Wat kunnen we leren van de mannen van Jacques Verduin?

Nu was het zijn beurt. Hij had het verhaal inmiddels al vele keren eerder verteld. Applaus, roept hem naar het podium. Ooit, inmiddels ruim 18 jaar geleden, zat hij ook in zo’n zaal, een Dharmazaal waar de bekende Boeddhist Jack Kornfield een zaadje plantte wat tot leven kwam. Het was slechts een enkele zin “Ik denk dat we iets zouden moeten doen voor de gevangenissen in onze gemeenschap”.

Het was met deze zin dat de meest betekenisvolle leergang in zijn leven was begonnen, en inmiddels wist hij het zeker: Dit was zijn bestemming! Het is nu tijd om zijn verhaal te vertellen, of liever hun verhaal, het verhaal van een groep onwaarschijnlijke Bodhisattva’s, en een transformatie die een beweging werd. Zijn naam: Jacques Verduin, een inspirerend leraar en directeur van de Amerikaanse non-profit organisatie Insight-Out.

Indrukwekkende getuigenis uit San Quentin State Prison

Het komende half uur hangt het publiek aan zijn lippen. Het is ook niet zomaar een verhaal. Jacques werkt vooral met mensen die gruwelijke misdaden hebben begaan, en die al decennia in de gevangenis zitten. Hij werkt ook met slachtoffers van dergelijke misdaden, en illustreert hoe snel alles kan veranderen. En als zijn verhalen een ding heel duidelijk maken is het dat het mogelijk is om te transformeren. Zijn aanpak is praktisch, maar ook confronterend.

Mijn moeder Monica was vermoord, doodgestoken en achtergelaten in een maisveld. Er gaat geen dag voorbij dat ik haar niet mis. Als onze wereld geschokt worden door de angst en twijfel en het wantrouwen dat uit zo’n daad ontstaat, dan geven we onze gebroken delen aan onze kinderen door. Deze daad kan niet ongedaan gemaakt worden, maar het zou haar ultiem eren als haar leven een katalysator kan zijn voor een grotere verandering.

<<ze richt zich nu tot de dader>>

Wanneer jij zegt dat het je spijt, dan heel je mij.

<<stilte>>

Ook ik hang aan zijn lippen, en ben onder de indruk van zijn werk en de uitkomsten ervan. Ik laat me raken door de getuigenissen en de enorme hoeveelheid ongeheelde pijn waarin zijn programma hulp aanbiedt. Ik heb vaker geschreven en gesproken over dit soort onderwerpen en zijn woorden zijn ook mijn woorden, en de pijn waarover hij spreekt is ook mijn pijn. Hij brengt zijn verhaal rustig, neemt de tijd, spreekt met betrokkenheid, compassie en doorleefdheid. Een waardig leraar die geen poespas en spektakel nodig heeft.

Liefde in werking

Uit zijn werk blijkt een grote mate van liefde en mededogen, waarden waarvoor ook ik wil staan. Dit is mannenkracht in zijn mooiste  vorm, dit is broederschap vol verbinding en compassie, dit is een gemeenschap, een sangha, waarin mannen elkaar steunen en helpen helen. Ik kan me niets mooiers voorstellen dan dit, en voel het belang van dit werk.

17 jaar geleden kwam ik naar de staatsgevangenis in San Quentin, om een experiment te doen. Ik wilde weten of liefde, vergeving en compassie overeind zouden blijven in een maximum beveiligde hel, waar meer dan 720 ter dood veroordeelden leefden.

Ik wil ook! Ik wil leren, helpen, verbinden. Zonder dat hij de woorden noemt, hoor ik mindfulness, hoor ik Marshall Rosenberg (geweldloze communicatie), hoor ik Bert Hellinger over systemische verbanden en het eren van de verbindingen en offers. Ik hoor lichaamsbewustzijn, verbinding, en dat alles in een geïntegreerd programma en mooie uitkomsten. Voor mij klopt het helemaal.

Nu, 17 jaar later, ben ik blij om te melden dat (met de hulp van honderden vrijwilligers en vele organisaties) San Quentin,  ofschoon nog steeds een beruchte gevangenis, ook een baken van licht is geworden waar heling plaatsvindt. Het is een rehabilitatie universiteit en een plek waarin geweld en lijden in helen en leren is getransformeerd. Ik nodig iedereen die interesse heeft uit om ons te bezoeken.

