Je zegt dat we in een informatietijdperk leven. Waarom noem je het zo? Is het werkelijk informatie dat voorbij komt? Waarom spreek je van nieuws, waar het merendeels oude kruiken zijn, iets met weinig waarde en relevantie? Hoe selecteer en kies je in een indrukkentijdperk als deze? Wat is de dynamiek hier? Nieuwsgierig naar oplossingen? Uit verlangen naar onze aandacht… uit verzet tegen verveling.
In deze tijd met veel indrukken is aandacht een schaars goed. Het woord informatie staat voor een indruk waar je betekenis en waarde aan hebt toegekend. Je doet dat door het te toetsen aan iets wat je al kende (per definitie dus een vergelijk met een verleden) en het aan je behoeften en verlangens te staven. Als het past is het informatie, anders ruis. Er zijn vaak vele indrukken nodig om enkele stukjes informatie te vinden. Dus in een indrukkentijdperk hebben we het druk.
Probleem 1: ook selectie vraagt een investering
Een probleem is dat je pas kunt weten of iets informatie is door eerst in de indruk te investeren met aandacht, en juist die aandacht was al schaars. En hoe groter je investering in deze indruk is, hoe groter de waarde die je eraan toekent. Maar er is slechts zoveel waarde als er aandacht is, en aandacht is schaars in een tijd waar het van alle kanten gevraagd en geclaimd wordt.
En misschien zou het eigenlijk meer kloppen om te stellen dat aandacht erg schaars is in een tijd waarin we alles willen, en van alles en iedereen op de hoogte willen zijn, en alles met elkaar delen. Het is niet de wereld die, of het aanbod dat, bepaalt wat onze aandacht doet, maar onze honger naar meedoen en veelheid boven verdieping en concentratie.
Even tussendoor, voor ik het vergeet… Ik schrijf dit soort artikelen omdat het mijn passie is om anderen te helpen inspireren en antwoorden te vinden. Ik deel graag, en hoop dat je het een waardevol artikel vindt. Je kan iets teruggeven door de social media knoppen onderin te gebruiken, en me helpen om het te verspreiden. Ik stel het ook erg op prijs als je een reactie achterlaat. Maar lees eerst nog maar verder… het wordt alleen maar gekker en beter…
Probleem 2: schaarste leidt tot escalatie
In een poging om dat beetje aandacht dat je nog over is te vangen, zullen de indrukken gaan escaleren. Anders gezegd, je gebrek aan aandacht leidt tot een groei van de intensiteit en frequentie van de indrukken die om aandacht vragen. Een escalatiecyclus waarin uiteindelijk alle aandacht ten onder gaat, en daarmee alle waarde verloren gaat.
We leven op een druk marktplein waarin de marktlui steeds sneller, luider, intensiever, gaan schreeuwen om de aandacht, en hun aantal groeit daar de markt niet allen groeit, maar ook de bezoekers van de markt dat gedrag gaan kopieren en hard gaan meeroepen over van alles.
Alles wat graag informatie wil zijn, of zich voedt met aandacht, kan daarmee niet anders dan bijdragen aan deze escalatie. En in een poging om de controle op onze aandacht (en waarde) terug te nemen, zoeken we naar meer efficiënte manieren om indrukken onder te verdelen in informatie en (achtergrond)ruis (de categorie: overig). Een bijna ondoenlijke opdracht in een wereld die steeds meer gaat roepen en dat steeds luider doet.
Probleem 3: gewenning leidt tot verslaving
De stilte wordt inmiddels bijna ondragelijk, maar vooral onvindbaar in een dergelijk bombardement. En velen kennen de stilte niet eens meer en leven van het ene geluid naar het andere. In de stilte is het dan net als uit een keihard rockconcert naar buiten lopen om te ontdekken dat je oren suizen en je lichaam nog dendert en klopt van de indrukken.
Een verademing maar ook een onwennig iets als je niet anders meer kent dat het gedender van de machines. We raken verslaafd aan de herrie. We gaan niet meer op bezoek naar het rockconcert maar zijn er gaan leven, onze zintuigen verdoofd door de vele indrukken, en onze hersenen op hoogspanning. En door daar te leven, komen we bijna niet meer aan onszelf toe en voelt het misschien dat we geleefd worden door alle aanspraken en claims. We denken niet zonder dit geschreeuw te kunnen, want bijna niemand die we kennen kiest daarvoor, en zeker niet iemand die we bewonderen.
Gezocht: betere, meer efficiente, filters
Dus we blijven in deze escalatie leven en gaan op zoek naar betere filters zodat de inspanning kleiner wordt en we toch alles wat voor ons belangrijk lijkt voorbij laten komen. Het meest efficiënte filter lijkt dan om het filteren aan een specialist uit te besteden en slechts die te volgen. We zoeken dan specialisten voor de voor ons relevante terreinen en geven die onze aandacht, in de hoop dat we dan meer waarde vinden en meer aandacht overhouden voor zaken die we verder nog belangrijk vinden en willen (en helaas is deze lijst inmiddels ook zo groot dat we sowieso de oorlog nooit echt zullen winnen).
