Wie ben je eigenlijk en wat zoek je in jezelf of je leven? Hoe ziet geluk er voor je uit en wat maakt het zo kwetsbaar en moeilijk te vinden? Wat bepaalt je meer dan al het andere? Wat is je ziel en welke beweging maakt het? Wat is de rol van je ziel eigenlijk? Wat onderscheid jou van het kind dat je ooit was? Een artikel over geluk, emoties, zielen, spiritualiteit, ouders, en nog wat andere alledaagse zaken… en een beetje systemisch werk natuurlijk.
Wat we niet willen voelen, bepaalt ons
Alle menselijke intellect en ontwikkeling ten spijt, zijn het nog steeds vooral de gevoelens die we NIET willen voelen die ons bepalen. Vaak gaat het over gevoelens van (bestaans)angst, gemis, verdriet, boosheid, eenzaamheid, afhankelijkheid of kwetsbaarheid, veelal emoties, maar soms ook innerlijke staten als gevoelens van hulpeloosheid (een staat met weinig innerlijke hulpbronnen) of depressie.
Gebukt onder teveel gevoelens
De denkbeelden die we ontwikkelden rechtvaardigen dat feit slechts, en verheerlijken daarmee ons vluchten alsof het een overwinning en prestatie is. We zijn goed in zelfrechtvaardiging, in het beschouwen van onszelf als gevoelig en voelend of juist ongevoelig, maar in realiteit hebben de meesten van ons best moeite met het feit dat wij allemaal veel voelen en ervaren.
Niet meer willen voelen als motor voor strijd
We gaan gebukt onder de veelheid en diepte an onze gevoelens en worden daarom vooral bepaald door het verzet tegen al dat voelen. We voelen veel, maar willen eigenlijk niets meer voelen, of slechts selectief, slechts de aangename gevoelens en de gevoelens die ons inspireren. En daarmee wijzen we veel delen van onszelf af, en eigenlijk ook iedereen die deze delen an ons activeert. We zijn moe geworden van onze innerlijke strijd en strijden daarom des te harder aan de buitenkant.
Geluk als ons geboorterecht?
We hopen dat deze vervelende gevoelens verdwijnen door ons volledig te richten op genotzuchtige gevoelens die we namen geven als geluk, liefde, bliss, genieten of blijdschap. En vervolgens versterken we onze vluchtweg met de overtuiging dat juist deze gevoelens ons geboorterecht zijn, een zin die vooral nuttig is als een zelf-hypnotisch anker, slechts een herinnering aan prettige gevoelens en strijd met alles wat ons onprettige gevoelens bracht.
We dromen van een leven zonder ongemak en zonder pijn. Daarin zit een ontkenning van leven, want er is altijd verlies aan de andere kant van geluk. Leven omvat alles en nodigt ons uit om het ook te doen.
Voorkeur voor aangename en stimulerende gevoelens
We doen het zo omdat we deze aangename en stimulerende gevoelens prettiger vinden en gemakkelijker, en omdat ze meer levendigheid in zich hebben. We denken dat ze voor vrijheid staan, maar deze vrijheid is kunstmatig omdat onze onvrijheid begint waar wij niet heen kunnen, mogen of durven.
Vrijheid van de voortdurende vlucht
Vrijheid is dan slechts aanwezig zolang we in beweging blijven en de omstandigheden naar onze hand weten te zetten, zolang we in staat blijven onze weggedrukte, ontkende en genegeerde andere gevoelens te ontvluchten.
Ons vermogen tot dragen en verdragen
Er zijn gebieden waar we niet willen (en vaak kunnen) verblijven in onszelf en als we daarheen gaan blijkt al snel hoe klein ons vermogen is om die gevoelens te verdragen en dragen. Dat uit zich vervolgens ook in ons veroordelen en wegdrukken van alles en iedereen die deze gevoelens in ons aanraakt of activeert, die ons brengt naar voelen wat we liever niet voelen. Wij verdragen geen schuld, geen zwaarte, en dus zitten we vast in een gevecht om alleen de “goede” gevoelens toe te staan.