Ik hoor vooral liefde in actie! En zoals dat mijn motivatie was voor het starten van De Witte Prins, bleek het ook de motivatie van Jacques Verduin te zijn geweest voor zijn insight-out organisatie. Jacques Verduin heeft een zinvolle doelgroep gevonden en werk dat het algemeen belang dient en onze collectieve pijn adresseert zoals ik dat nog weinig heb ontmoet. Dit gaat niet zozeer over vergeving, maar over erkenning van pijn, het helen van pijn en dienstbaarheid naar degenen die vol pijn zitten en de gemeenschap als geheel.

Christina, je tragische verlies spijt me heel erg. Ik heb dat gedaan, naar je familie, jou persoonlijk, de gemeenschap.  Het spijt me heel erg dat dit gebeurd is in jouw leven.

<<Hij ademt diep in en je ziet dat hij vol zit van oprechte emotie en medeleven, maar hij blijft ook staan en ervaart het zoals het komt, aanwezig voor het slachtoffer zonder ook maar iets te vragen voor zichzelf. Deze man vraagt niet om vergeving, brengt geen zelfmedelijden, maar staat rechtop en bereid om de gevolgen van zijn daad te ontmoeten.

Hier staat slechts simpele erkenning van zijn daad en het offer! Deze man is beschikbaar voor wat er komt, en laat het daarbij. Geen vraag, geen zelfbestraffing, geen spel, slechts een simpele erkenning van het offer en van zijn aandeel daarin. En hoe krachtig is dat? Hoe eerlijk is dat?

Ik ben zwaar onder de indruk, en vooral geraakt door deze doorleefde simpele en eerlijke kwetsbaarheid. >>

Superlatieven schieten tekort als je hart op zo’n directe manier geraakt wordt. Dus is er vooral stilte en tranen (zacht geworden pijn die stroomt). Ze kiezen bewust niet voor maatschappelijk verzet, maar helpen deste meer. En uit die hulp wordt de collectieve wond meer dan duidelijk, de gevangenis zit vol met uitkomsten van hoe wij samenleven.

GRIP: Guiding Rage Into Power

Het programma heet GRIP, wat vrij vertaald betekent: Het begeleiden van Razernij (=gewelddadige woede) zodat het kracht wordt. Het is een omvangrijk programma dat 52 weken duurt. En de mannen worden geholpen door honderden vrijwilligers en diverse organisaties die samenwerken.

Jacques vertelt over 160 mannen die het momenteel doorlopen, en er staan 450 mannen op de wachtlijst. De mannen die het doorlopen hebben zijn niet alleen veilig geworden, maar zijn ook in staat om conflicten te helen en anderen te helpen. Niet zomaar iets, in een gevangenis waarin mensen worden bijeengebracht die de zwaarste geweldsmisdrijven hebben gepleegd, vaak ook onder invloed van drugs.

De eerste plicht van liefde is leren luisteren. (Paul Tillich) Dus leren we om diepgaand te luisteren.

Het doel is om van gewelddadige mannen veilige dienaren te maken die teruggeven aan de gemeenschappen waarvan ze zoveel hebben genomen. Dat is ook precies wat er is gebeurd. We leren hoe we ons geweld kunnen stoppen, hoe we aanwezigheid en aandacht (mindfulness) kunnen cultiveren, we ontwikkelen emotionele intelligentie, en we leren de impact op slachtoffers begrijpen.

Een volgende dader vertelt zijn getuigenis en eert de slachtoffers en hun offers. Op het moment dat hij zelf teveel geraakt wordt en even overmand wordt door de pijn van zijn spijt en de pijn die hem tot zijn daad dreef… staat een groepsgenoot op en gaat simpelweg naast (en iets achter) hem staan om steun te geven.

Bij het zien van deze simpele handeling van steun, schiet ik vol met de warme vloeibare pijn van herkenning en herinnering. Ik ken de momenten waarop de last zwaar is en hard steun nodig is, de eenzame momenten waarop het enige wat helpt is dat om iemand naast ons te hebben die slechts stil beschikbaar is. We staan zo vaak alleen in momenten van diepe pijn.

Het programma is geen plek waar mensen worden veroordeeld en gestraft, maar een plek om te leren vertelt Jacques. Er wordt dus veel gedaan om een veilige ruimte te scheppen waar deze mannen goed gebruik van maken, en ze kijken er eerlijk en confronterend naar hun misdrijven en gevoelens. Dit is niet voor achterover hangen, maar voor stevig aan de slag gaan met jezelf. Ze moeten het zelf doen, en krijgen slechts hulp daarbij.

