Emancipatie: slachtoffers, sta op!

Hoeveel mensen en groepen strijden nog voor de emancipatie van hun groep? Erbij horen, gelijkwaardig en volwaardig mogen meedoen, erkenning krijgen, je vindt het alom. Leden van de eigen groep worden luidkeels opgeroepen om mee te strijden voor verdere emancipatie (desnoods met dwang). Emancipatie is geen vrijwillig iets, althans als je geloof hecht aan de activisten en hun missie. Zij weten dat ze aantallen nodig hebben om macht te vergaren. Emancipatie is je burgerplicht! Emanciperen is vooral ook iets voor slachtoffers. Daarom vertel ik hier een verhaal over emancipatie in het licht van al dit slachtofferschap. De achtergestelden aan het woord?

Vrouwen, Afrikaanse medelanders, atheïsten, gelovigen, kinderen, slachtoffer van machtsmisbruik of geweld, homoseksuelen en anders geaarden, extreem kleine of grote mensen, armen, ouderen, allen zijn op zoek naar erkenning, gelijkwaardigheid en de resolutie van conflicten en oude pijn. Je kunt hun klachten regelmatig horen en als ik hen geloof (wat ik natuurlijk moet) dan is er een dader in de vorm van een gevestigde orde die niet wil delen en een nog onbetaalde schuld draagt.

Ja, ja, ik weet het wel.

Natuurlijk, ik ben een witte man van boven de vijftig, heteroseksueel geaard en 1,83 meter lang. Per definitie sta ik dus aan de verkeerde kant van zo ongeveer elke discussie over slachtofferschap en emancipatie. Waarom zou je zelfs verder lezen, wetend dat dit geschreven is door zo’n persoon? Ik heb het veel te goed en mijn leven is veel te gemakkelijk om te weten wat echt lijden is. Althans, je zou het denken.

Ik heb het ook best goed. Oke, ik zou in de Nederlandse demografie onder de armsten vallen, maar dat betekent in een land als Nederland niet dat je geen dak boven je hoofd hebt of dat je elk dubbeltje moet omdraaien en gerantsoeneerd bent in je boterhammen. Wanneer hadden we hier de laatste hongerwinter ook alweer?

Bestaat armoede eigenlijk nog wel hier?

Het is niet moeilijk om andere plekken op de aardbol te vinden waar het woord armoede nog echt de betekenis heeft van geen kleren aan je lijf en bedelen voor voedsel. Hoeveel van ons heeft uit pure noodzaak een week niets te eten gehad? Sufferd. Als je beleefd bij een willekeurig huis had aangebeld en wat uitleg had gegeven, had je binnen drie pogingen een uitnodiging voor een maaltijd gehad.

Hoeveel van ons leven in een uit golfplaten gemaakte garagebox met alleen een stoel en geen matras om op te slapen? In India of Afrika kan je dat soort taferelen nog gemakkelijk vinden.

Ondertussen komen wij om in ongebruikte spullen en rijkdom en zijn zelfs bedelaars kritisch in wat ze eten omdat ze zoveel keuze hebben. Waar je in Amerika je huis en vermogen snel kwijt bent als je ziek wordt, is dat hier allemaal niet zo schokkend. Niet dat we geen problemen hebben, natuurlijk wel, maar ach waar hebben we het eigenlijk over?

Slachtofferschap wordt hier, vaker wel dan niet, in de nuance gezocht en dan is er nog veel mogelijk. Wij kampen met stuiterende of vast zittende emoties, met psychisch sociale problemen, met dure onhandige gewoonten (zoals drugs- of alcoholgebruik), we hebben last van opportunisme, mislukte financiële avonturen, of gebrekkig financieel management. Veel ervan heeft psychische problemen als belangrijkste oorzaak.

De bron van veel van onze klachten lijkt eigenlijk maar oppervlakkig wanneer je het afzet tegen echt slechte omstandigheden ergens anders. Onze materiële standaard wordt hier afgemeten aan de besten onder ons, en we vinden het al snel niet genoeg.

Lijden staat los van omstandigheden

Al met al hebben we het qua omstandigheden dus best goed. Waarom lijden we dan toch zo? Waarom zijn er zoveel slachtoffers die roepen om gelijkheid en betere kansen? Is het mislukte hebzucht die roept? En wie of wat in ons is het die zo roept en spartelt?

Ook ik heb het best goed en meer dan wat psychisch gedoe in mezelf, of wat uitdagingen in relaties met anderen, kan ik dus niet claimen. Het is gemakkelijk om in anderen meer aanleiding te vinden tot lijden te vinden dan in mezelf. Maar het is niet degene met de slechtste omstandigheden die het hardst roept.

Het blijkt dat als je omstandigheden en gebeurtenissen gaat vergelijken, dat het niet zo is dat degene met de meest ongunstige omstandigheden of de meeste of grootste tegenslagen, zich ook het meest slachtoffer voelen of lijden. Velen zijn juist uit zware omstandigheden gekomen met veel rust en waardigheid en wijsheid, terwijl andersom vele anderen diep lijden onder relatief gunstige omstandigheden met veel kansen en mogelijkheden. Is slachtofferschap slechts een miniset, slechts een staat van de geest?

Twee huizen, wat een geluk!

Is emancipatie misschien vooral iets dat moet opgroeien in de geest van het slachtoffer? Ik heb iemand wel eens kommer en kwel horen miauwen over het hebben van twee huizen.Het was duidelijk dat die persoon zielig gevonden wilde worden en “och wat vervelend voor je” en “ach, lieverd, wat erg” wilde horen.

Toen ik erop reageerde met “Twee huizen? Wat een luxe! Wat een fortuin!” werd dat niet op prijs gesteld. Ik werd zo ongeveer het buurthuis uit gejaagd en je mag het terecht vinden, als je wilt. Dat betekent alleen maar dat je intuïtief jezelf verbind met slachtoffers en hun lijden en dus jezelf tot die groep rekent. In jouw denken maak je hen dan wel hulpeloos en dat is een miskenning die uitzichtloos lijden in verschiet legt.

Deze vrouw had duidelijk besloten dat het iets was om over te klagen. Ze zat dan ook bij de voedselbank en vond het duidelijk een onoverkomelijk probleem dat ze voor twee huizen rekeningen moest betalen. Ik had nog nooit twee huizen gehad.

Je zult merken dat het vaak dit soort mensen zijn die het meest mopperen en klagen over instanties als de overheid en belastingdienst, en denk maar niet dat je ze op andere gedachten kunt brengen. Hun besluit dat ze slachtoffer zijn staat vast. Zij kunnen er niets aan doen. Ze leven ook in groepen die elkaar aansteken middels geklaag en gemopper. Erg onprettig om bij te zijn.

Welke mogelijkheden gebruiken slachtoffers niet?

Maar wat als je met een open blik onbevangen naar hun mogelijkheden en omstandigheden gaat kijken? Ik bedoel zonder de hypnose dat niks kan en alles slecht is. Wat zou je dan ontdekken? Wat is het dan werkelijk dat die persoon vasthoudt in een positie van slachtofferschap?

Je begrijpt me niet

Helaas val ik zoals ik denk vaker op die manier uit de boot. Gelukkig voor degenen die dat onwelgevallig zijn, val ik in, zo ongeveer, elke demografie die mij als bevoordeeld, machthebbend en schuldenaar typeert. Als het om vrouwen gaat, dan ben ik de man, als het om donkere mensen of allochtonen gaat, dan ben ik de witte Nederlander, als het om jongeren gaat, dan ben ik de oudere die hun faciliteiten heb uitgehold waardoor zij harder moeten ploeteren en meer betalen.

En als niets anders werkt, dan ben ik altijd nog die denker die alleen in zijn hoofd leeft en nodig eens zijn hart moet laten spreken en gevoel ontwikkelen. Begrijp ik niet dat die ander een gevoelsmens is die lijdt op manieren die ik nooit zal kunnen begrijpen noch volgen? Het is gemakkelijk schieten als je slachtoffer bent en je wilt niet echt dat anderen intelligent reageren. Empathie en zorg is misschien het enige dat ze mogen geven. Maar wacht eens even: Je laat je toch niet betuttelen?

Het enige wat misschien een beetje in mijn voordeel kan werken is dat ik qua financieel vermogen en inkomen me kan scharen onder de minima, maar laten we wel zijn, dat maakt ook niet meteen dat je veel intelligentie, wijsheid en welbespraaktheid van me gaat verwachten. En als armen klagen dat ze niet rondkomen en ik stel vragen over hoe ze dat doen, dan veronderstellen ze sowieso dat ik tot de rijke elite behoor die het goed heeft en niet begrijpt hoe moeilijk het kan zijn.

Nee, de verwachtingen van dit verhaal liggen laag. Wat ik vertel moet je maar negeren en niet eens lezen, want het kan nooit zinvol zijn. Tegen zoveel onbegrip en arrogantie van mijn kant is geen verweer. Iemand als ik moet maar zwijgen. Trouwens hoe arrogant is het van het slachtoffer om mij zo gemakkelijk en zonder naar inhoud te kijken te diskwalificeren?

Slachtoffers zijn de nieuwe elite

Zijn slachtoffers misschien ook een soort elite die stiekem denkt beter te zijn dan de rest? Oeps, nu doe ik het weer. Sorry! Val maar weer lekker in slaap, ik zal je niet meer storen. Kussentje erbij? Dekentje misschien? Zo is het slachtoffer toch wel weer lief. Kijk hem eens lief slapen? Stil, maak hem niet wakker.

Niet iedereen is slachtoffer

Als je wat nader kijkt naar al die slachtoffergroepen en hun verhalen, dan zit er best wat in, maar het is ook hier en daar onzin. Je kan bijvoorbeeld nog steeds onderbouwen dat medelanders van een andere kleur gediscrimineerd worden, vooral de nazaten van Afrikanen hoor je daar nog over.

Tegelijkertijd kan je vaststellen dat er ook veel zijn die wel in staat waren een goede opleiding en baan te vergaren en die succesvol waren binnen dezelfde maatschappelijke omgeving. Er is zelfs recent een president van Amerika geweest die uit dezelfde doelgroep afkomstig was.

Niet iedereen uit dezelfde groep faalt

Vrouwen proberen nog steeds het beeld te verkopen van de paternalistische man die haar onderdrukt en klein houdt. Daartegenover staan andere vrouwen die heel succesvol zijn in de politiek zijn of die heel succesvol zijn in de financiële wereld of als ondernemer.

Sommigen van hen cultiveren nog wel een identiteit waarin ze vechten tegen de old boys, maar ze tonen ook aan dat die grenzen eigenlijk ook niet bestaan.Mogelijk komt het hen ook goed uit om anderen te laten denken dat ze tegen extra uitdagingen  hebben moeten vechten. Als ze dan falen is het de schuld van het old boys netwerk en als ze slagen zijn ze extra bijzonder. Of koopt slachtofferschap onder het tapijt feitelijk privileges en is de associatie ermee een breekijzer?

Slachtofferschap, de grote verleider

Kan het zijn dat het slachtoffer gewoon zijn mogelijkheden ontkent en weigert zelf ondernemend te zijn en te investeren in zijn toekomst? Zit het idee in de weg dat anderen het aan krijgen waaien, maar is het ondertussen ook waar dat het slachtoffer weigert zich aan te passen aan omstandigheden en mee te spelen volgens dezelfde spelregels? Oh. Doe ik het nu weer?

Ik bedoel slechts: Kan het zijn dat het minder zwart/wit ligt dan het wordt getekend als je maar naar een roep luistert? Is het misschien educatie en groepscultuur die tekort schieten? Bevestigen zij de groepsleden teveel in de gedachte dat anderen het moeten oplossen en dat zij geen schuld noch verantwoordelijkheid dragen?

Bevestigt de groep liever de onmacht en het slachtofferschap in plaats van te helpen en te wijzen naar mogelijkheden? Wie zou je zijn zonder je slachtofferschap? Het inzicht dat je al die tijd iets had kunnen doen is een confronterend en pijnlijk inzicht dat niemand graag wil ontvangen. Zou het kunnen dat slachtofferschap slechts en onvolwassen innerlijke staat is die erom vraag om op te groeien? Ik sluit het niet uit.

Wat als slachtoffers hun potentie waarmaakten?

Al je dichterbij gaat kijken, dan vind je in elk van de groepen ook voorbeelden van succes. Dat wordt echter vaak aan geluk toegekend, of aan keihard vechten en grote verdienste. Talent, inzet, volharding en competentie loochenen zich niet, ongeacht uit welke doelgroep iemand komt. Het slachtoffer is doorgaans ook heel succesvol in het verkopen ervan, en dat met een ongelooflijke volharding en koppige inzet.

Wat zou al die energie hebben opgebracht als het meer constructief was ingezet? Wat als die inzet had geleid tot haar volle potentieel van kennis en vaardigheden? Wat als die persoon met eenzelfde inzet had geprobeerd geluk te creëren en door te geven? Wat als vrienden elkaar actief gaan helpen en samen financiering regelen voor iets creatiefs?