Geluk als verlangen naar kinderlijke staat
Wij willen kind zijn, onbevangen, onbelast, onschuldig en liefst nog volledig verzorgd en veilig. Voor dat laatste hebben ewe een ouder nodig, in de vorm van een God of overheid, en zoals onze eigen ouders niet andere konden dan ons uiteindelijk teleurstellen in onze behoeften, kunnen ook deze ouders niet anders.
De teleurstelling van het opgroeiende kind
Elk kind merkt na verloop van tijd dat zijn ouders hem niet alles kunnen geven waaraan hij behoefte heeft, dat is de cyclus van leven. Het is een ingebouwde stimulans om meer op jezelf te gaan staan en je eigen behoeftevervulling te vinden.
Laat me kind blijven, volwassenheid is te pijnlijk en zwaar
De behoefte om kind te blijven is slechts de stem van het gekwetste kind in je dat het te moeilijk vindt om de volheid van leven te ervaren en dragen. Het reikt voortdurend naar de ouders uit voor hulp en verzorging. Opgroeien is te pijnlijk.
Het kind roept ‘help mij, hoor mij, maak het veilig alsjeblieft’
Als kinderen huilen en roepen we dan naar deze ouders om toch maar te voldoen aan onze verlangens. Hoor ons toch, help ons toch, maak het weer veilig, wij zijn slechts het kind. Zij moeten de schuld en verantwoordelijkheid dragen die wij te zwaar vinden en ook onze ongewenste gevoelens mogen ze volop aannemen en dragen. Daar zijn ze per slot voor en in ruil voor dit privilege mogen ze al onze problemen oplossen en ons een goed gevoel teruggeven.
Overgave als onvolwassen beweging
Overgave zou je dat kunnen noemen, maar het is een eenzijdige transactie vol met eisen die in een volwassen relatie geen stand zouden houden. Om die reden mag je overgeven aan een meester maar zal die meester je vervolgens weer terugzetten op je eigen benen. Je beeld is nog niet volgroeid en mag ook die andere zaken gaan omvatten, waarbij jewat zwaarder wordt, maar daardoor ook rustiger, krachtiger, stabieler en meer verantwoordelijk.
De Ga Weg-reactie!
De keerzijde van dat verheerlijken van lichte gevoelens is dat we een heel gebied aan gevoelens afwijzen en tot verschoppeling maken. “Jullie zijn ongewenst! GA WEG!” Dit heeft echter een prijs, want het noodzaakt ons om voortdurend in beweging te blijven en te blijven werken om deze gevoelens voor te blijven, te negeren en weg te duwen.
We verdragen sommige gevoelens gewoon slecht
We hebben hierin niet echt keuze, zolang we weigeren ons ook te verbinden met deze delen van onszelf. De prijs die we daarvoor betalen is dat we nooit rust zullen kennen. Keer op keer merken we, dat als we stil komen te staan of er iets gebeurd waar we niet op voorbereid waren, dat deze ongeliefde verschoppelingen terugkomen en we hun gezelschap vaak nauwelijks verdragen.
Activiteit als redmiddel
En opnieuw weten we dan niet hoe snel we maar weer druk moeten worden en onszelf vullen met afleiding en activiteit. Stilstand is dodelijk. Althans dat is de overtuiging.
Contra-intuïtieve werkelijkheid
Zoals vaak is werkelijkheid contra-intuïtief en stoort zich niet aan jouw ideeën. In deze werkelijkheid neemt vrijheid namelijk toe, naarmate steeds meer van deze gevoelens kunnen worden toegestemd en gedragen. Dat vraagt soms veel ontwikkeling, omdat we mogelijk nog niet geleerd hebben hoe we met die gevoelens om kunnen gaan zonder ze weg te duwen of zelf hard weg te rennen. We sluiten onze oren en gaan als het kind dat niet wil horen veel kabaal maken om de stem van deze emoties maar niet te hoeven horen (“Ik hoor je niet! LALALALALALALALALALALALA”).
Pijnlijke emoties halen je terug
Pas als we geleerd hebben hoe ons te verhouden, kan werkelijk begrip van zelf ontstaan. Dit leren is veelal een onbewust proces omdat het in de eerste plaats iets lichamelijks is. Het vraagt magische methoden zoals hypnose, aanwezigheidstraining of lichaamswerk om daar iets mee te doen. Of iets in je leven komt te hulp door omstandigheden te creëren die je laten vastlopen. Dergelijke omstandigheden zetten je noodgedwongen stil zodat je geen keuze hebt dan je pijnlijke emoties te ontmoeten en te leren.