Contract en belofte

Bij aanvang van het programma tekenen deelnemers een contract waarin ze zich committeren. Datzelfde contract tekenen ze opnieuw als ze afstuderen, maar dan voor de gemeenschap die ervoor is uitgenodigd. Met dat tweede contract committeren ze zichzelf aan een leven van geweldloosheid en dienstbaarheid aan de gemeenschap. Op dat moment zijn ze daar ook klaar voor.

De diploma-uitreiking en ondertekening is geen einde maar een begin van een leven waarin ze blijven beoefenen wat ze hebben geleerd. Hun schuld blijven ze zelf dragen, maar het is nu getransformeerd naar iets dat geen straf meer is maar een hulpbron. Deze mannen hebben een pad gekozen waarmee ze hun slachtoffers en overlevenden eren en ze hebben veel over zichzelf en hun daad geleerd.

Bij aanvang maken ze een belofte in de vorm van een contract die ze ondertekenen. En vervolgens gaan ze fouten maken. Dat is prima. Ze hebben zich alleen gecommitteerd om over hun fouten te praten zodat we er allemaal van kunnen leren. Fouten zijn welkom. Aan het eind promoveren deze mannen van daders naar dienaar.

Deze mannen nemen verantwoordelijkheid en zijn aanspreekbaar, en misschien zijn ze vooral ook voor elkaar een bron van steun en zorg geworden in de pijn die ze nu met open vizier ontmoeten. Ze kunnen hun schuld en daad niet wegpoetsen, dat weten ze, maar er kan wel iets goeds uit ontstaan, iets dat teruggeeft waar het nam. In deze hel kan liefde en compassie floreren.

In het vuur zitten

Jacques vertelt over pijn, en hoe we reageren op gebeurtenissen (vluchten, vechten, verbergen, blijven staan). Deze mannen hebben leren vluchten, vechten en verbergen, maar konden niet aanwezig blijven in een heftige pijn die ze voelden. Daarom kon het alleen via fysiek geweld naar buiten komen. In GRIP leren ze aanwezig te blijven in ook heftige gevoelens, een beoefening die ze “Zitten in het vuur” noemen. Stiltemeditatie is daarom een belangrijke techniek in het programma, maar zeker niet de enige.

Opstaan voor rechtvaardigheid, betekent vaak dat je alleen staat.

Het mooie aan beoefenen van mindfulness is dat het ook een verkenning van identiteit is, en wanneer je meer begint te onthechten beginnen een aantal van de problemen zich op te lossen. Therapie is ook belangrijk maar dat is iets anders, door te leren hoe we intense sensaties kunnen verdragen en te leren hoe we erin aanwezig blijven en ermee omgaan… Deze mannen leren hoe ze dat doen, hoe ze de sensaties die hen tot geweld heeft gebracht kunnen ontmoeten en verdragen. Ze inventariseren hun primaire pijn.

In zijn boek “De zin van het bestaan” (Engels: “Man’s Search for Meaning“) vertelt Victor Frankl over de laatste menselijke vrijheid. Ze kunnen alles van je afnemen, alles behalve een enkel ding. Dat is je vermogen om zelf je reactie te bepalen op elke situatie, wat er ook gebeurt.

Jacques vertelt over primaire pijn, de pijn die een inprent achterliet, ook wel trauma genoemd. En wanneer je nalaat die wond te adresseren komt een secundaire pijn, een karmische cyclus. Secondaire pijn is in essentie pijn die ontstaat door het vermijden van primaire pijn.

En dus maken we een inventarisatie, en dat doen we direct en eerlijk (Engels: Brutally honest). We werken erg hard om een veilige cocon te maken en als die er is, maken deze mannen er goed gebruik van. Dus de essentie van in het vuur zitten is voor ons om te ontdekken dat de oorzaken en voorwaarden van deze gevoelens, bijvoorbeeld van angst of onvrede, in onszelf liggen, bij de gratie van ons vermogen om te reageren op deze gevoelens.