Oke, ik snap het al. Ik doe het weer. Ik mag niet aan je slachtofferschap en lijden komen. Sorry. Ik zal proberen geen volwassenheid, eigen initiatief en verantwoordelijkheid meer van je te verwachten. Per slot hebben die anderen alles aangedragen gekregen en hoefden zich ook niet te organiseren. Zij konden staan op schouders van anderen die hen hielpen vanuit privilege. Je hebt gelijk. Het is allemaal echt heel erg en jij kan er niets aan doen.

De kop van Jut

Oh je bent er nog? Vraagje: Heb je jezelf wel eens aangeboden als kop van Jut? Het is geen fijne ervaring, kan ik je vertellen. Slachtoffers kunnen behoorlijk vals en agressief worden als je hun slachtofferschap lijkt uit te dagen of negeren. Je kunt dus beter stevig staan voordat je het zelfs probeert. Bedenk dat het ook bewijst dat ze niet zo zwak en hulpeloos zijn als ze zich voordoen.

Probeer maar eens het volgende:  Reageer met een ander geluid op mensen die zich al slachtoffer wanen en vol zitten met onmacht en nijd. Blijf netjes, je mag zelfs helpend reageren, maar wees genuanceerd en reageer slechts op de inhoud van hun argumenten. Geef ook aan waar ze hun mogelijkheden niet gebruiken of waar ze ongelijk hebben. Of erger: geloof ze niet op hun woord, en hou openlijk ruimte voor andere mogelijkheden.

Een gepassioneerde groep slachtoffers is onder die omstandigheden graag bereid om een regelrechte rel te organiseren, met jou als richtpunt voor alle boosheid die ze maar kunnen opbrengen. De groep zocht sympathie, maar een uitlaatklep en richtpunt is eigenlijk nog veel beter. Een bliksemafleider is een welkom thuis voor bliksem. Niet dat je zal horen, hoe welkom en nuttig je bent natuurlijk. Jij hebt het nu gedaan! De groepsbanden aan het werk.

Dit soort boosheid zat sowieso al te smachten op iemand op wie het zich kon richten. Bij gebrek aan een dader kan het alleen maar huilen en grommen naar de maan. Een aanwezige vertegenwoordiger van de dadersgroep is altijd veel prettiger dan mopperen op iemand die nergens te vinden is. Als je daartoe bereid bent en sterk genoeg, dan kan je daar dus goed werk doen. Verwacht trouwens niet dat ze niet op je graf trappelen en dansen als je niet sterk genoeg blijkt. Slachtoffers hebben geen compassie voor slachtoffers van andere groepen.

Je helpt ze enorm. De saamhorigheid en standvastigheid neemt zienderogen toe en alle leden van de groep kunnen hun groepslidmaatschap en loyaliteit bewijzen wat heel prettig voor ze is. We houden van uitlaatkleppen, vooral woede is prettig omdat ze ons daarin machtiger kunnen voelen. Je zult merken dat de groep er al gauw plezier in krijgt om geweld te gebruiken. Neem het maar niet persoonlijk. Het was even nodig. Geweld is alleen onprettig als je het ondergaat of schuldig wordt. Deze groep kan geweld plegen en zich nog steeds gerechtvaardigd en onschuldig wanen. Dat allemaal dankzij jou! Je bent een waarlijk vriend.

Schuld door geboorte

Gelukkig zit ik door het feit van mijn geboorte al aan de verkeerde kant van zo ongeveer elke discussie en elke onvrede, dus ik ben op veel plekken welkom. Blank, man, boven 50, rustig, duidelijke standpunten, meer aandacht voor mogelijkheden dan bevestiging van slachtofferschap… een betere dader kan je het als slachtoffer niet hebben. Mooi symbool, maar eigenlijk toch ook ongevaarlijk en weerloos.

Waarom is emancipatie eigenlijk zo moeilijk? Een deel van het antwoord is misschien dat het minder van je vraagt om te vragen naar erkenning van lijden, dan het vraagt om zelf te emanciperen en je plek te vinden. Lijden en slachtofferschap zijn gewoon gemakkelijker. Het is passief en je kan strijden en wijzen, zelfs geweld plegen, en je nog steeds onschuldig wanen. Laat anderen je problemen maar oplossen. Je kan daarna altijd weer een andere groep opzoeken om je opnieuw slachtoffer te wanen. Slachtofferschap is het gemakkelijke antwoord. Veiligheid in aantallen en daders om naar te wijzen.

Mijn ervaring is dat waar slachtofferschap zich toont, pijn zichtbaar wordt. Die pijn moet dan eerst worden opgelost, voordat er ruimte ontstaat voor wat ik emancipatie zou noemen. De behoefte aan erkenning en emancipatie staan los van elkaar. Ze werken elkaar ook enigszins tegen. Waar emancipatie een feit is, zal de oproep om erkenning ook opgelost zijn.

Erkenning van de geëmancipeerde groep mensen, gebeurt door de leden van de groep zelf en zal vanzelfsprekend geen vraag meer zijn. Uit de oproep om erkenning blijkt daarom nog vooral het behoeftige zelfbeeld en de afhankelijke houding.

Opgroeien als mogelijkheid

Het kind vraagt nog om toestemming, en de ouder zal het zelfbeeld nooit genoeg kunnen oplossen. Dat is ook de taak van het kind zelf dat in zijn opgroeien een mate van zelfredzaamheid en zelfregulering moet aanleren, terwijl het zijn kinderlijkheid en onmacht steeds aflegt en verruilt voor gefundeerd zelfvertrouwen en volwassen mogelijkheden.

Niet iedereen komt daar terecht. Sommige psychen blijven hangen in kinderlijke oplossingen en beelden. Die blijven om verzorging en toestemming vragen en leven in angst voor straf.

De emancipatie van Mahatma Gandhi

Toen Mahatma Gandhi voor de uitdaging stond om het Indiase volk te emanciperen, van de afhankelijkheid van het overheersende Engelse regime, wist hij dat emancipatie vooral een uitdaging in de geest van zijn landgenoten was. Zij geloofden nog niet dat ze zelf sterk genoeg waren en dat ze zonder buitenlandse hulp konden.

Gandhi dat een minderheid van 100.000 alleen een meerderheid van miljarden kan overheersen zolang die meerderheid gelooft in de illusie van hun macht (een collectieve hypnose) en blijft meewerken aan wat de minderheid eist. Hij hielp zijn volk dus opgroeien. Hij vroeg aan zijn buitenlandse blanke vrienden om zich terug te trekken uit deze strijd en het aan de Indiërs zelf over te laten.

Zijn volk moest kunnen leren waar hun eigen kracht toe in staat was en het stuur zelf in handen nemen. Gandhi leerde zijn volk om niet mee te werken aan onrechtvaardige regels en de pijn te nemen van de consequenties. Zij leerden hun kracht in getallen en Engeland leerde dat het tijd werd om te vertrekken. Dat is emancipatie. De erkenning volgt vanzelfsprekend als de competentie en het zelfvertrouwen toenemen.

Het bijzondere aan Gandhi was dat hij geen boosheid in zijn hart had, en door dit hele proces heen een vriend bleef. Hij had ook profijt gehad van de overheersing en had in Oxford rechten gestudeerd. Hij wist dat ook zijn volk veel baten had gehad. Dat is grootsheid als je verder kunt kijken dan het geweld en de verbinding kunt blijven liefhebben.

Anderen waren minder groots en later splitsten Moslim Indiërs zich af in een nieuw land, Pakistan, uit angst voor nieuwe overheersing door een democratisch gekozen Indiaas bestuur. Een volk in slachtofferschap verenigd tegen de overheersers, maar in vrijheid opnieuw verdeeld. Angst en slachtofferschap liggen altijd op de loer voor leiders die daar graag gebruik van maken. Het kind in ons is een gemakkelijk doelwit.

Mahatma Gandhi had zijn eigen emancipatieproces al eerder doorlopen toen hij in Zuid Afrika succesvol was gaan staan tegen apartheid. Hij had zijn angst voor intimidatie en gewelddadige repercussies (straffen) al opgelost. Een geëmancipeerde Gandhi  was een moeilijk te onderdrukken leider voor overheersers. Hij was niet meer afhankelijk en koos zijn eigen levensweg.

Geboren in schuld

Ik ben geboren in schuld. Nazaat van een ras dat zo ongeveer op elke plek in de wereld oorlog heeft gevoerd, een ras dat massaal en schaamteloos heeft overheerst en uitgebuit. Ik ben deel van een ras dat met geweld een behoorlijke machtspositie heeft genomen ten koste van vele anderen.

Mijn ras, de westerse witte, heeft veel vanzelfsprekende privileges. Het heeft een wurggreep op de vergaring van veel natuurlijke en maatschappelijke hulpbronnen en wij allemaal leven (in meer of mindere mate) in wonderbaarlijke overvloed. Deze overvloed is de uitkomst van hard werken en vele offers, maar ook van bloed.

Mijn ras is een enigszins arrogant ras. Het verhief zijn religie tot enige waarheid, zijn beschaving tot de ultieme en enige beschaving (inclusief mode en cultuur) en zijn technologie was ongeëvenaard machtig. Wij nazaten van dit ras staan op brede machtige schouders, zelfs de eenvoudigsten onder ons. En naast ons staan anderen die wij hebben toegestaan erbij te horen, uit wens of uit schuld.

De witte westerling is een ras van oorlogsmeesters en magiërs. Vrijwel ongeëvenaard in welvaart, in land en macht. Het rijk van de westerse witte is het Romeinse rijk van dit tijdperk. Nederlanders, Engelsen, Amerikanen, Fransen, Duitsers, allemaal met vuile handen en boter op de kop. Nog steeds bloeden andere continenten en bevolkingsgroepen voor het in stand houden van deze rijkdom.

Nog steeds is onze illusie een droom van steeds verder toenemende macht, rijkdom en vrijheid. Onze gedachte is dat onze rijkdom alleen maar zou kunnen groeien en dat we de overhand kunnen blijven houden over de continenten die de grondstoffen leveren en onze manieren leren. Nooit denken we de prijs te betalen voor onze wandaden.

Anderen zijn er als afzetmarkt en ze mogen voor ons werken. Geen moment denken we dat het een probleem zou zijn als ze ook van ons leren. Als het moet hebben we altijd nog onze geweldsinstrumenten.

Schaamteloos verwisselen we (voor ons) ongunstige regimes en vermoorden hen die onze doelen en veiligheid teveel bedreigen. Vele culturen en volkeren zijn vernietigd of onomkeerbaar veranderd door onze invloed. Het is een geladen balans die veel werk vraagt, vooral in landen waar Islam de heersende Godsdienst en cultuur is en landen als China waar we weinig grip op krijgen. De illusie van suprematie en macht is hardnekkig en privileges worden niet snel (en niet zomaar) opgegeven.

Een aantal andere continenten lijden nog steeds schade of zijn hard aan het inhalen om ons voorbij te streven. Ze winnen het al ruim in aantallen en werklust, landen zoals China en India. Ze moeten ook wel, welvaart en vanzelfsprekende vrijheid heeft ons relatief lui gemaakt.

Hoe kan ik anders dan buigen?

Als ik al die feiten op een rij zie en ik hoor nazaten van door ons onderdrukte rassen roepen om emancipatie en genoegdoening… Hoe kan ik anders dan schuld betuigen, plaatsvervangende schaamte voelen en me verder heel stil houden? Heb ik het niet veel gemakkelijker dan de groep die om gerechtigheid roept, de vrouwen, de kleurlingen, de minderheden? Ben ik niet deel van het kwaad door mijn geboorte?

Hoe kan ik ooit echt begrijpen wat er aan de hand is? Hoe zou ik ooit gehoor vinden? Hoe kan ik ooit herstellen wat wij als ras ook gedaan hebben om het voor onszelf en onze kinderen goed te krijgen? Wijzen zij onterecht naar daders als ze naar ons wijzen? Hoe lang blijf je dader, eigenlijk?

Daders zijn verdacht, zelfs als ze persoonlijk geen dader zijn maar slechts verre erfgenamen of groepsgenoten voor wie het is gedaan. Zij die gezwegen hebben, hebben net zo goed een aandeel. Soms lijkt het alsof er nog helemaal niets is geheeld. Zwarte piet weet het ongemak van de blanke westerling duidelijk te maken. Hij moet omgaan met een erfenis die voor hem alleen folklore vertegenwoordigt maar voor anderen nog steeds symbool staat voor het lijden van zijn of haar volk. Gaat het hier om schuld inlossen of wordt ons slechts geleerd om minder hoogmoedig te zijn en meer te luisteren?

De reacties Zwarte Piet maken ons ongemak in het omgaan met de schuld van onze voorouders pijnlijk zichtbaar. De positie van schuld heeft weinig macht over hoe de schuld wordt opgelost. Misschien moet het slachtoffer een oplossing bieden en zeggen wat nodig is om weer als gelijken elkaar te ontmoeten. Historische schuld kan niet eindeloos tussen ons blijven hangen.

Een vrouw betrapt haar man erop dat hij is vreemd gegaan. Ze beindigt niet de relatie maar het vertrouwen is stuk en zij laat hem dat de komende 20-30 jaar nog steeds voelen. Hij wordt openlijk gewantrouwd, krijgt zijn daad nog steeds regelmatig voor de voeten geworpen en moet zich bij elke stap en keuze verantwoorden en bewijzen dat hij niets fout doet.