Herstel van zelf (de ontmoeting)
Als je niet meer hoeft te vluchten van gevoelens, dan komt er zicht op herstel van je fundament, de verbinding met je wortels. Er is dan helemaal geen noodzaak meer om te vluchten of gevoelens te ontwijken, de strijd heeft zich opgelost.
Mogelijk ben je al zo gewend aan het feit dat je moet werken en bewegen, aan de onrust, dat je niet eens kunt voorstellen hoe het zou zijn als je daar helemaal niets voor zou hoeven doen. Toch is dat zo, vanaf het moment dat je basis zich heeft hersteld en je weer geworteld bent in de aarde, in je bron (vertaal: de verbinding met je ouders).
Individuele ziel
En pas vanuit die vanzelfsprekende positie van rust in jezelf, kan de ziel eindelijk naar voren treden en je helpen de vervulling te vinden waar het zo geduldig op gewacht heeft. Je ziel hield zich niet bezig met je drukte, die liet je gewoon je gang gaan en wachtte geduldig af tot er ruimte was. Nu die ruimte er is kan je als mens opgroeien tot je ware potentieel: een menselijk mens.
De ziel is niets bijzonders, slechts een alledaagse bewegende kracht in je, die beschikbaar is.
De ziel was altijd al compleet
Het is niet de ziel die op zoek is naar heling, naar heelheid, het is de mens. De ziel was al heel, is nooit beschadigd geweest, was slechts stil wachtend op de achtergrond aanwezig, compassievol en oneindig geduldig tot jij zover was om het te ontvangen. In spiritualiteit spreken we dan van aarden of incarneren.
De rustige zachtmoedige fluisterende stem die we ziel noemen
De ziel is een rustige zachtmoedige fluisterende stem, die snel wordt overschreeuwd door je wil en door je innerlijke drukte. En als het merkt dat je vasthoudt aan activiteit, en op vlucht bent, dan trekt het zich discreet terug om je keuze te respecteren.
De ziel geeft pas richting als de strijd in je stopt
Je stond er nog niet voor open, dus laat het je met rust. Het is bereid je te leiden wanneer je daarnaar wil luisteren, maar is niet bereid je te dwingen. Gelukkig is er nu rust en meer stilte, dus kan het terugkomen om je de juiste beweging in te fluisteren, je te vullen met impulsen. Dat kan echter pas nadat je fundament is hersteld en je weet om te gaan met dat wat in je is. Dat is dus niet een deel van wat in je is, maar het totaal van alles.
De ziel helpt je opgroeien tot je potentieel
Als je bereid bent tot stilstaan en ontmoeten, en alleen dan, komt de ziel in beweging en helpt je opgroeien tot je ware potentieel. Dan is er die ruimte om je eigen lot leven, en kan je de uitkomsten ervan ontdekken.
Leven wordt geleverd zonder garanties
Er is geen garantie dat dit lot alleen maar feest zal kennen, zo werkt het niet. Het zal je hooguit de hulpbronnen geven om wat er ook komt ermee om te gaan en te beschikken over alle kracht die je nodig hebt hiervoor. En mocht het zo zijn dat je tijdens de reis weer een reden tot vluchten tegenkomt, dan zal de ziel op dezelfde geduldige manier je weer vrij laten en zich terugtrekken tot het weer welkom is.
Geluk met wortels
Geaard geluk is veelkleurig en kent vele gevoelens. Dat komt met de diepgang van de verbinding. Zijn lichte broer is slechts een afleiding, die nog veel ontkent.
Andere, meer dwingende, zielen
Nu is er niet een enkele ziel, maar meerdere zielen tegelijk die op elk moment op je inwerken. De ziel waar ik hier over sprak is de individuele ziel, en die is bescheiden en geduldig. Sommige andere zielen zijn meer dwingend en krachtig en laten je weinig tot geen keuze. Deze zielen zijn ook aan het werk en zonder dat je er bewust iets van merkt. Je merkt alleen hun effecten.