Dus daarover praten we dus in meditatie. We zeggen: Oké, ze bezitten dus je lichaam, ze  bezitten je bewegingen, maar ze bezitten niet je geest en ziel. Maar ben jijzelf wel in contact ermee, en ben je die verbinding aan het verzorgen? Het is heel praktisch voor deze mannen omdat dit het verschil is tussen een reactie en een antwoord. Het is dus of je door mindfulness een besluitvormingsproces aanleert. Het is het verschil tussen een misdaad begaan of niet. Onze gift aan de gemeenschap is dat we gevaarlijke mannen nemen en veilige dienaren teruggeven.

Het moment van dreigend gevaar

Om een element te illustreren uit het werk, neemt hij een vrijdag-groep als voorbeeld van 34 personen. Ze inventariseren hoe lang deze groep al gevangen zit. In totaal 936 jaar (Jacques werkt vooral met gevangen die elk al decennia vast zitten).

We noemen de groep een stam (tribe) en het aantal jaren. Deze groep heet dus stam 936 (Tribe 936), en aan het eind van elke bijeenkomst staan ze in een kring en roepen dan “Stam 9-3-6. Voor ons, door ons, over ons. HU!” Jacques vindt vooral de HU! aan het eind leuk, dat kunnen ze zo goed.

Vervolgens onderzoeken ze hoeveel mensen gestorven zijn in hun daden. Dat waren er 30 en 26 mannen waren onder de invloed van drugs. Als laatste vragen we hoe lang ze in het moment van dreigend gevaar waren, het moment waarop de grens naar geweld werd overschreden. Soms was dat 5 seconden, soms een paar minuten, en toen we het optelden kwamen we op 1 uur, 20 minuten en 12 seconden. Dus 936 jaar aan de ene kant, 1 uur, 20 minuten en 12 seconden aan de andere kant. Het werd even stil in de ruimte.

Het moment van dreigend gevaar is het moment tussen boosheid en geweld, het is ook het moment tussen hunkeren en drugsgebruik.  Het is een klein venster en het werk is om het te herkennen. Normaal heeft het drie karakteristieken:

1. alles versnelt
2. alles wordt veel intenser
3. en meestal is er een moment van spijt achteraf

Leren over- en verbinden met pijn

Misdaden zijn niets meer dan onhandig uitgedrukte, destructieve, smeekbeden om hulp. Hoe zou het zijn als we, net als Marshall Rosenberg, misdaad en geweld zouden beschouwen als tragische expressies van een onvervulde behoefte? De rechtbanken werken met feiten, en afhankelijk van je inkomen krijg je betere toegang tot gerechtigheid of niet. Maar wanneer we met de wonden gaan werken, wanneer we de wonden gaan erkennen en benoemen, de wonden die slachtoffers ondergingen, de wonden van waaruit de daders hun daden begingen…

Waar gaat dat heen, dan ongeheelde lijden? Op een persoonlijk niveau wordt dat smart, maar op een maatschappelijk niveau wordt dat ellende (malaise). Het smeekt om aandacht. We zitten allemaal in een gevangenis, en als een van ons slachtoffer wordt, dan worden we het allemaal.

Hoe zou het zijn als iets verschrikkelijks zouden beschouwen als iets dat hulpeloos is en simpelweg onze liefde nodig heeft, onze zorg (Rainer Maria Rilke)? Wat als we structuren en methoden zouden organiseren om deze liefde en zorg uit te drukken? We kunnen het, en weten het. Er is ontzettend veel kennis aanwezig.

We leren dat leven een contract is om te leren luisteren. We leren dat elke in het helen van wonden ook een beweging zit om je open te snijden, en dat als je niet aanwezig bent voor de pijn die de snede geeft, je ook niet de zegening krijgt die daaruit ontstaat. We leren dat vrij zijn niet slechts een geografisch gegeven is, aan welke kant van de poort je bent, maar meer een staat van je geest.

In de kern van vrijheid ligt de vraag wie je bent, en dat je herinnert om jezelf dat opnieuw te vragen nadat je iets pijnlijks hebt gedaan. We leren om dankjewel te zeggen, en elk persoon en elke situatie als onze leraar te aanvaarden, en dat dit moment alles is wat er is. Ik ben veroordeeld tot mijn eigen geest.

Mensen met pijn doen mensen pijn

Jacques vertelt over de leider van een bende (Los Angelos Cribs) die hij in de groep had. Hij kwam elke keer trouw, wekenlang sprak hij nooit en zat met zijn armen over elkaar. Op een bepaald moment koppelde ze hem aan iemand die nieuw was en die hij kende uit zijn buurt.