Zijn vrouw controleert zijn emails en zijn agenda en hij lijdt en lijdt onder deze kwelling, maar heeft zijn recht verloren. Haar jaloezie en wantrouwen heeft een bewezen feit als grond.

Ze heeft gelijk: hij heeft een keer sex gehad met iemand anders terwijl hij in relatie met haar was. Hij weet het en zij herinnert hem er keer op keer aan. Hij draagt alle schuld en zij hult zich in gerechtvaardigd slachtofferschap. Er is geen vergeten, er is geen vrijheid, er is geen gelijkwaardigheid. Tegen zoveel onschuld kan geen relatie op.

Kan de man blijven onder deze voortdurende kwelling? Zal hij gaan of zelfmoord plegen, of in zichzelf verdwijnen en al zijn volwassenheid en eigenheid inleveren? Is haar reactie volwassen, is het terecht dat zij hem geen enkele kans geeft om te vergeten en opnieuw te beginnen? Beiden partners lijken hier geen volwassen reactie te tonen.

Een andere vrouw loopt tegen eenzelfde feit. In relatietherapie geeft haar man toe dat hij al enige jaren naar de prostituees gaat. Dat is natuurlijk schokkend nieuws en zijn daad heeft haar ook fysiek in gevaar gebracht, maar deze vrouw reageert anders.

Ze denkt na over wat hij gezegd heeft en wat zij nu nodig heeft om verder te kunnen. Ze waren in therapie omdat ze beiden de relatie nog wilden. Een volgende sessie komt ze met het volgende voorstel. Ze wil dat hij een bankrekening opent op haar naam en daarop het totaalbedrag strot dat hij over de jaren heen aan prostituees heeft besteedt.

Nadat hij dat heeft gedaan mag hij nooit meer over de bankrekening spreken, noch vragen stellen bij wat ze met het geld doet. Het geld is helemaal voor haar en zal besteed worden aan doelen van en voor haar. Als hij daarmee akkoord gaat, zal zij het afsluiten en nooit meer erop terugkomen.

Hij gaat akkoord en betaalt de afgesproken prijs voor zijn schuld. De relatie begint daarna opnieuw en heeft een kans voor beiden. Dit stuk verleden is voldoende hersteld.

Een les uit systemisch werk (familieopstellingen) is dat als een ander je iets pijnlijks geeft of aandoet, dat het voor de relatie goed is als je iets van ongeveer dezelfde omvang teruggeeft of aandoet, maar dan net iets minder.

Een andere manier is dat je de ander een kans geeft om iets te geven dat de schuld inlost door iets te offeren. Dat de terugbetaling iets minder groot moet zijn dan de originele schuld voorkomt dat pijn escaleert. Vanaf dat moment kan de liefde weer groeien door over en weer elkaar steeds iets meer van het goede aan elkaar te geven. Liefde groeit door een positieve groeispiraal van geven.

De vrouw hier had het natuurlijk ook kunnen corrigeren door ook zelf sex met anderen te hebben. Dan zou haar man hetzelfde mee hebben gemaakt als zij en hij zou er niets over kunnen zeggen omdat hij het ook deed. Dat zou een risicovolle oplossing zijn geweest en verlangen dat haar man er net  zo goed als zij mee zou kunnen omgaan. Haar besluit was wijs.

Ze vroeg dus niet het maximaal mogelijk, maar een prijs die hem een offer zou kosten maar kleiner en dragelijker zou zijn wat hij deed. De kans op verdere escalatie was gekeerd. De vraagprijs had een directe relatie had tot wat hij had gedaan en was redelijk.

Ze nam daarnaast in therapie haar eigen aandeel in de situatie en legde niet alle schuld bij haar partner. Ook zij had bijgedragen aan de omstandigheden die tot zijn daad hadden geleid. Een volwassen vrouw. Ook dit is emancipatie.

Ik kan er niet omheen: mijn ras, met het Christelijke geloof in de hand en de hoogmoed van vermeende superieure beschaving en technologie, heeft met veel geweld en arrogantie veel kwaad gedaan. Onze voorouders hebben hele volkeren en meerderheden onderdrukt en totaal over mensenrechten heen gewalst.

Was het ook maar verleden tijd. Nog steeds zijn we gemakkelijk bereid en in staat tot slavernij en wrede overheersing. We volgen nog steeds wrede of onverschillige leiders dien doen wat wij niet willen weten. We zijn bereid tot het gebruik van wapens die hele volkeren kunnen uitroeien. We genieten van onze overmacht en van het geweld. Als Terrorisme niet bestond hadden we ons onschendbaar kunnen blijven wanen.

We gebruiken het grootste geweld liefst op verre plekken in de wereld met als inzet nog steeds grondstoffen, geloof, goedkope arbeidskracht en materieel gewin. Mensenrechten verliezen het van persoonlijk belang, dat blijkt keer op keer. Uiteindelijk krijg je slechts de rechten die je kan nemen en beschermen.

Ondragelijke wreedheid en schuld

Hoe kan ik dus zelfs een mening hebben over de zoektocht naar gelijkwaardigheid en emancipatie van bijvoorbeeld mijn gekleurde landgenoten, die aan hun kleur en cultuur te oordelen hun wortels hebben in een Afrikaans continent? Hebben hun nazaten ongelijk, wanneer ze nog steeds een claim naar voren brengen als nazaat van Afrikaans bloed dat het land en de zee rood maakte?

Hun voorouders zijn met grof geweld van hun continent gerukt door witte westerlingen (of door hun stamhoofd verkocht), die hen daarna met de bijbel in de hand en een zweep of geweer in de andere op kille onverschilligheid wreed zou behandelen als object en bezit. Gestript van hun volwassen identiteit, cultuur, menselijke waarde, verkracht, vermoord, koud en naakt in een vreemd land. Gedwongen tot een leefwijze die je geen mens gunt en waarin ze werden behandeld met onvoorstelbare wreedheid, minachting en geweld.

Er is weinig kwaad en wreed wat onze voorouders niet gedaan hebben. Ook Nederland is belangrijk geweest in deze mensenhandel, ofschoon mensenhandel en slavernij allerminst een wit westers primaat is en dit een beweging was op wereldwijde schaal. Hoe kunnen we anderen aanspreken op mensenrechten, in het besef van onze eigen schuld in ons verleden?

Daders en slachtoffers van de slavernij

De schuld is te groot om nog door een enkel individu gedragen te worden. Het is niet gemakkelijk om daar een helende weg in te vinden en misschien vraagt het nog bijzondere inspanningen en aandacht. We zullen een weg terug naar elkaar moeten vinden in de erkenning van het pad dat in ons verleden ligt. Hoe doen we dat? Hoe kunnen wij verder met deze schuld?

Geven onze geschiedenisboeken en verhalen genoeg toe wat ons aandeel was? Hebben we onze schuld, ons aandeel, zelfs al genoeg herkend en erkend? Is er wel iemand die deze schuld wil dragen en oplossen aan daderskant? Hoe kan de onderdrukte groep emanciperen naar gelijkwaardigheid en de kracht van zijn eigen oorsprong terugvinden?

Natuurlijk is hun positie nu al heel anders dan de positie van hun voorouders. Waar zij nog met veel boosheid en verwijt spreken over een slavernij verleden, is dat niet meer een door hen direct geleefd leven. Hun roep is meer een eerbetoon en loyaliteit aan een onmetelijk lijden waarin hun voorouders lang genoeg overleefd hebben om een volgende generatie te maken.

Het verleden van de gekleurde mens is niet alleen een leven van lijden, maar vooral ook een leven van grote kracht en verdraagzaamheid. Deze kracht is doorgegeven aan het nageslacht, ook aan degenen die vooral hun miskenning roepen.

Teveel aandacht voor de miskenning maakt dat deze groep wellicht ook te weinig zelfbewustzijn heeft op de kracht en het uithoudingsvermogen van een sterk ras in moeilijke omstandigheden. Een ras op wiens sterke rug ook veel van onze welvaart rust en die nog niet de eer en het respect heeft gekregen die het verdient, ook niet vanuit eigen kringen.

De verre nazaten zijn misschien allen wel net zo verwend en gemakzuchtig en hebben de moeilijkheden en offers niet echt meer doorleefd. Een oorlog ondergaan is gewoon anders dan erover horen.

We spreken over offers en zonden van onze voorouders, terwijl we feitelijk daar nog maar weinig verbinding mee hebben. Dat is misschien wel de grootste verdienste van onze voorouders, dat hun offers het mogelijk maken dat wij het gemakkelijker hebben, dat wij kunnen vergeten hoe moeilijk het echt was voor veel mensen aan beide kanten.

Niet iedereen was Rijk en fout

Niet iedereen was een rijke slavenmeester en niet iedereen had het gemakkelijk. Er waren ook mensen die ogen en oren hadden en geholpen en meegeleden hebben. Er waren velen die ziekte en armoede geleden hebben en die niet formeel een slaaf waren.

Hoeveel vrijheid en rijkdom had je als je als migrant naar Amerika ging en ontdekte dat je alleen zwaar onderbetaald werk in mijnen, staalfabrieken of levens verslindende waterwerken kon krijgen? Hoeveel mensen zijn afhankelijk geweest van aalmoezen of liefdadigheid van kerken? Hoeveel zijn er als vlees naar de oorlogen gestuurd?

Wat is er eigenlijk weggevallen in het verhaal dat we hebben over zo’n grote beweging? Veel van de beweging is nauwelijks terug te brengen naar een individuele schuld. Wat voor alternatieven waren er toen en wat wisten en geloofden we toen?

Het idee dat een van de partijen feest viert terwijl de andere partij alleen lijdt en nog steeds onderdrukt wordt, is niet juist. Beide partijen lijden, en beiden hebben niet zelf de schuld gemaakt of zijn zelf onschuldig te noemen. Het ligt genuanceerder dan dat.

Welk gebaar heeft betekenis?

Misschien komt er een moment dat we wederzijds de pijn kunnen oplossen of achterhalen wat er nog nodig is om daar te komen. Politici kunnen holle woorden spreken, waarin ze de schuld nemen namens het volk, misschien een gebaar maken in de vorm van een museum, monument, een stuk land of geld, maar wat is dat waard?

Is een monument genoeg om miljoenen levens te betalen? Vaak krijgen we niet meer dan dat. Wonden likken en opnieuw beginnen is het enige wat dan mogelijk is. Er zijn altijd offers. Misschien gaat het meer om openlijke erkenning, een plek in de wereldgeschiedenis.

Misschien is het meer dan niets, maar het voelt nog wat hol en betekenisloos in het aanzicht van de grootsheid van de daad. Misschien is het belangrijker dat er ruimte is voor het uitspreken van de pijn en wat het nog steeds doet aan beide kanten van de medaille. Misschien zijn er verhalen die nog om licht en gehoor vragen.

Het trieste van dit soort verleden is dat het generaties later eigenlijk alleen maar slachtoffers heeft gecreëerd. De werkelijke slachtoffers zijn al overleden en de werkelijke daders ook en wij de nazaten blijven zitten met de brokstukken van zoveel pijn. Het is gemakkelijker vergeten voor de daders, voor hen is herinneren alleen maar pijnlijk en brengt schuld en schaamte. De pijn van slachtoffers heeft een langere echo.

Emancipatie van Westers-Afrikaanse nazaten

De boosheid is nog voelbaar in het onrecht dat nazaten van slachtoffers kunnen ervaren, maar het is niet meer verbonden met de kracht en waardigheid van hun voorouders die zo geleden hebben. Nu is het boosheid over een verhaal gecombineerd met de ervaring van een leven dat nog steeds vol worsteling zit. Er is al veel verbeterd in hun positie, al is het misschien nog niet genoeg.

Gelukkig lijkt de huidige worsteling nu meer op de worsteling van andere Nederlanders, en vloeit dus deels voort uit de economische verschillen en de resterende echo van wederzijds wantrouwen en onbekendheid. De integratie is nog niet perfect en kan er nog verder gebouwd worden aan gelijke kansen en waarde.

Ook de machtige witte heeft misschien hier en daar nog steeds zoveel angst en onvrede dat hij zelf nog bang is voor zijn plek en niet wil delen. De rijke wil niet arm worden, de arme wil zijn kansen niet opgeven.

Hoe verdeel je schuld?

Eenmaal ontrafeld, ligt schuld niet meer zo duidelijk als het gemakkelijke verhaal. Hoeveel schuld is er nog over om te dragen? Hoeveel is al voldaan door vorige generaties?  Wat is er nodig om deze pijn te helen? Is het goed om de rollen om te draaien, al is het maar voor even? Is er zoiets als positieve discriminatie? Tot hoever moet de blanke westerling nog bloeden en boeten en tot hoever is dat terecht?

De leiders die uitslachtoffers van onderdrukking opkomen, bijvoorbeeld Biko en Nelson Mandela in Zuid-Afrika en Gandhi in India, streden niet tegen hun overheersers. Hun boodschap was niet gericht op het omdraaien van de overheersing of tegen wraak nemen. Zij doorzagen dat een pad van geweld en wraak zichzelf alleen maar eindeloos in stand houd.

Hun doelen waren gericht op het bestrijden van een idee. Zij bestreden het idee dat een volk of ras beter zou zijn dan een ander ras en dat een ras meer rechten zou moeten hebben dan een ander ras. Deze leiders vertelden hun volk en hun partij dat ze niet alleen sterk moest zijn, maar ook het idee moest waarmaken dat alle rassen gelijk zijn en dat geen mens een ander mens mag overheersen.