De familieziel lost trauma’s en stress in het familiesysteem op
In systemisch werk (familieopstellingen) onderscheiden we bijvoorbeeld ook de familieziel, wat de bewegende kracht is die door de familieleden heen werkt en zorgt dat onopgeloste trauma’s (ook buitensluiting is voor de familieziel een trauma) naar herstel bewegen.
Nieuwgeborenen: het werktuig van het familieziel
De eerste stap van de familieziel is dan vaak om wat nieuwgeborenen in te zetten om te dragen en te wijzen, en daarmee de last van het trauma te verdelen. Die kinderen hebben daarin geen keuze, elk familielid heeft zijn familietaak te vervullen. Het effect van het trauma wordt door dit verdeelwerk dan binnen een generatie of zeven zodanig verdund dat het zich oplost.
Een familieopstelling als versneld pad naar heelheid
Een snellere manier is als het wijzen zijn functie vervult doordat in een opstelling herkend, herinnerd en erkend wordt wat er aan de hand is en het bij de traumabron wordt opgelost door de verbindingen te helen. Dan verandert alles, dan is de heelheid weer herstelt en kan het herstelwerk stoppen.
De familieziel als steunbron
In dat geval verandert de familieziel voor de betrokken kinderen (die een taak kregen) van een belasting in een steunbron, in een kracht, en krijgen ze als beloning voor hun liefdevolle werk weer hun vrijheid terug met extra’s. Dat is eigenlijk waar familieopstellingen over gaan.
Heelheid op diep niveau is niet perse pijnloos
Het betekent niet perse dat ziektes verdwijnen of dat een beweging naar dood verdwijnt, maar wel dat er een ander kracht, waardigheid en rust van binnenuit komt, waardoor de verdere vervulling in een compleet andere staat voltrekt. Het onderliggend conflict is opgelost, en de individuele ziel kan weer ruimte krijgen.
De grote ziel trekt hele volkeren mee in zijn bewegingen
En op een groter niveau is er bijvoorbeeld ook een grote ziel, een bewegende kracht die hele volkeren met zich meesleept in bijvoorbeeld grote oorlogen. Opstellingen laten het effect van die zielen zien, en ook dat de deelnemers in deze dynamiek volstrekt zonder keuze en zonder het bewust te zijn of voelen worden meegesleept. De verbinding is dan heel dwingend.
De individuele ziel als Boeddhist onder de zielen
De individuele ziel is stiller en afwachtender, die laat vrij en trekt zich terug als er een andere kracht voorbij komt die de overhand neemt. Misschien is het wel de Boeddhist onder de zielen. Misschien ook geen wonder dat boeddha vooral een weg naar de stilte wees. Hij vond de rust van de ziel. Wijs, begripvol, vol met compassie voor jou en vredelievend, eigenlijk net als die ideale moederfiguur waar zoveel over geschreven is.
De ideale ouder is je eigen ziel
Mogelijk representeert de individuele ziel daarmee ook de ideale vader en de moeder… een integratie van de rustige mannenkracht, wereldse veiligheid en leiding, en de vrouwelijke warmte, wijsheid, geduldige beschikbaarheid en geborgenheid.
Een meer volwassen liefde
Deze zielseigenschappen dat zijn tevens eigenschappen van een meer volwassen liefde. Zou daarmee ook de individuele ziel slechts weer een symbool voor onze ouders zijn, een ouderprojectie, net als de woorden bron of God dat mogelijk zijn? Gaat het hier weer om een verinnerlijkte ideale ouder? Nu begrijp ik het weer.
Herstel van verbinding
Zo’n ziel willen we allemaal wel, nietwaar? Oh, wacht…, die hebben we natuurlijk al. Nu nog herstel van de verbinding. Of en wanneer dat gebeurt is helemaal aan jou. Ikzelf ben slechts een van de helpers aan de zijlijn, stil wachtend tot je een vraag stelt.
Zeg het voort…
Als je dit artikel waardevol vindt, of wanneer het je raakte of inspireert, wil je me dan helpen om het te verspreiden? Gebruik daarvoor de social media knoppen hieronder. Ik stel het ook erg op prijs als je me in een reactie laat weten wat het artikel in je bewoog. Je ervaring is welkom hier.
✔ Reageer ✔ Deel ✔ Vind het leuk
Geef een reactie