Toen kwam een moment dat hij zijn hand opstak. Hij zei “Ik heb het”. Mooi, zei Jacques, wat is dat dan? Hij zei “Hurt people hurt people” (mensen in pijn doen mensen pijn). En vervolgde “en ik weet dat want ik heb vaak mijn pijn uitgeleefd op anderen omdat ik niet wist wat ik ermee aan moest. Ik wist niet hoe ik in het vuur moest zitten, schoon branden en as  achterlaten. En als ik me verbrandde dan brandde mijn omgeving mee. Ik heb veel bruggen verbrand op die manier.”

Ook zijn leerling stak zijn hand op en zei “Ik heb ook wat ontdekt”. Hij zei “Healed people, heal people” (genezen mensen, genezen mensen). En hij vervolgde “en ik weet dat omdat mijn vriend hier mij leert hoe ik kan leven”. En deze mannen vielen elkaar in de armen en huilden, en we huilden allemaal mee.

Het justitieel systeem in Amerika

Jacques haalt kort wat uitkomsten van onderzoek aan.

•  1 op 100 volwassen Amerikanen zitten in de gevangenis.
• ruim 7 miljoen Amerikanen ( 1 op 31 Amerikanen) vallen onder justitieel toezicht, dat betekent in de gevangenis, onder supervisie (Engels: “under parole”) of in een proeftijd (Engels: “probation”). Dat is meer dan de steden Chicago, Dallas, Philadelphia en Santiago bij elkaar.
• 1 op 18 mannen in Amerika vallen onder justitieel toezicht.
• 1 op 11 Afrikaans-Amerikaanse mannen vallen onder justitieel toezicht.
• 1 op 18 Amerikaanse kinderen hebben een ouder in de gevangenis.
• 1 op 9 Afrikaans-Amerikaanse kinderen hebben een ouder in de gevangenis.
• 1 op 8 Afrikaans-Amerikaanse mannen van een leeftijd tussen 18 en 34 jaar zullen gevangen gesteld worden. In deze groep gaan dus meer mensen naar de gevangenis dan naar hoger onderwijs.
• Ongeveer 73 kinderen van 12-14 jaar zitten in de gevangenis veroordeeld om daar te sterven.
• meer dan 500 gevangenen in Californië zitten 10-28 jaar in geïsoleerde opsluiting.
• Het kost 50.000 dollar om een jaar in de gevangenis in California te zitten. Dat komt overeen met de kosten van kost en inwoning en college in Stanford Universiteit.
• 76% komt binnen 18 maanden terug
• Er zijn geen programma’s. Als ze er zijn, dan is het omdat non-profit organisaties ze aanbieden.

Hij vertelt dit omdat we in een trance zijn over deze feiten, niet zien wat de uitkomsten van onze leefwijze zijn, de uitkomsten van het niet adresseren van onze pijn. We moeten wakker worden. We denken nog dat we deze mensen kunnen wegstoppen en dat het geen effect op onszelf heeft. Dat is een mythe.

Een van Jacques mannen vroeg: Wat willen ze eigenlijk? De ultieme ommuurde gemeenschap?

Hij zegt dit omdat het onze gemeenschap is, en hij vindt dat we het moeten weten en mogen beginnen met het adresseren en oplossen van onze pijn. Als een man in de gevangenis zit, zitten we er allemaal, zegt hij. Inmiddels is het een beweging, maar het was er al voordat hij begon.

Diep leren luisteren

Dus leerden we diepgaand luisteren. We leerden dat onze zintuigen ons voelende bewustzijn, dit lichaam, een inherente capaciteit heeft voor wijsheid als je eenmaal weet hoe je erop moet afstemmen.  Iets dat onder alle religies ligt, misschien intens uitgedrukt door het marmeren beeld  voor de kerk van de zwangere vrouw met de wereld in haar schoot. We leerden dat liefde geen gevoel is maar een kwaliteit van aanwezigheid.

Werken met slachtoffers en hun daders

We leerden dat net zoals je verbindt als je een kind in het leven brengt, er een verbinding is wanneer je een leven neemt. En dat je die kan aangaan. Ofschoon niet voor iedereen, blijkt veel van ons slachtofferwerk heel effectief.

Op een nacht werd ik gebeld door iemand van de officier van justitie. Hij vroeg of ik een ter dood veroordeelde wilde ontmoeten omdat zijn slachtoffer een dialoog wilde. Ik ontdekte dat deze dader een jongen van negen had ontvoerd en verkracht en vermoord, en hem had opgehangen aan een boom. Ik ging naar de man en hij ontkende alles, was niet klaar en  vertrouwde me niet.