Zij streden voor rechtvaardigheid aan alle kanten en voor de emancipatie van zowel hun vrienden als vijanden. De overheersers waren voor hen geen onmensen, maar mensen die bang waren en die nog niet geleerd hadden dat hun pad niet duurzaam kon werken.

Ze begonnen vanuit een positie van deugden en gebruikten deze simpele waarheid als hun leidraad. Iedereen is gelijk! Een andere waarheid is: Elke strijd vraagt offers en doet pijn. Je kan kiezen welke pijn je neemt.

In de film Gandhi verwoord Gandhi het enigszins als volgt. “Als je om je heen kijkt dan zie je op veel momenten geweld en overheersing en het kan dan lijken of het kwaad overheerst en wint. Je kan op die momenten erg moedeloos worden. Na verloop van tijd zie je dan dat kwaad altijd vallen en wint de liefde. Ik ontleen kracht en hoop aan de gedachte, dat uiteindelijk liefde en mededogen altijd winnen.”

Gelijk of niet. Het is een mooie gedachte en geeft meer kans op duurzame vrede dan het alternatief.

Mijn vermoeden is dat de beweging van bloeden en boeten in het oplossen van oude schuld niet helend zou zijn. Uiteindelijk is het slechts een voortzetting van een oude pijn die al eeuwen voortwoekert, en keert slechts om wie bloedt en wie overheerst. Escalatie ligt dan op de loer. Wie gaat het helen? Niet de activisten.

Maar hoe kan ik op deze claim van mijn schuld en hun onschuld reageren en mij niet schuldig voelen over wat mijn voorouders of het volk van mijn voorouders hebben gedaan? Is het soms niet waar dat ik nu nog steeds profijt heb van deze langdurige en wrede uitbuiting? Kan en mag ik mijn welvaart nog onbeschaamd en schuldenvrij  genieten? Mag en kan ik wel kritisch zijn naar deze claim of nuanceren? Is het genoeg dat ik een besef draag dat mijn volk een aandeel heeft in dit verleden?

Het ligt moeilijk. Waar slachtofferschap en pijn woekert, is er weinig ruimte om elkaar te verstaan, weinig ruimte om bruggen te bouwen. Waar het idee van slachtofferschap floreert, valt de nuance snel weg. We willen liever duidelijke snelle oplossingen.

Slachtofferschap verdraagt geen volwassen bril

Als de ander schuldig is, dan kan ik onschuldig zijn. Als de ander schuldig is, dan hoef ik niet echt naar mijn eigen aandeel te gaan. Als die ander schuldig is, dan zijn mijn emoties en de kwaliteit van mijn leven zijn schuld en ben ik er niet voor verantwoordelijk. Slachtofferschap verdraagt geen volwassen bril.

Hoe emancipeert slachtofferschap eigenlijk? Is het vergelijkbaar met de pijn van opgroeien? Is emancipatie eigenlijk het proces naar volwassenheid, naar volle wasdom van je potentieel als natuurlijk organisme?

Onderdrukking van vrouwen

De schuld is nog lang niet genoeg. Het gaat verder. Niet alleen ben ik witte westerling, ik ben ook man in een gemeenschap waar de halve gemeenschap vrouw is waaronder zich nog velen minderwaardig voelen en ondergewaardeerd.

Als het direct wordt benoemd zullen vrouwen hun slachtofferschap misschien niet toegegeven, maar als je de reacties en interacties waarneemt dan kan je niet om de waarheid heen dat in veel vrouwen nog stevige geweldstrauma’s floreren. Veel gevoelens reiken nog terg naar ideeën over minderwaardig ondergewaardeerd of onderdrukt zijn door mannen.

Wij mannen zijn daders, sterk, oneerlijk, machtig, gewelddadig. Vrouwen zijn kwetsbaar, zuiver, goedwillend en onschuldig. Wij hebben het dus gedaan. Zij konden er niet aan doen.

De statistieken bevestigen het. Verkrachting en seksueel geweld is vooral een primaat van mannen en elke vrouw maakt het wel een of meer keren mee. Niet zelden komend van mannen die zouden moeten beschermen of die vertrouwd werden, vaak genoeg op jonge leeftijd.

De pijn ervan is vaak genoeg voelbaar. Soms is dat te merken als vrouwen samenspannen om een man even op zijn plek te zetten, maar ook in grapjes en verhalen die worden uitgewisseld zit het nauwelijks verborgen of is juist de kern. De geslachten verdragen zich niet gemakkelijk. Ook hier is er maar een dun laagje over de pijn heen en als man sta ik door geboorte aan de kant van de geweldplegers.

Het is een beetje dubbel, vrouwen hebben last van mannengeweld en reageren met angst en trauma-reacties. Tegelijk is vast te stellen dat vrouwen vooral ook verlangen naar een type man dat heel sterk en doortastend is, een sterke mannelijke man die blijft staan wat je ook doet. De sterke leider met sterk mannelijke penetrerende macht is sexy en in trek.

Tot haar eigen schaamte moet de sterk feministische vrouw schoorvoetend erkennen op de traditionele vrouwenplek ze het meest in haar vrouwelijke kracht blijkt te staan. In de familieopstelling zijn verschillende plekken geproneerd maar het is onmiskenbaar. Bert Hellinger had gelijk.

Ze was eerder gaan steigeren toen Hellinger stellig zei: De vrouw volgt de man! Zij wilde helemaal niet volgen en vond dat ze op zichzelf stond en dat haar geslacht juist sterk moest zijn en leiders van de toekomst. Hier in de opstelling bleek dat ze juist het meest tot haar recht kwam als ze haar man volgde.

Ze kon het eigenlijk niet aan zichzelf verkopen. Het ging tegen alles in wat ze geloofd had. Zocht ook zij eigenlijk een sterke man bij wie ze kon landen en tot rust komen? Een man die zou blijven staan en die voor haar zou leiden?

Ze kon niet om de directe opluchting heen toen ze het in de familieopstelling mocht ervaren. Haar werkelijke kracht was een ondersteunende en verzorgende kracht. Daar was ze thuis. Ze moest haar man in zijn kracht laten en op zijn natuurlijke plek. Hij moest man kunnen zijn. Hoe gek!

Als het om kinderen maken gaat dan blijkt uit onderzoek ook dat de alfa man, met zijn penetrerende mannelijke kracht en agressie, nog de beste kansen heeft om gekozen te worden. Wat vrouwen denken over zichzelf en hoe ze daadwerkelijk kiezen blijkt dan heel verschillend te zijn.

Liever kiest zij een sterke alfa-man

Je moet het niet aan een vrouw vertellen natuurlijk, het gaat tegen veel overtuigingen in. Zie maar hoe een vrouw zich onverwacht en onmiddellijk opent bij een enigszins spannende sterke man wanneer die die met doelgerichte kracht haar laat weten interesse te hebben.

Alleen al de aanwezigheid van zo’n man kan veel vrouwen onrustig maken. Spannende afwachting is dat, opwinding dat ze mogelijk gekozen worden en weten dat ze dan ja zullen zeggen.

Natuurlijk wil zij een man die krachtig en gevaarlijk genoeg is om haar te  beschermen, zodat zij veilig is, terwijl hij ook spannend is en interessant op primitief niveau. Ook vrouwen zijn seksuele wezens, dat is gewoon biologie. Cultuur wil dat soms onderdrukken, maar dat is slechts een cultureel laagje voor de buitenwereld.

Op dat primitieve niveau doet de gevoelige man het gewoon niet genoeg. Hij is betrouwbaar, maar totaal niet spannend en te gevoelig voor haar turbulente emoties. Ook mist hij eigenheid en focus en is te afwachtend en ontvankelijk. Hij wil haar behagen in plaats van zichzelf verwennen door haar te nemen. Al dat aftasten en gevoelig zijn is alleen maar ingewikkeld. Als de alfa man denkt dat de vrouw “genomen” wil worden, dan blijkt dat vaker wel dan niet te kloppen.

Wie ze kiest hangt af van haar cyclus

Er blijkt wel ietwat verschil te zijn in wanneer een vrouw kiest. Op de top van haar vruchtbaarheid kiest ze meer de sterke alfa typen, de sterke spannende mannen, terwijl daarbuiten ze eerder zal kiezen voor een goede zorgende vader die minder spannend maar wel betrouwbaar is. Hier is nog steeds biologie aan het werk. Feminisme blijkt dan slechts een cultureel jasje die vooral het intellect en het ego geruststelt.

Het zal niet verbazen dat die spannende man vaak wat wispelturig is, temeer daar hij erg in trek is en dus mogelijkheden en verleidingen te over heeft. Als je naar gedrag van vrouwen kijkt, dan lijkt het dat ze in meerderheid op zoek zijn naar een man die zichzelf is.

Zelfs de moeilijkste te verleiden vrouw, die door iedereen gewild en gejaagd wordt, reageert positief op een man die zichzelf stevig overeind houdt en niet bezwijkt onder haar verleidingen en trucjes. Een man die haar ontvangt zonder teveel mee te gaan, maar liever nog een die zijn eigen beweging maakt, zelfverzekerd is en voorgeselecteerd is door veel andere vrouwen.

Behoeftige mannen zijn net zo min aantrekkelijk als behoeftige vrouwen. Dat is ook het manco van de man die onzeker is geworden door wat hem vertelt wordt dat hij moet zijn. Hij probeert een vrouw te emuleren en dat nog mannelijk te laten zijn, en zij wil hem, maar laat hem links liggen als het om paren gaat. Zij bezwijkt keer op keer voor een andere man en weet niet genoeg over haarzelf om te weten waarom.

NLP in verleiding

Er is een hele markt ontstaan voor mannen die willen leren hoe ze weer man kunnen zijn en aantrekkelijk voor vrouwen. Je wordt overladen door mannengroepen en mannenkringen en hun vrouwelijke equivalent.

In navolging op NLP, is er een industrie ontstaan die precies heeft onderzocht en ontdekt hoe vrouwen kiezen en wat voor gedrag leidt tot een ja leidt en een plek in haar bed. De man-vrouw verleidingsdans is daarmee tot in groot detail in gemodelleerd en de spelregels achterhaald.

Helaas bleek er verschil tussen wat nodig is om tijdelijk in haar bed te komen en wat nodig is voor een relatie, maar ook die modellen zijn al ontwikkeld. Wat we bovenal willen is iets dat ons een voordeel geeft zodat we enige controle over onze omstandigheden krijgen. Mannen en vrouwen hebben hun eigen industrie die hen dat voordeel geeft. We zoeken elkaar ondanks alles toch op.

Mocht je het willen weten. De drie belangrijkste elementen die een man moet demonstreren om gekozen te worden omvatten:
1. Voorselectie door andere vrouwen
2. Leiderschap onder mannen
3. Vermogen om haar te beschermen tegen gevaar

Voor een relatie is daarnaast nodig dat je leven interessant genoeg is. Als je eigen leven niet op orde is, of te saai, en als man heb je geen eigen passies, richting of vriendenkring, dan zal je veel vrouwen aan je voorbij zien gaan. Misschien is er een vrouw die je als een project wil adopteren en beter maken?

Er zijn vast voorbeelden die anders aantonen, maar dit is een regel die blijkt te werken. De eerste drie elementen simuleren eigenlijk dat de alfa-man, omdat die het meest effectief blijkt. Na de verovering moet er nog genoeg over zijn om haar te laten blijven en komt het aan op wat voor leven je haar kunt bieden als ze blijft.

Helaas vrouwen, het is niet door mij verzonnen maar een ervaringsfeit van degenen die zich erop gestort hebben. In het hoe, zijn er dan weer vele benaderingen en vormen.

Als de man geen kracht toont en in staat is om haar zelfverzekerd te nemen en bezitten, zal hij het niet gemakkelijk hebben. Niet dat hij dat vermogen altijd moet inzetten of tonen, maar het moet er toch wel zijn.

Terwijl zij zich richt op haar ontvankelijke en gevende hart en de baarmoeder, moet zijn penis (mannelijke daadkracht) stevig staan als een totempaal in de wereld. Die totempaal omvat ook dat hij eigen passies en focus moet hebben los van haar. Mannen leren dat ze niet teveel naar vrouwen moeten luisteren, omdat zij zichzelf te slecht kent om goed advies te geven over wat zij wil en nodig heeft.

Een man die te voorspelbaar is en die zij teveel aankan zal vaak het nakijken hebben. Ze wil graag een beetje werken voor de man die genoeg de moeite waard is. Die mannen zijn ook aantrekkelijk voor anderen (sociaal bewijs, voorselectie) en liefst zijn er anderen mannen die hem zichtbaar volgen of die positief over hem praten als een goede peer (sociaal bewijs, leider onder mannen). De man met een bloedmooie vrouw aan zijn arm trekt nu eenmaal aandacht, helemaal als er ook nog anderen naar hem toe lopen en blijk geven van herkenning en vriendschap.

