug te gaan naar het moment waarop je het verloor en die ervaring uit te vergroten, of om naar het moment van teleurstelling te gaan, het moment waarop je ontdekte dat je het niet voor jou is, of naar het moment waarop je wanhopig verlangde naar iets wat je misschien nooit zou kunnen krijgen (iets wat de meesten van ons wel kennen). Natuurlijk stap je niet in de vervulling (wat wel zou kunnen), omdat je ergens liever het gemis voelt. Misschien is er ergens een overtuiging gegroeid dat vervulling (binnen de context die je voorstelt) niet voor jou is.

Als iemand een groot verlies heeft geleden, kan het zijn dat die persoon het ervaart als een bewijs van loyaliteit of liefde om pijn te blijven voelen. Die zal dus eerder op deze manier herinneren, dan teruggaan naar de ervaring waarin het plezier en de vervulling ervaren werd en dat herbeleven. Velen van ons hebben een overtuiging in ons die zegt dat lijden een bewijs van liefde is. Als degene waarvan je houdt dan iets pijnlijks overkomt, dan vraagt liefde van je om te lijden, soms zelfs flink en lang te lijden (als een relatie verbreekt bijvoorbeeld, of als een geliefde of je kind overlijdt).

Soms blijven mensen ook hangen in een dergelijk verlies en lijden diep en lang. Soms vele jaren lang, en tot vermoeienis van de omgeving die een voor een afhaakt. Dit verlies aan sociale omgeving, en het lijden van deze persoon, is het offer dat wordt gedaan. De impliciete redenatie of dynamiek die daarin geleefd wordt is dan “Ik volg je” (wat meestal een beweging naar dood beschrijft in familieopstellingen). In uiterste vorm gaat het zover dat de persoon stopt met leven en als het ware leeft alsof hij of zij zelf is gestorven. Personen in deze omstandigheid leven op een hele smalle bandbreedte. Zijzelf ervaren het (over verkopen het) als onmacht, maar het is op diep niveau ook een keuze om te stoppen met leven.

De mogelijkheid dat ze die pijn zelf creëren en dat het ook anders kan, wijzen ze met kracht af, want ergens willen ze of (liever nog) moeten ze lijden, zo diep als ze lijden. Het is een lijden uit overtuiging, als bewijs van de omvang van hun liefde, en eenieder die probeert hen ervan af te halen “begrijpt het gewoonweg niet”. En gek genoeg plannen ze soms zelfs in (in bepaalde perioden of op bepaalde momenten) nog wat extra te lijden (bijvoorbeeld rond de herdenking van een overlijden). Ze hebben het er druk mee, en doen veel om door te lijden het verlies uit de weg te gaan (een ietwat bijzondere beweging… het ene lijden wordt gebruikt om het andere te vermijden). Opstellingen kan hier goed werk doen, maar slechts tot zover de persoon bereid is om de confrontatie met het verlies aan te gaan.

Het verschil

Dit alles illustreert wel dat het verschil tussen verlangen en vervulling maar klein is, en beide via hetzelfde mechanisme gecreerd kan worden. Beide is een creatie van de geest, beide een herinnering. De vraag is slechts… Stap je erin of ernaast? Een herinnering kan vervullen als we er helemaal in terug stappen en het zo compleet mogelijk (her)beleven, en kan pijngevoelens activeren als we aan de zijlijn van de herinnering gaan staan in het moment van verlangen of verlies.

Keuze

Nu is het gemakkelijk om te denken dat het gewoon een keuze is, maar dat zal door velen niet bewust geleefd kunnen worden. Degenen die kiezen voor de lijden kant zullen waarschijnlijk geen keuze ervaren, mogelijk omdat het botst met waarden of diepliggende overtuigingen. Zij zullen eerst de hulpbronnen moeten ontwikkelen, of de overtuigingen, om op dit vlak keuze te hebben. Een coach die enigszins NLP-vaardig is of daarin is opgeleid kan hen mogelijk hierin helpen.

Velen zullen dat echter niet opzoeken, vooral als ze lijden uit keuze. Dat soort keuze is te respecteren, aangezien het ook de menselijke vrijheid is om voor het lijden te kiezen. Het geduld van hun omgeving kan echter wel eindig zijn. Dat hoort er echter bij. We creëren van alles. Als therapeut rest me dan soms om discreet terug te trekken, omdat de keuze om te veranderen of niet altijd begint bij het autonoom individue.

Zeg het voort…

Als je dit artikel waardevol vindt, of wanneer het je raakte of inspireert, wil je me dan helpen om het te verspreiden, door het te delen met anderen? Druk even op de social media knoppen hieronder. Vertel me wat je ervan vond. Ik stel het erg op prijs als je een reactie achterlaat.

✔ Reageer ✔ Deel ✔ Vind het leuk