Dus ging ik naar Maria, het slachtoffer, een 58 jarige Latina en kassière in een supermarkt. Ze vertelde dat het haar niet ging om vergeving of een goed mens te zijn, maar dat ze hem wilde vragen naar de laatste woorden van haar kind. Ze stelde zich dat nog steeds voor en dacht dat als ze het zou weten dat ze het dan zou kunnen loslaten hoe verschrikkelijk het ook was. Ik zei dat ik adviseerde hem niet te ontmoeten omdat ik dacht dat het haar trauma zou verergeren, ze was duidelijk nog erg aan het lijden.

Ik stelde voor om in plaats daarvan naar onze mannen te komen. Ik had hen eerder gevraagd of dat goed zou zijn, en had gezegd dat ze dan van elk van hen waarschijnlijk zou willen weten of ze iemand vermoord hadden, hoe het voelde, wat de laatste woorden waren, en wat ze hadden gedaan. En ze hadden gezegd dat ze het wilden doen als het haar zou helpen.

Toen ze kwam ging het precies zoals ik had gezegd, ze vroeg aan elke man deze vragen en zei daarna dank je. En alle mannen gaven haar antwoord, zonder nonsens, zonder rechtvaardiging, zonder details, alleen maar de feiten. En omdat het de waarheid was, begon de sfeer lichter te worden.

Een van de mannen zei tegen Maria “Ik weet dat je je dader niet kunt ontmoeten omdat het niet zou kloppen. Ik kan mijn slachtoffer niet ontmoeten. Wil je erin toestemmen dat ik mijn verontschuldigingen aan jou geef.” Ze knikte ja, en gingen tegenover elkaar zitten en hij verontschuldigde zich. En de andere mannen volgden. En achteraf legde ze haar hand op hun hoofd en zei dank je.

Vervolgens vroeg een van de mannen haar of blijere herinneringen aan kleine Charlie had, en ze begon te vertellen, en ik hou je niet voor de gek, de ruimte kwam al snel in een feestelijke stemming. Ik moest haar er gewoon wegtrekken, zo verrukt was ze. Dus je ziet, het gaat niet altijd over vergeving.

De zoon volgt de vader

De eigen achtergrond van Jacques is ook interessant vanuit systemisch werk, oftewel de ordening van leven. Hij vertelt over zijn vader en het lijkt vanuit dat verhaal geen toeval dat hij zijn bestemming in een gevangenis vond. Hoe alles toch weer samenhangt. Mooi.

Jacques vertelt: Mijn eigen vader was een gevangene, hij was een oorlogsgevangene. Ik groeide op in Holland Hij was ontvoerd als een jonge man om dwangarbeid te doen, omdat alle Duitse mannen in de oorlog werkzaam waren. Hij had een zware tijd. Als kind konden we hem horen schreeuwen in zijn slaap, zijn weg vindend in een trauma die hij had opgedaan.

Toen de Berlijnse muur viel, zei hij “Ik ga terug”, en wij zeiden allemaal “Terug, voor wat?”. Hij zei “Ik ga mijn gevangenbewakers vinden en met hen praten en mijn vrede vinden”. En dat deed hij. Het is een langer verhaal, maar hij kwam terug als een veranderd mens. En ik ben zijn zoon, en dit programma groeit.

Sommige zonen werken hun leven lang op iets van hun vader op te lossen.

Ga eens naar een gevangenis en geef je aanwezigheid, als je niets anders te geven hebt. Gevangenen zijn al blij met dat alleen, je hoeft niet getraind te zijn, ook al willen we je daarbij ook best helpen. We hebben elk een bepaalde hoeveelheid lijden, lijden dat we mochten ontvangen, en lijden dat we hebben uitgedeeld, en lijden om ons heen. En de vraag, op enig niveau, tussen elk mens en de God van zijn overtuiging, is “Kan ik dat lijden waardig zijn?”

Kan ik dat lijden waardig zijn, en wat is het nu je zo dronken bent van liefde dat je teruggeeft. Want dat is waarmee je liefde in stand houdt, toch? Een beweging creëren betekent mobiliseren, en dus nu we liefde gevonden hebben, wat gaan we ermee doen? Laten we beginnen met wat levendigheid in ons lichaam te voelen, na een wat impactrijk verhaal. Dus sta op, vind jezelf te midden van lijden. Muziek! Beweeg!