Let maar eens op de reacties als je waarneemt hoe een succesvolle mannelijke man vrouwen benadert. Het is best mogelijk dat het heel snel gaat en vooral een non-verbale communicatie is. Penetrerende mannelijke aandacht en aanwezigheid is wonderbaarlijk effectief in de praktijk. Wat is hier krachtiger: Cultuur of biologie? Biologie wint keer op keer.

Daderschap onder mannen

Het is ook waar, mannen hebben traditioneel een rol om wereldse veiligheid te waarborgen. Dat betekent dat als er gestreden moest worden, dat zij vooraan stonden en dat zij ook degenen waren die bouwden aan de benodigde structuren voor algemeen nut en daarin desnoods hun leven lieten. Mannen zijn daardoor generatie op generatie biologisch geselecteerd op explosieve extreme krachtsinspanningen en agressie.

De rol was toen nog duidelijk. Ze moesten een krijgersleven leiden zodat vrouwen hun leven konden leiden met daarin hun eigen taken. Mannencultuur is van oudsher vaak fysiek en verbaal wat ruwer dan vrouwencultuur. Als mannen ontworpen waren, zouden ze slechts een werktuig zijn. Zijn ontwerpfout is misschien dat hij krachtig zorgend is en een stabiele mannenkracht. Zijn seksuele aandacht blijkt echter vaak wispelturig en zij moet werken om zijn interesse te behouden.

Heel lang was er op die manier relatieve balans en waren de rollen relatief helder, waarbij veel mannen en vrouwen niet eens de vraag stelden of ze gelukkig waren maar gewoon het leven van hun ouders voortzetten of kopieerden. Dat is veranderd, maar ons instinct niet zo. De systemische ordening ook niet zo. We zijn nog steeds oud geprogrammeerd

De mannelijke energie zoekt allereerst erkenning van mannelijke daadkracht en succes (is het equivalent van de penis) en wil geeft via die daden expressie aan liefde. De vrouwelijke energie heeft het nodig om eerst ontvangen te worden in het hart. Als zij zich geliefd weet, kan zij zich openen. Het zal echter niet verbazen dat de jager met zijn gewelddadige cultuur ook frustratie en boosheid in seksueel en fysiek geweld en agressie uitdrukt. Evolutie verandert biologie niet zo snel als cultuur graag wil. Zijn aard laat zich niet zomaar uitschakelen, evenmin als haar aard. Zij heeft haar man lang leren manipuleren met o.a. seksuele gunsten, en haar fijnere manieren, maar heeft ook gekozen voor een ietwat gevaarlijke man die ze niet helemaal aankan.

 

Mijn geslacht heeft ook veel vrouwen onder de duim gehouden en hun rechten als mens miskend. Als het gaat om de mogelijkheden om wereldse verlangens te realiseren is de man lang bepalend geweest en mocht beslissen waar vrouwen wel of niet gelijkwaardig mochten meebeslissen over het lot van zichzelf of de gemeenschap als geheel.

Rooms Katholieke invloed

De man had hiervoor een goed manifest in de vorm van een religieus boek. Lang was er geen openlijke mogelijkheid om af te wijken van dat manifest, of je nu man of vrouw was. De rol van de Rooms Katholieke kerk als wereldse en spirituele macht was te groot en beschikte over teveel gewelddadige maatregelen.

Simpele oordelen zijn slechts simpel

Het verhaal dat de man alleen gewelddadig is en was en de vrouw slachtoffer is ook hier natuurlijk niet het hele verhaal. Natuurlijk hebben ook mannen flink geleden onder de leefwijze van die tijd, en ook nu zijn er vele mannen die sneuvelen op allerlei manieren en geestelijk of lichamelijk beschadigen onder de eisen die ze aan zichzelf stellen in navolging van de fictie van een maatschappelijk ideaal.

Ook heeft het feminisme vrouwen geen dienst gedaan door de vrouwelijke kracht en waardigheid als een zwakte te benoemen en door zich vooral te richten op het voorbeeld van mannelijke macht, mannelijke “vrijheid” en mannelijk succes. Gelijkwaardigheid lijkt dan snel verward  te worden met gelijkheid. Dat is logisch als je nogal gretig en gepassioneerd denkt te verlangen naar eenzelfde soort leven.

Niet elke vrouw wil dit, niet elke vrouw leeft met onderdrukte wereldse ambities. Het is ook maar de vraag of wel elkaar een dienst bewijzen als we iedereen indoctrineren met dat beeld van succes. Dat we gelijkwaardig zijn hoeft niet te betekenen dat we hetzelfde zijn, verschillen zijn ook wel fijn zodat je elkaar kunt ontdekken en vinden.

Hoe komt het eigenlijk dat we het steeds moeilijker vinden om met elkaar in relatie te zijn en zoeken als nooit tevoren? Waarom blijven zoveel mensen liever alleen of verdragen slechts nog lat-relaties?

Mannen in verwarring

Ook onder mannen is het kommer en kwel. Niet alleen is hun traditionele identiteit als heel lang onderwerp van kritiek en beschuldiging, ook zij zijn in verwarring over plek en rol. Daarbij voelen ook veel mannen zich niet vrij om te kiezen welk leven zij leiden of lijden. Economische banden zijn net zo beperkend als culturele banden en wie is vrij genoeg van angst om die te negeren?

Vele mannen verlangen naar ruimte voor een betere uiting van hun mannenkracht. Velen zijn op zoek naar wat dat is, in verwarring gebracht over wat ze voelen en wat van hen nu verwacht wordt. Vele mannen voelen zich hopeloos alleen en lopen met hun ziel onder hun arm terwijl ze snakken naar een plek waar ze zichzelf mogen zijn (wat dat ook betekent) en daarin ontvangen worden.

De prijs van feminisme

De prijs van feminisme  is het verlies van de vrouwelijke plek en rol en verloren contact met de gedragen waardigheid van vrouwenkracht. Vrouwen zijn ooit zwak geweest en ik betwijfel of het door veel mannen mensen zo is ervaren.

Waarschijnlijk zijn veel mannen eerder een beetje bang voor vrouwenfurie en gaat het idee van zwakke uitsluitend over een verschil in spiermassa en het idee dat kracht vooral bestaat uit de penetrerende agressieve kracht van mannelijkheid. De stoere krijger kan indrukwekkend lijken als hij in volle glorie is, maar om dat nu als ultieme definitie voor vrouwenkracht of karakterkracht te nemen.

Er is zowel bij mannen als vrouwen veel rolverwarring en zoeken. De nieuwe verwachting vertegenwoordigt een groot verlies van vrijheid bij vrouwen om vrij bepalen hoe te leven. Waarom is applaus, op de werkvloer of publieke arena, het symbool voor succes?

Waarom denken we dat het beter is om over lijken te gaan dan te verbinden in liefde? Hoe is het gesteld met onze waardering van alle verschijningsvormen en helemaal van de vrouwelijke energie en natuurlijke staat van zijn?

Zijn we niet een beetje in de war geraakt? Ik suggereer graag dat we dat zijn. We zijn ons nauwelijks bewust van de weg die we gaan.

Vrouwen uit de keuken en hard aan de slag

In plaats van de vrouw vrijheid te geven om te leven op elke manier die ze verkiest, verheffen we een nieuw vrouwelijk ideaalbeeld: de vrouw die haar schort inruilt voor een traditioneel mannelijke leefwijze. Zorg voor kinderen en gemeenschap wordt ingeruild voor overspannen springerigheid en zorgen die ook haar naar vroege hartaanvallen en ongezonde leefwijzen brengt.

Per slot, zegt de feminist, hebben we dik geïnvesteerd in het opleiden van al die vrouwen en is het zonde als ze vervolgens thuis gaan zitten zorgen voor kinderen in plaats van bijdragen aan de wetenschap, de maatschappij en het bedrijfsleven.

Zijn ze gek geworden?

Wie miskent er hier nu vrouwen en wat ouderschap voor waarde heeft zowel maatschappelijk (de volgende generatie burgers) als voor de kinderen zelf? Zijn ze helemaal gek geworden? Wie zijn die vrouwen eigenlijk om zo over vrouwen in het algemeen en hun grootouders te spreken?

Waarom nodigen we onze besten en slimsten niet uit om op biologische boerderijen te gaan werken en te ontdekken waartoe normale natuur toe in staat is als je sim helpt in plaats van vergiftigd? Waarom nodigen we onze slimsten en besten niet uit om onze kinderen en kleinkinderen te inspireren zodat die van iets anders dromen dan een kunstmatige 3D wereld zonder natuur en vol geweld?

Wie zorgt er voor duurzame verbindingen tussen ons mensen?

Ondertussen is er dan niemand meer die nog voor stabiele verbindingen zorgt en zijn we eenzamer en onvervulde dan ooit. overleven met antidepressiva en consumeren tot je neervalt… is dat het ideaal? Hoe duurzaam is dat? Hoe duurzaam is onze leefwijze voor onszelf?

De hoeveelheid mensen die het psychisch of fysiek niet meer trekt, of overleeft op een cocktail van drugs en antidepressiva is tekenend voor het gebrek aan bewustzijn op cultureel- en gemeenschapsniveau.

Maar we blijven geloven in de culturele idealen van kapitalisme, een vorm van emancipatie die inmiddels net zo onvrij en dwingend is als de ideeën waar het uit voortkwam en wereldwijze economie die destructief is duurzaamheid en gezondheid.

De vrouwelijke krijger naast de mannelijke

De vrouw is hard op weg om net zo meedogenloos en ambitieus worden, net zo hebzuchtig en machtsbelust als de meest succesvolle mannen. De nieuwe vrouw behandelt mannen net zo argeloos en veeleisend als de oude man de oude vrouw. Zo, dat zal ze leren.

De vrouwelijke krijger concurreert met de mannelijke krijger op zijn eigen terrein. Net zo bezig veroveren en vechten en inmiddels net zo onbetrouwbaar. Wie is er nog over om van te leren hoe we kunnen opbouwen, hoe we duurzame relaties hebben, hoe we wijs kunnen beslissen? De ouderen stoppen we weg in hun eigen ghetto’s, de kinderen in de opvang, de vrouwen aan het werk. Het gezin is zo netjes ontrafelt en iedereen heeft zijn eigen hokje gekregen om overspannen en eenzaam in te geraken.

Gelukkig zijn wij beter

Goddank (of moet ik zeggen “dank Allah”) voor de niet Christelijke niet-Westerlijke culturen die ons nog voorleven dat gemeenschap en saamhorigheid een imponerende kracht is en dat verschillende generaties voor elkaar horen zorgen en gewoon bij elkaar wonen. Zij sturen tenminste nog geld naar hun moederland zodat ook de rest van hun familie nog te eten heeft.

Goddank zijn wij moderner en meer beschaafd dan zij. Wij sturen tenminste de ouderen eerst naar een bejaardenhuis en zorgen dat ze niet meer mogen bijdragen om daarna te gaan zeuren dat ze een kostenpost zijn geworden en te duur zijn. Leuke truc, nietwaar?

Oh ja, de kinderen

Waar blijven de kinderen? Oh, moeten we daar nog wat mee? Ach, die zijn al net zo gek aan het worden in een toenemende druk om voorbereid te zijn op de gekte van hun volwassenheid. We leren ze zo snel mogelijk om apparaten meer te vertrouwen dan mensen en hopen dat ze wijzer worden dan wij zijn.

Goed nieuws voor de jeugdpsychologen. Per slot welk kind heeft niet ofwel leerproblemen ofwel adhd ofwel depressie? De economie wil consumptie. Het maakt haar niet uit waaraan en voor wie.

Amerikaans ontspoort kapitalisme als voorbeeld

Hoeveel vrijheid is er als je om te overleven straks net als in Amerika een derde baan moet nemen? Als de norm een dubbel-inkomen wordt, dan is dat geen keuze meer want alle prijzen (te beginnen met huizen) past zich snel aan het beschikbare budget aan. Per slot strijden dan dubbelinkomen huishoudens met meer geld om dezelfde schaarse bronnen. De grootste financier wint. Wij allen verliezen.

Wie wil er nog moeder zijn op een traditionele manier en kan zich daar nog goed in voelen in plaats van een mislukte investering en een mislukt leven in de ogen van een toenemend mannelijke vrouw.

De waarde van het oude

Waar is de erkenning van de vele grote offers en verworvenheden die onze voorvaderen door de tijd heen hebben gedaan om een welvarend en veilig bestaan voor hun gezin en gemeenschap te waarborgen?

Zit er nog waarde in levenservaring? Misschien niet als een kleuter al geloofd wordt al hij pretendeert te weten hoe leven in elkaar zit. We kennen het verschil bijna niet eens meer. Oude wijn in nieuwe kannen is ook goed.

Waar is de erkenning van de vele generaties moeders die onder moeilijke omstandigheden deze mannen hebben gesteund en hebben gezorgd voor kinderen en wat er allemaal meer in en rond het huis nodig was? Waar is het eren van het lot van deze vrouwen. Is er alleen verbinding met geploeter en lijden? Hoeveel ervan is geprojecteerd?

Waar is de erkenning van de vele mannelijke levens die door de eeuwen geofferd zijn voor het zeker stellen van benodigde grondstoffen of land, het bouwen van structuren en bouwwerken, het vergaren van welvaart tegen elke prijs?