Oplossing 1: zoek een autoriteit
Een oplossing denk je dan? Gewoon een specialist inschakelen. Maar nu het probleem: aan welke specialist geef je je vertrouwen en aandacht, en daarmee je waarde, in een wereld waar ook de lijst met potentiële specialisten oneindig is? Opnieuw ben je dus terug bij af, want het probleem is niet verandert. En ook specialisten roepen allemaal om je aandacht, omdat ze slechts door die aandacht waarde kunnen krijgen, en hun waarde of valuta bestaat uit hun autoriteit. Hun autoriteit betaalt zich terug in klinkende munt, en om die munt te vinden moeten ze je aandacht krijgen.
En zo gaan we lekker door op hetzelfde pad, want de enige manier die we hebben om de juiste specialist te vinden is om aandacht te investeren in een hele reeks specialisten of de massa te volgen en af te gaan op de grootste noemer. Populariteit wordt dan een maat voor autoriteit. Helaas is dat niet perse een maat voor kwaliteit noch deskundigheid, slechts voor vermeende waarde.
Oplossing 2: technologie meet populariteit
Maar goed, geen systeem is perfect, dus we kiezen in een tijdperk dat escaleert in indrukken vooral in technologie waarin de maat populariteit kan worden gemeten op een zo efficiente manier. Dat we massaal gebruik maken van technologie om onze gedachten en indrukken te delen, maakt het mogelijk om die selectie ook te automatiseren. De keerzijde is dan wel, en dat moeten we dan maar accepteren, dat populariteit zo willekeurig is als aandacht.
Aandacht is erg vergankelijk. Het gaat snel weg en het schiet alle kanten op, want uiteindelijk is populariteit slechts de beweging van de massa. En de massa zoekt vooral alles wat nieuw is, en is gewend aan veel prikkels, dus verveelt zich snel en is snel teleurgesteld of ongeduldig. Het is als de beweging van de kudde die in een soort blinde paniek wegrent en bij elke schaduw keert en wendt en hard naar de andere kant rent. Maar in die kudde is het ook relatief rustig omdat elk afzonderlijk individu in de kudde uiteindelijk slechts zijn buurman volgt, of in dit geval: Google en (sociale) media die via hun statistiekfunctie en redactie aangeven wie de moeite waard is om te volgen.
Probleem 4: Is populair vermaak ook deskundig?
De deskundige is opeens niet meer vooral in trek om zijn expertise en de aandacht en tijd die hij heeft geinvesteerd in het opbouwen van deskundigheid, maar op basis van sociale validatie (oftewel de voorselectie door anderen). Dit betekent dat het vele malen interessanter is voor wannabee deskundigen om vooral te investeren in het opbouwen van een populariteitsnetwerk dan in het opbouwen van deskundigheid. Relaties gaan voor op deskundigheid in een tijdperk van indrukken, aangezien aandacht waarde vertegenwoordigt en er te weinig aandacht is om snel populariteit van deskundigheid te onderscheiden. Sterker nog, publiek wendt zich snel af van echt deskundigen omdat die vaak minder in staat zijn om het aantrekkelijk en toegankelijk te verpakken.
Het vraagt een flinke investering van een deskundige om zowel expertise op te bouwen als autoriteit en populariteit, als alles toegankelijk te maken en te leren hoe deskundige boodhschappen het kunnen winnen van pakkende oneliners van mensen die goed zijn in populariteit of degenen die goed met controverse en tumult aandacht kunnen vergaren. Amusement en populariteit wint het daarmee steevast van deskundigheid, en oppervlakkige kennis die iets vooruitloopt op de doelgroep is dan al genoeg. We accepteren massaal dat hetgeen we krijgen nauwelijks nog informatie bevat, en we dus vooral bezig gehouden worden.
Probleem 5: Afnemende informatiewaarde en -dichtheid
De massa dicht iemand die veel aanhang heeft door deze validatieprincipes automatisch een hoge waarde toe, een waarde die niet langer gebaseerd is op deskundigheid, maar op de opgetelde waarde van anderen. Deze persoon moet wel iets van belang te melden hebben, want zoveel anderen hebben hun aandacht op deze persoon gericht.
Oplossing 3: Leve het piep-systeem
Beter dan dat zal het wel niet worden, en als je er genoeg van hebt en wilt rusten, dan kan je als laatste kiezen voor het piepsysteem. Dan stop je met vergaren en je aandacht geven aan wie roept, en vertrouwt erop dat de boodschappen die echt van belang zijn via je directe omgeving wel onder je aandacht worden gebracht. En dan leidt je die omgeving vervolgens een beetje op door te laten merken wat voor soort “nieuws” je nog wel wil horen, en wat je helemaal niet meer boeit. Drieweg hoera voor het piepsysteem. Nooit meer zoeken. Je vrienden doen het wel voor je. Dit werkt uitermate goed, omdat belangrijk nieuws altijd wel doorsijpelt en er weinig echt van belang is.
Temidden van al deze schaarste, is het goede nieuws… er is overvloed… er zijn indrukken te over. Als je waarde en informatie wilt, dan vraagt dat meer concentratie op wat je echt belangrijk vindt. Toevalligerwijs vind je dat vooral in jezelf, en in de relatieve stilte en rust. Toevalligerwijs vind je het vooral wanneer je stopt.
Zeg het voort…
Als je dit artikel waardevol vindt, of wanneer het je raakte of inspireert, wil je me dan helpen om het te verspreiden, door het te delen met anderen? Druk even op de social media knoppen hieronder. Vertel me wat je ervan vond. Laat hieronder een reactie achter. Ik waardeer dat altijd zeer.
✔ Reageer ✔ Deel ✔ Vind het leuk
Geef een reactie