Now that we found love

Nawoord: de bron van helende kracht is pijn

Het lijkt misschien nog steeds onaantrekkelijk al die pijn waarover Jacques spreekt, en ook ikzelf vaak trouwens, maar de les die hier ook ligt is dat je pijn nodig hebt om deze lessen te kunnen leren en hun zegeningen te ontmoeten. Eerst moet je pijn hebben (ontdekken in jezelf) voor je het kan helen, en in het proces ontstaan de zegeningen. Niet eens zozeer in het resultaat van helen, maar in het helen zelf, het proces.

Het is de ontdekkingsreis die ons beschikbaar staat en waarin we de verbinding met elkaar kunnen vinden. En pas nadat je die hele reis doorlopen hebt en weer heel bent kan je een helende kracht zijn, iets dat je voordien niet kon.

Mocht je het nog niet begrepen hebben… de helende kracht zit alleen in iets dat zich heeft hersteld en dus ooit lijden heeft ervaren, oftewel gebroken was. Zolang dat nog niet gebeurd is ontbreekt ook die helende kracht, omdat het de herinnering aan lijden nodig heeft, plus een overstijgend bewustzijn als motor. Heelheid zonder een dergelijke geschiedenis in lijden heeft nog geen enkel besef van lijden en kan lijden daarom niet bereiken noch helen. Je zult er dus aan moeten als je dat wilt.

Als ik de GRIP-afgestudeerden hoor spreken, dan hoor ik hun spijt, maar nergens hoor ik ze vragen om vergeven te worden. Dit zijn mannen die zowel dader- als slachtofferbewustzijn hebben ontwikkeld en hun schuld gebruiken als motivatie om terug te geven aan de gemeenschap.

Ze erkennen voluit dat ze pijn hebben veroorzaakt, niet alleen naar hun directe slachtoffers, maar ook naar de mensen die er omheen stonden en naar de gemeenschap, en doen wat ze kunnen om te helen en terug te geven. En als ik de slachtoffers hoor dan erkennen ze het werk van deze mannen en het belang ervan zonder vergeving aan te bieden.

Voor mij klopt dat helemaal met systemische ordening. Geen vergeving, wel erkenning en verantwoordelijkheid, kracht, menselijkheid en onderlinge zorg en steun. Het verleden zal nooit uitgepoetst kunnen worden, maar hun daad krijgt nu andere betekenis. Deze mannen dragen hun schuld met waardigheid en een warm hart en erkennen hun aandeel en verantwoordelijkheid.

Als Jacques en zijn groep dit gecreëerd heeft dan kan ik hen niet genoeg eren. Deze man weet wat hij doet! Ik beschouw Jacques Verduin als een witte prins. Werkelijk liefde in werking. Ik buig diep voor zijn werk en voor allen die eraan bijdragen. Ik buig diep voor de mannen die het aandurfden om het aan te gaan.

Meer lezen  en horen van Jacques Verduin?

Ik kan me voorstellen dat je meer van Jacques wil, en geef je hieronder een aantal bronnen als startpunt:

1. Dharma lezingen van Jacques Verduin
2. Artikelen door Jacques Verduin
3. Bezoek het insight-out programma
4. Download de belofte (het contract) van het GRIP programma
5. Zoek Jacques Verduin op Google
6. Of bekijk gewoon de onderstaande video’s
7. Een fragment van een TED-lezing door Victor Frankl over zingeving

Accountability & Compassion: Mindfulness at San Quentin

Veel van deze lezing ins in de bovenstaande tekst gebruikt. Je kan de video in zijn geheel bekijken als je de wat lange introductie en de video van de gevangen wilt zien, of ander spring je het best naar 14:45.

• 1:24 begin lezing Jacques
• 4:41 video van de gevangen
• 14:45 vervolg lezing van Jacques

Getuigenissen van daders en slachtoffers (GRIP, San Quentin)

Deze video laat getuigenissen zien van daders en slachtoffers tijdens de slagingsbijeenkomst aan het eind van de leergang. Indrukwekkend, en ook mooi om te zien hoe dit een helende mannengemeenschap is geworden ook voor elkaar. Een mooi voorbeeld van broederschap in een maatschappij die vervreemd is van zichzelf. Verbinding in werking.

Jacques Verduin op TEDx Amsterdam Women