Hoeveel mannen hebben hun hart, longen, ledematen, rug of heel hun bestaan opgeofferd aan bijdragen aan hun gemeenschap, hun gezin, hun familie, zodat anderen dan zij verzorgd en in veiligheid konden genieten van relatieve materielel welvaart?

Waar de erkenning dat het niet de mannen zijn die de bijdragen van de moeders het meest miskennen, maar de feministen zelf die die rol niet willen? Waarom oproepen voor een inkomen in ruil voor opvoeding en huishouden terwijl de druk in feite steeds meer wordt geleid naar het hebben van een baan en het overlaten van verzorging en opvoeding aan professionals?

Zijn het niet feministen die omwille van meedoen in een mannenwereld ouderschap liever wat langer uitstellen tot het punt dat het bijna niet meer kan, en die huisvrouw zijn liever inruilen voor de werkplaats? Goed voor de industrie die mag zorgen dat ze toch nog een gezond kind kan krijgen en als ze geld heeft regelen we gerust nog dat moeder 65 nog een kind krijgt. Economie en technologie hebben geen ethiek noch geweten.

Gelijkwaardigheid als algemeen menselijk verlangen

Als we het hebben over gelijkwaardigheid, laten we het dan op het niveau van mens-zijn tillen en ook kijken naar mannen die door plicht en geld gedwongen zijn in de werkplaats te ploeteren terwijl ze liever op een andere wijze zouden leven, of naar vrouwen die het heerlijk vinden om een gezin te hebben en heel hun hart willen leggen in het begeleiden van hun kinderen naar florerende volwassenheid.

Waarom zouden we blijven doorgaan in een gekte die ons alleen maar ziek en overspannen lijkt te maken? wat zegt het dat de gemiddelde leeftijd waarop vrouwen overlijden daalt naar de gemiddelde  leeftijd waarop mannen overlijden als gevolg dat ze meer een mannelijk leven leiden?

Hoe kan het dat feministische vrouwen zelf de enorme bijdragen van de vele generaties opofferende en hardwerkende vrouwen zo veronachtzamen en miskennen? Hoe kunnen zij hun vrouw zijn zo gemakkelijk opgeven om in een mannelijk omhulsel te stappen gretig en ambitieus naar succes in een machinerie die ook voor mannen niet echt gezond lijkt te zijn?

Liefde in relaties zit in het geven en ontvangen

Hoe kan het dat de traditionele samenwerking tussen mannen en vrouwen, het geven en nemen onder moeilijke omstandigheden zo gemakkelijk wordt weggewuifd? Wat is het gevolg voor kinderen die opgroeien in omgevingen waar zowel moeder als vader overspannen en ambitieus is geworden en nauwelijks nog tijd en aandacht heeft? Is onze cultuur helemaal gek geworden?

De opoffering van de man had voorheen nog zin door het leven dat hij daarmee kocht voor zijn gezin, maar wat is nu de basis en hoe kan het dat naarmate we veel meer kunnen met minder de werkdruk en stress alleen maar toeneemt en er steeds minder vrijheid en rust is in westerse gemeenschappen? Waarom worden wij banger en banger en werken harder en harder?

Vrouwelijke spagaat

Interessant is dat de vrouw enerzijds slachtofferschap ervaart en op zoek naar waarde-erkenning en gelijkheid. Ze wil niet langer betutteld of verzorgd worden en wil om haar prestaties en kwaliteiten gekend worden. Anderzijds wil ze nog ergens nog steeds behandeld worden als een dame of koningin en wil diep van binnen bewonderd en vereerd worden door heren die haar bevestigen in haar bijzondere status als Godin.

Van alles het beste voor haar als vrouw, betekent niet perse omgekeerd het beste voor hem als man.  Zij staat haar mannetje, maar is ze nog de vrouw voor hem? Wat is er mis aan dit plaatje? Is het dat de man niet mee emancipeert met de vrouw, of is er iets anders aan de hand?

Teleurstellend voor haar, dat met haar zelfstandigheid ze ook minder bediend wordt en het verliest van degenen die minder moeilijk zijn voor mannen en meer aansluiten bij wat mannen nodig hebben. Sommige mannen gaan liever naar buitenlandse culturen voor meer verzorgende en gewillige vrouwen, dan dat ze aan dit eisenpakket voldoen.

De geslaagde vrouw roept als excuus “Mannen kunnen niet omgaan met sterke vrouwen”, maar is het niet veeleer dat mannen liever een vrouw in relatie wensen dan een andere man in een vrouwenlichaam? Ze is erg eenzaam en verbergt dat in haar missie.

Is het andersom ook niet zo? Is het lot van de feministische vrouw noodgedwongen alleen of slechts verbonden met een soortgenoot van haar eigen geslacht? De teleurstelling naar mannen wordt alleen maar groter, omgekeerd evenzeer. We zijn elkaar compleet kwijtgeraakt. Terug op zoek naar de betekenis van man zijn en van vrouw zijn. Terug naar de baarmoeder en de penis.

Het blijkt moeilijk zelfstandigheid met afhankelijkheid te verenigen, maar het maakt haar gelukkig manipuleerbaar voor slimme mannen die het doorhebben en haar de juiste mix van erkenning en bewondering leveren. U vraagt wij geven, denk die man misschien. Hij is al blij als hij krijgt wat hij wil. Vrouwen waren al heel lang slim in het manipuleren van mannen.

We leven al met al in een tijd van geslachts- en rolverwarring, waarin een ding duidelijk is: Mannen zijn voor veel vrouwen verdacht en waarschijnlijk dader en vrouwen strijden nog steeds tegen het een minderwaardig zelfbeeld. Al met al is strijd de constante factor.

Vernauwde waarneming en collectief hypnose

Ik vraag me nog wel af: Zou het zelfbeeld van hun grootmoeders en overgrootmoeders ook zo minderwaardig zijn geweest, of is dat gekomen doordat vrouwen hun waarde zijn gaan afmeten aan mannelijke waarden?

Het is duidelijk dat ook hier sprake is van een vernauwde waarneming die een meer genuanceerd verhaal comprimeert tot een gemakkelijker verhaal over gebrek aan gelijke kansen en gebrek aan erkenning van waarde. Het is een sterke hypnose waarvan de gekte en beperking nauwelijks wordt herkend. Als er niet zoveel slachtofferschap werd rondgestrooid, zou ik het bijna gaan geloven. Hoe wordt je wakker uit een hypnose en herken de beperking van je eigen denken?

De mythologie van de narcistische man tegenover de alleen goedbedoelende vrouw

Hoe kan ik als man antwoorden en helpen, als ik bijvoorbeeld een groep vrouwen tegenkom die zo vol zitten van slachtofferschap en boosheid naar in hun ogen ongevoelige en gewelddadige mannen? Hoe kan ik hen vertellen dat ze ook zelf aan het doen zijn waar ze hun partner van betichten en dat hun kinderen (die ze misschien niet meer mogen zien) de dupe zijn van de strijd die ze zo verbeten aan het voeren zijn?

Hoe help je dergelijke vrouwen om eerst zelf een beetje te kalmeren zodat ze weer kunnen ademen en beschikbaar te kunnen zijn voor die kinderen waarover ze (naar wie het maar wil horen) zo hard hun wanhoop uitschreeuwen? Is het de rol van de kinderen om die hysterie te kalmeren?

Hoe kan een oproepen om aandacht te hebben voor de positie van het kind in het geweld van deze strijd gehoor vinden? Dat kan niet. Ik mag het ook niet. Deze vrouwen hebben nog teveel emotionele eerste hulp nodig, moeten eerst voldoende ontvangen worden.  En ik ben en man en als ik ook maar iets anders zeg dan “och arme” of “wat moeilijk voor je”, dan ben ik ongevoelig en wordt symbool voor de narcist.

Hoe kan ik anders dan zorgen voor vrouwen die in hun verleden vormen van seksueel en emotioneel misbruik, geweld en miskenning hebben door de groep waar ik ook bij behoor. Hoe kan ik om de plaatsvervangende schaamte en schuld heen? Ja, ik hoor bij de verkeerde groep, niet door daden of keuze, maar simpelweg doordat ik geboren ben.

Het zegt niets over mij waar ik op afgerekend wordt, maar wie let daar nu op? Ik ben man en dat is al erg genoeg. Ik moet stil blijven en me schikken. Waarschijnlijk kan ik niet helpen, en zolang er geen vraag is mag het ook niet. Maar iemand moet staan voor het vergeten kind, toch? Indien niet de groepsgenoten of de ouders, wie dan?

Kinderen van een narcistische moeder

Terwijl het dram zich ontvouwt zie ik voor me hoe kinderen vanaf beide kanten een speelbal worden in een zeer pijnlijke en verbeten strijd vol onmacht en oud zeer. Als ouders zo aan het strijden zijn is er geen aanwezige ouder meer voor het kind.

Ik mag me natuurlijk niet afvragen of de rechter misschien heeft besloten om de kinderen bij deze moeder weg te houden omdat de uitslaande pijn inmiddels het drama- en destructieniveau heeft bereikt van een borderline-achtige persoonlijkheidsstructuur. Ik mag niet afvragen of haar kinderen bij deze moeder inderdaad gevaar lopen te verdrinken in een volwassen gevecht en pijn van de moeder.

Wiens verhaal is juist?

Kan het zijn dat haar ex gewoon een verantwoordelijke vader die zo goed mogelijk probeert zijn kinderen te beschermen tegen dit dramatische conflict? Er is geenmogelijkheid om het te weten. De slachtoffers horen “narcist” en weten al genoeg. Ze geloven blind in de moeder en haar slachtofferschap. Iedere man is fout, zeker als ze elkaar steunen. Kan het zijn dat zij de werkelijke narcisten zijn verhuld als slachtoffer?

De wijze blijft stil

De rest houdt zich stil, ze zijn wijzer dan ik. Sommige betuigen steun en herkenning op de achtergrond en blijven buitenbeeld van deze agressie. Goed dat ik het doe, maar onbegonnen werk. Zinloos. Er is niemand om het te horen.

Als je alleen de gekwelde ouder hoort roepen, alleen het ondragelijke lijden hoort van dat ze haar kinderen niet mag zien, hoe kan je dan weten wat het hele verhaal is in al zijn rijkdom? Voor wie trek je partij? Trek je partij? Maar wat moet je met iemand die jaar in jaar uit dagelijks dit drama uitmeet op alle mogelijke media en alleen gevoed wordt naar nog meer pijn? Ik begrijp dat het lastig is.

Zorgen mag niet

Mijn zorg reikt uit naar de pijn, maar vooral naar kinderen die geen keuze hebben in deze en groot gevaar lopen in een strijd tussen exen gezogen te worden. Ik ben niet voor niets familieopsteller. Helaas is er geen hulpvraag, alleen een meute boze mensen die een rel schoppen bij elk ander geluid. Vooral mannen moeten uit de buurt blijven…

Is het de man die hier narcistisch is of de vrouw? In elk geval is duidelijk, pijn die te groot is om dragelijk te zijn leidt tot absoluut egocentrisch en egoïstisch denken en er is hier geen verstand meer aan het werk. Deze vrouw heeft hulp nodig die ze van de haar omringende gemeenschap niet krijgt, en die ze in professionele kringen niet zoekt of aanvaart. Dit kan nog jaren doorgaan.

In een lokale ggz-instelling ontmoet ik een man. Hij zit daar in de crisisomvang omdat hij zijn auto tegen een muur had gereden. Hij loopt krom van de kramp van ingehouden emotie, maar mag van de “bewakers” zelfs in zijn kamer niet huilen. Bij de eerste snik staat er weer een verpleger aan de tafel die hem maant stil te zijn, omdat het de andere cliënten onrustig zou maken. Hun antwoord is stil houden en pillen schuiven.

Er is daar geen hulp en het regime is niet goed voor hem. Hij wil eigenlijk alleen nog maar dood omdat hij door zijn eigen keuzen en gedrag zijn baan, vrouw en kinderen is kwijtgeraakt. Hij wil dat zijn verlies wordt teruggedraaid, dat het weer is zoals het was. Zo niet, is er maar een keuze. Hij kan het niet dragen.

Twee weken later hoor ik dat hij, nog in crisisomvang, zijn leven heeft genomen. Er waren geen andere alternatieven meer die hij kon aanvaarden. Misschien was zijn dood ook zijn ultieme wraak. Hij zal ze leren! Ik hoop dat hij nu rust heeft. Mijn hart reikt uit naar lijden.

Voor deze man was het transformatieweekend van Landmark geen gezond traject. Psychologisch werk is niet zonder consequenties, en zo’n sociale drukketel, onder het mom van transformatie, kan gevaarlijke veranderingen forceren. Landmark speelt met vuur.

Natuurlijk is het voor de kinderen van deze vrouw ook al te laat. Ze zijn al slachtoffer van dit conflict en zullen daar ook zelf later hun weg in moeten vinden. Ik hoop dat de vader door alle ellende heen nog de liefde kan herinneren, van waaruit zijn kinderen zijn ontstaan. Als hij dat kan hebben de kinderen nog een kans.

Bij de vrouw is van die herinnering  geen spoor meer over. Haar ex is allang  geen mens meer, maar een verhaal over een narcist die symbool staat voor alles dat kwaad is.

Als buitenstaander kan ik het zien, man of niet, maar moet ik mijn mond houden en vergeten dat de werkelijke slachtoffers hier de kinderen zijn. Zij verloren hier hun ouders, terwijl het geweld tussen de exen voortduurt.

Er is altijd een reden

Heb ik zelf wel kinderen, is de volgende vraag van degenen die me graag een kopje kleiner maken als ik uitspreek. Het is gemakkelijk hameren als je een kop van Jut tegenkomt en weinig zo fel als een gemeenschap van geslachtofferde mensen. Natuurlijk is daarmee weer een groep geformeerd waarin ik aan de verkeerde kant sta. Als ik geen biologische vader ben dan begrijp je niet hoe pijn het doet als je je kinderen niet mag zien!

Natuurlijk weet ik dat zelfs als ik aangeef kinderen te hebben, het argument vervolgens wordt dat ik geen moeder ben en dat het voor moeders anders is dan vaders. Ik geloof het allemaal op hun woord. Mijn loyaliteit ligt hier vooral bij de kinderen die in dit vechten slechts een speelbal van macht zijn en vergeten worden.

 

Het gaat hier ook eigenlijk niet om de inhoud van argumenten. Het gaat alleen nog maar om het uitleven van emotie en het tonen van blinde loyaliteit. Knuppels om mee te  slaan zijn er te over. Ik sta nog slechts symbool voor een narcist. Een interessant sociaal experiment, maar niet helpend.

Ik ben rustig gebleven en gaf antwoord op vragen die aan me gesteld werden, maar was eigenlijk ook al weg. Ik ben bereid maar hoef niet zo nodig. Het is allang duidelijk dat hier is niets te bereiken is. Ik hoop dat de kinderen haar oproepen niet lezen, ofschoon zij ze tot hen richt met elke emotionele chantage die ze kan bedenken. Tot aan artikelen over verlaten ouder syndroom.

Ze moet het erg moeilijk hebben om zich zo publiek te laten gaan. Voor haar is het een uitkomst van eigen keuzen, en ze wordt aan alle kanten gesteund en aangemoedigd. De kinderen kunnen niet kiezen. Je mag het hen ook niet vragen. Kinderen hebben twee ouders nodig, ook al kunnen ze misschien maar bij een verblijven.

De enige juiste moeder

Ook deze moeder is de enige juiste moeder voor deze kinderen en moet geëerd worden om dat feit. Wie heeft er oog voor de verlating van deze kinderen te midden van dit emotie-geweld? Alleen deze buitenstaander? Ik hoop het niet. Ik hoop dat de vader deze kinderen opvangt en de moeder in ere houdt. Niet omwille van de moeder, maar voor de kinderen. Zij kan hulp vragen als ze daar klaar voor is.

Hoe is het dienstbaar of zorgend voor het kind als de pijn van de moeder naar het kind wordt gebracht, als het kind wordt gevraagd voor die pijn te zorgen en de andere ouder af te wijzen met alles wat lelijk is volgens de boosheid van de moeder? Ik voel wat plaatsvervangende ongemak maar ook compassie bij een zo openlijke feit van kindermishandeling. Het is pijnlijk om te lezen. Hoe is dit zo geëscaleerd?

Deze moeder heeft hulp nodig, maar vermijdt dat. Liever blijft ze boos. De pijn is te groot. Net als de zelfmoordenaar na het verliezen van zijn gezien, is haar enige alternatief voor wat ze nu doet het vervullen van een onmogelijke wens. Ik vrees dat ze nog lang moet wachten en weet dat ik niets kan doen. Niet voor haar, niet voor de kinderen. Waarom moet ik dit eigenlijk op mijn beeldscherm krijgen? Waar is dit goed voor? Is het conflict al niet erg genoeg, dat het ook nog zo publiek uitgespeeld moet worden?

Stil maar hans

Ik moet zwijgen. Ik kan niet weten. Het familiesysteem is aan het werk. Stil Hans, jij bent buitenstaander, jij bent man, je mag niet bijdragen aan vrouwenonderwerpen. Jij hoort bij de foute groep, de mannen, de geweldenaren. Ik voel haar onmacht, maar ook de mijne.

Toch zijn er ook anderen die wel bereikt zijn in mijn uitroep. Anderen die het konden lezen. Misschien was het voor hen dat ik mijn impuls kreeg om iets te zeggen. Ik kan het niet uitsluiten. Ik pretendeer niet dat ik altijd weet waar iets dat ik doe goed voor is. Ik hoop dat ik goed doe, maar weten kan ik het nooit.

Heb ik in alle partijen waarde gelaten? Was ik vrij genoeg om voor iedereen te kiezen? Was mijn reactie in zichzelf mild en overwogen genoeg? Ik kan proberen, maar niet meer. Verbond ik me meer aan slachtoffers? Meer aan daders?

Soms is het gewoon genoeg wat op dat scherm komt. Soms is er simpelweg een meedogende impuls of raakt iets, dat ik ondanks de prijs die ik weet dat er komt een impuls volg. Ook volwassenen blijken vaak nog kinderen, vooral pijn en onmacht roept dat op. Misschien is dat het dat ook ikzelf heb geleden onder psychisch en fysiek geweld als kind? Waren mijn ouders net zo afwezig, ook al was er minder zichtbaar een drama? Het kan meespelen. Compassie komt vaak uit herkenning.

Boeddhisme en lijden

Het is veel beter om deze vrouwen met rust laten, zou een Boeddhist stellen. Iemand in zo’n staat van opwinding en pijn wordt in een Boeddhistische gemeenschap als geestesziek of verward worden beschouwd. Zo iemand laat je met rust omdat een gesprek zinloos is.

Iemand in pijn kan je alleen maar et rust laten of naar luisteren met de intentie om de ander gelegenheid te geven zijn lijden te ontvouwen. De hoop is dat het uitspreken van pijn in het oog van vrede uiteindelijk de pijn tot rust brengt. In rust kan de helderheid dan weer terugkomen. Kan ik dat? Kan ik zoveel lijden ontvangen en zelf schoon genoeg blijven?

Corrigeren is dodelijk in zo’n situatie, ook al klopt er misschien niets van wat er uit die persoon komt. Mensen die in brand staan, of die niet meer met rust en afstand kunnen waarnemen, bevinden zich in een staat van verwarring en die moet eerst tot rust komen en helen voordat ze weer verstand krijgen.

Wat die persoon te vertellen heeft wordt niet betwist maar ook niet serieus opgepakt. Het wordt slechts aangehoord en ontvangen in een vredevolle aanwezige staat, en slechts zolang die aanwezigheid en vrede in de luisteraar stand weet te houden. Alleen dan heeft het luisteren zin. De compassie en vrede in de verbinding is wat het werk doet. Het verhaal is niet belangrijk.

Sociale media zijn ongezonde omgevingen

Op Facebook of andere sociale media is dat echter onbegonnen werk. Daar wordt het drama alleen maar groter en groter, omdat het voeding vindt in andere slachtoffers en pijnverhalen die ze met elkaar delen. Wie heeft de beste pijnverhalen, de meeste pijn? Wiens verontwaardiging en onschuld is hier het grootst?

Op sociale media is geen oog van vrede, geen aanwezigheid van echte ademende mensen. Alleen een oog van toenemend lijden en dus van toenemende geestesziekte. Woorden en bewegende beelden zijn kansloos als het gaat om helen van pijn. Met een gemeenschap valt ook niet te praten, niet als die gemeenschap in brand staat. Blijf uit de buurt van uitslaande brand, waarschuwt de brandweer.

Ik lijk soms zelf wel gek, dat ik nog probeer uit te reiken. Sociale media volgen is niet goed voor me en ik vraag me soms af of het voor iemand wel goed is. Ik kan het niet uitsluiten, maar zie veel bewijs van het tegendeel.

Bekijk iemands tijdlijn en het is snel duidelijk welke favoriete pijn die persoon met zich meedraagt. Ik zie zo’n pijn eigenlijk nooit oplossen. Wel zie ik mensen met een missie het ene na het andere bericht met hetzelfde thema posten. Vaak voorzien van gruwelijke beelden of pijnlijke anekdotes. Wat hopen ze dat er gebeurt? Waarom blijven de meesten van ons zo gehypnotiseerd naar dat medium gaan?

Emancipatie van kinderen

Ook mijn leeftijd zit inmiddels aan de verkeerde kant van de balans. Als vijftiger ben ik een directe nazaat van generaties die door jongere groepen worden aangevallen omdat ze weliswaar allerlei systemen en structuren hebben opgebouwd, maar daar volgens de jongeren alleen zelf de baten van krijgen.

De naoorlogse generaties worden ook weer door  groepen aangewezen als uitbuiters en profiteur, wat de aanwijzers andersom tot slachtoffers maken die het moeilijk hebben. Geld en vooral vorige generaties zijn de grote vijand waardoor jongeren het nu moeilijk hebben, minder geld verdienen of harder moeten ploeteren.

Eigenlijk val ik al niet meer onder de generaties die nog de dikke pensioenregelingen had, maar ook naar wie voor mij kwamen voelt het als een onredelijke aanklacht naar generaties die zelf veel hebben moeten offeren en inspannen voor een welvaart waar wij ondanks alle gemopper over geld nog heel comfortabel van leven. Wat maakt dat we niet meer gemoedsrust hebben dan we hebben? Is het de gekte waarmee we elkaar aansteken? Is het de overspannenheid in onze leefwijze?

Kinderen zijn nog niet echt geëmancipeerd in onze gemeenschap. Gelijke rechten, volwaardigheid, en nog veel meer, daarvan kunnen zij alleen nog dromen. Gelukkig hebben we een aantal rechten die voor alle mensen gelden, maar hoe serieus nemen we kinderen eigenlijk als het gaat om kinderen hun zienswijzen en oordelen?

Hoeveel dictatorschap mogen zij schaamteloos ondergaan onder het mom van opvoeding, hoeveel geweld vinden wij normaal naar kinderen? Hoeveel moeten en hoe weinig willen? Hebben we het niet te druk met onszelf om ook nog aanwezig te zijn voor onze kinderen?

Hoe vaak vragen we wat zij eigenlijk willen en gaan daar serieus mee om? Hoeveel invloed geven we kinderen in hun omstandigheden en als toekomstige leiders van onze gemeenschap? Geweldloze communicatie wijst haarfijn aan dat de manier waarop we met kinderen omgaan bepaald niet vrij van geweld is.

De verleiding is om ze pas te vragen wat ze willen en vinden wanneer ze niet meer echt tot de groep kinderen horen. Om ze pas te vragen en serieus te nemen nadat ze alle obstakels en nadelen van onze opvoedkundige en vormende systemen en instituten hebben doorstaan. Met een beetje geluk is de rebel en eigenheid dan inmiddels voldoende uit het kind gehaald. Maar is dat wel zo’n geluk? Is het genoeg dat een kind leert erbij te horen en te overleven zonder buiten de massa te vallen? Wat is beter, strenge ouders of afwezige ouders?

Nee, kinderen hebben ook nog een claim op slachtofferschap en genoegdoening. Is onze manier van opvoeden en opleiding meer dan een systeem dat beoogt om gehoorzame en hardwerkende werknemers en teamleden van hen te maken?

Dit alles gezegd hebbend ben ik in het volle besef dat er nog vele andere groepen zijn die min of meer terecht een claim kunnen leggen op ongelijkheid, slachtofferschap en gebrek aan erkenning van waarde. Ik vraag me af: Hoe komen we binnen de turbulentie van al deze stormende emoties en conflicteen nu tot emancipatie?

Bestaat emancipatie uit de erkenning door meerderheidsgroepen, van de waarde die een minderheid vertegenwoordigt? Gaat het om het delen en erkennen van macht en waarde, door degenen die op machtige posities zitten?

Gaat het misschien meer over de vergelijking en de veronderstelde verschillen waardoor we denken tekort gedaan te zijn? Of is er zoveel strijd omdat we op zoek en verslaafd zijn naar verhalen die ons in onschuldige emoties laten blijven? Er is niets zo onschuldig dan een gerechtvaardigd slachtoffer. Het hoeft niet direct een relatie te hebben met echt slechts omstandigheden. Soms wordt gestreden voor het verhaal van een groep anderen. Lijden laat zich moeilijk beoordelen van buitenaf en vergelijken lijkt ook zo zinloos. Wie kan zeggen hoe zwaar een lijden voelt voor een persoon? Wat voor mij licht voelt hoeft voor de ander niet zo te zijn.

Zou het oplosbaar zijn door positieve discriminatie? Of ontstaat dan gewoon weer een nieuwe groep, die met een geloofwaardig verhaal slachtofferschap kan claimen? Blanke mannen van rond de 50 jaar oud, bijvoorbeeld? Ik kan het eens overwegen. Wie heeft mij iets aangedaan? Wat wil ik eigenlijk?

We lijden allemaal

Mijn vermoeden is dat het allemaal weinig zou oplossen. Ook mensen die heel goede omstandigheden voor zichzelf hebben gecreëerd, die succesvol zijn in wat ze doen, kunnen innerlijk nog een Calmero meedragen (het vermaarde “Ik is klein en zij zijn groot, en het is niet eerlijk. Oh nee.”).

Als ik afga op contacten in mijn leven, dan stel ik vast dat elk ander mens maar een klein laagje vernis verwijderd is van een diep gemis of een diepe pijn of worsteling. Elk huisje heeft een kruisje blijkt nog wel aardig getroffen. Meestal wordt die pijn voor de meeste anderen succesvol verborgen, maar soms lijkt het ook een openlijke identiteit  waarmee aandacht en sympathie verzameld wordt.

Veel van ons blijken erg eenzaam, of lopen onbewust, of bewust, rond met pijn en gemis uit onze jeugd. Velen worstelen in het omgaan met andere mensen, worstelen met gevoelens, worstelen in het vinden van erkenning en waarde en het verkrijgen van kansen binnen en buiten onze werkkring.

Velen van ons leven onder angst en zijn boos op tegenslagen en gemiste of niet gegunde kansen. Op oppervlakte niveau is boosheid misschien de meest aanvaarde emotie, misschien omdat het de meest expressieve en dus meest bruikbare kracht is in productieland. Maar hoe helen we? Wat is er nodig? Helen we door naar elkaar te wijzen en de fouten en onrechten bij de ander te zien? Is dat waar het om gaat?

Afhankelijk van hoe ver je in het verleden wil teruggaan is er bij elk volk wel groot onrecht naar andere volkeren te herkennen. Overheersing van Christenen naar moslims wisselt zich af met overheersing van moslims over Christenen, armen en rijken blijven ook maar eindeloos in gevecht over de pot met geld, kinderen vechten met volwassene over verzorging en vrijheid, mannen vechten met vrouwen om gelijkheid, gelijkwaardigheid en rechten. Het lijkt en blijkt zo eindeloos door te gaan.

Niet alleen blijft de pijn zich bevestigen door het gevecht, maar ook het denken, handelen en spreken in woorden die een verdeling bevestigen (zoals man versus vrouw, arm versus rijk) creeren steeds op nieuw de tegenstelling die als een probleem wordt ervaren. Wat zou er anders zijn als mannen en vrouwen niet bestonden en er alleen de groep mensen waren?

Zou helende taal een oplossing kunnen geven? Ik doel op taal die verbindende woorden gebruikt en eenheid en gelijkwaardigheid bevestigt? Zijn we anders nog steeds de grotbewoners die elkaar bij de haren meesleept en met knotsen de kop inslaat om het gelijk?

Als ik om me heen waarneem hoeveel conflicten en gevechten voortdurend oplaaien, in ontmoetingen, op sociale fora… als ik waarneem hoe snel we elkaars pijn weten te raken en activeren, bedoeld of onbedoeld… als ik dezelfde onvrede keer op keer, jaar na jaar, hoor opsommen, geld, relatie, maatschappelijke machteloosheid, dan krijg ik weinig hoop dat het beter wordt.

Er wordt verbeten gestreden met als inzet psychische overleving en gemoedsrust die maar niet komt. Waarom niet? Ligt de oplossing niet buiten ons misschien? Het klinkt als zo’n niet verkoopbare dooddoener. Wie wil er eigenlijk werken in plaats van een magische oplossing aangereikt krijgen?

Wat bezielt ons dat we zo blijven hangen in onwinbare gevechten en elkaar zo slecht bereiken? Ik weet dat we nabijheid zoeken en vrede, we willen veel van dezelfde dingen. Is het loyaliteit en waaraan dan? Is het dat we zo gefocusseerd zijn op verhalen dat we daarin blijven steken en eerst willen winnen. De volharding van veel slachtoffers is bewonderingswaardig. Het kan niet anders of ze hebben baat bij die positie. Zonder dat, was het al lang opgelost. Misschien is het een geheim.

Emancipatie begint met waardering van zelf

Emancipatie is natuurlijk vooral de waarde die je toekent aan jezelf en je groep. Als je beseft dat je daar vrij in bent, dat het geen bewijs van buitenaf vraagt, dan kan je jezelf meer waarderen, voldoende om overeind te blijven zonder te hoeven vechten. Als je wilt dat een ander je waardeert… waarom zo bemoeizuchtig? Mag de ander dat zelf bepalen?

Je oorsprong in volle waarde nemen

Het is belangrijk om eerst te verbinden met degenen die voor je kwamen en hun waarde te erkennen voor jouw bestaan. Als zij niet succesvol waren geweest, was jij er per slot ook niet. Wat hebben zij allemaal geworsteld en geofferd? Hoe waren hun omstandigheden echt?

De waarde van de oermoeders

Als je als vrouw wilt emanciperen, ga dan eens ontdekken en waarderen wat de waarde was van de moeders in vroegere generaties. Ga niet alleen naar wat ze van mannen niet kregen of mochten, maar ga na wat voor waarde en waardigheid er in hun aanwezigheid en rol zat. Hoe zou het geweest zijn? Stel hun bijdrage vast aan de cultuur van het gezin, de bijdrage aan het welzijn en de gezondheid van hun kinderen van waaruit jij uiteindelijk bent ontstaan.

Erken de offers die zij moesten maken, hun loyaliteit en opoffering, hun zelfloosheid en waardeer vervolgens hoe mooi het was dat kinderen zo iemand bij de hand hadden in plaats van thuis te komen in een leeg huis of op straat te leven als een straatschoffie of bedelaarsjongen. Voel je gekoesterd wordt door hun aanwezigheid en warmte als je echt verbind en je veroordeling laat schieten.

Natuurlijk is deze verbinding zeer belangrijk voor vrouwen, die de steun en aanwezigheid van de vele vrouwelijke generaties achter hen kunnen gebruiken als hulpbron voor hun vrouwenkracht, maar ook voor mannen is het belangrijk om vrede te hebben met de moeders en hun waarde direct te ervaren.

Waardering van de oervaders

Leer vervolgens te houden van mannen, leer hoe zij gewerkt en geofferd hebben om ons hier te brengen op dit moment op dit punt. Herken, erken, waardeer hun enorme offers voor de gemeenschap als geheel, de vele doden die gestorven zijn voor land, gemeenschap gezin, veiligheid tegen elementen, successen in gezondheidszorg.

Ga ontdekken hoe mannen net zo onvrij waren en hoe eenzaam het was voor hen om al die lasten te dragen zodat vrouwen en kinderen daarvan de vruchten mochten dragen. Ga hun specifieke vorm van liefde ontdekken en voel je gedragen door de vaders voor je.

Mocht je de kracht van mannen op ruwe of pijnlijke wijze ervaren hebben. Maak dan eens contact met de zorgende waarde die ook in die kracht zit. Hoeveel onveiligheid en gevaar heeft deze zelfde kracht op afstand gehouden, hoeveel mannen zijn gestorven omdat deze kracht nodig was in het creëren van veiligheid te midden van gevaar?

Kan je de pijn voelen van de mannen die niet in staat waren om meer zachtheid te geven en uitdrukking te geven aan hun ontroering of verwondering en mochten ervaren hoe degenen die ze liefhadden zich van hen afkeerden? Voel je de pijn van willen beschermen en weten dat je daartoe niet in staat bent, hoezeer je ook je best doet? Ook mannen dragen veel en dat zij dat dragen betekent dat jij dat niet hoeft.

Dat mannen ruwer zijn in hun liefde betekent nog niet dat ze er geen uitdrukking aan geven. Ook zij willen herkend worden net als jij. Ook zij willen erkenning van hun bijdrage en intentie. Kan je de waarde van de krijger vinden en herkennen? Kan je de waarde van de stugge werkman herkennen, die zijn leven offert zodat zijn vrouw en kinderen het beter hebben? Ook dat is mannenkracht.

Daders waarderen

Los de dader in de ander eens op door zijn waarde te ontdekken en de mens in die ander. Ik garandeer je dat je gedachte dat zij het maar gemakkelijk hebben of dat ze jou alleen maar klein willen houden niet klopt als je dichterbij komt en echt leert kennen wat daar is. Wat je voelt heeft een andere bron dan wat je dacht.

Daders en hun slachtoffers zijn verbonden met elkaar in liefde. Die liefde wordt pas voelbaar als zowel dader als slachtoffer hebben doorvoeld wat hun eigen aandeel is en alleen dat hebben toegeëigend zonder het andere deel toe te kennen.

Pijn wordt zacht als er eerlijk en wederzijds is erkend wat er gebeurt is en hoe dat was. Geen excuus, geen verbloemen, slecht eenvoudige eerlijkheid in verbinding. Heel krachtig! Vertel hoe het voor je was, en vertel ook wat jouw rol of aandeel in de gebeurtenis was en in hoe het verder ging. Ben je eerlijk genoeg geweest?

De ander is vrij om je voorbeeld te volgen. Aan jou om open te staan en compassie te vinden, terwijl de ander weer groot mag zijn, zo groot als jijzelf. Had jij iets kunnen doen? Wist je meer dan je toegeeft? Eerlijkheid is moeilijker omdat we dan zo kwetsbaar en onbeschermd voelen.

De mens als eenheid

Als je mannen en vrouwen als mens hebt ontmoet, in al hun volheid en met al hun streven, frustraties en alledaagse offers en worstelingen, leer dan ook de mens die je zelf bent eens kennen en ga diep in jezelf naar je intenties en werkelijke gemis? Mensen zijn rijker dan hun verhaal alleen. Misschien herken je een behoefte om er te mogen zijn? Of wil je graag bij een groep horen of bijdragen op een eigen manier?  Welke behoeften heb je werkelijk?

Behoeften erkennen

Probeer om los te komen van een specifieke invulling van een behoefte (ik wil jou!) bij een grotere behoefte die je op deze wijze probeert te vervullen (ik wil me verbonden voelen in een veilige relatie). Hoe specifieker de behoefte, hoe minder mogelijkheden geef je jezelf om ze te vervullen. Vraag steeds welke behoefte je vervult met de behoefte die je vind.

Aanvaardt dat je misschien onwillig bent om van de invulling naar de onderliggende behoefte te gaan en dat je behoefte mogelijk wat gevoelens van onmacht en frustratie of gemis tegenkomt. Welke behoefte in je is gefrustreerd en uit zich in deze koppige onmacht of frustratie?

Ga desnoods terug naar de vorige stappen en laat je dragen en ontdek dat ook die gevoelens horen bij onvervulde behoeften. Ook degenen die voor jou kwamen en die naast je staan hebben hetzelfde en dragen iets dat je niet direct kan zien. Onderzoek gewoon en herken welke onderliggende behoefte je probeert te vervullen met alles wat er in je omhoog komt (ook met je boosheid en je eigen kleine innerlijke Calimero).

Wat wil je zelf echt?

Misschien heb je het hierna niet meer nodig om de wijde wereld in te trekken of cariere te maken en hebt besloten dat je de plek van een verzorgende vrouw en moeder heerlijk en vervullend vind. Misschien heb je iemand gevonden om dat mee te delen en waarin je die manier van leven kunt delen. wellicht is dat je vervulling en ben je daar gelukkig.

Misschien is de liefde van familie genoeg voor je en is jouw gift aan de toekomst jouw zorgende aanwezigheid en liefde voor mensen. Dat alles is heel waardevol en de overspannenheid van het zoeken naar materiele rijkdom kan je misschien missen als kiespijn. Waarom zou je dat niet kunnen creëren in je leven als die behoefte in je is? Je kan alles nastreven wat je wilt, ook dit. Het is jouw keuze om te maken.

Natuurlijk kan het ook zijn dat je graag wilt presteren in de wereld en in een maatschappelijk forum of het bedrijfsleven een plek voor jezelf vinden. Misschien wil je graag met je handen bezig zijn of juist iets bedenken of organiseren. Het is denkbaar dat je al een idee hebt over wat voor soort omgeving, werk en materie je leuk zou vinden. Waarom ook niet? Zet door en vindt oplossingen.

Velen gingen je voor en slaagden. Je zult net als anderen moeten leren hoe je die plek bereikt en je krijgt het niet zomaar aangereikt, maar er zijn mogelijkheden ook voor jou. Misschien wil je ook het handboek sabotage van doelen nog eens doornemen? Als je leergierig en volhardend ben kom je er vast. Bereid je gewoon goed voor en zorg dat je vaardig wordt.  Zelfvertrouwen is mooi, maar competentie en eigen verantwoordelijkheid zijn uiteindelijk meer waardevol. Wordt dus eerst competent zodat je waard bent wat je vraagt.

Je mogelijkheden ontdekken en gebruiken

Ga door, je doet het al heel goed als je hier bent. Kijk nu eens breder naar je mogelijkheden. Welke mogelijkheden heb je om verder te komen met je behoeften en ze te vervullen? Hoe zou je eigenlijk willen leven? Welke mogelijkheden en omstandigheden kan je creëren en welke hulp is daarbij beschikbaar? Kijk terug op je pad en ervaar de volheid van je leven tot nu toe en de steun ja al hebt gehad.

Emotionele intelligentie ontwikkelen

Als er gemis is of onvervulde emoties, wat heb je daarin eigenlijk nodig? En als dat er niet is, wat kan je dan ook helpen om deze emoties te dragen en helen? Overweeg praktische invullingen die op allerlei terrein kunnen liggen. Herken dat vechten slechts een strategie is om de diepgang van je gemis of angst niet te hoeven voelen. Ga steeds iets verder en herken waar je eigen vechtlust in jou vandaan komt. Wat is de behoefte erin? Nabijheid krijgen? Steun vinden? Mee mogen doen? Wat precies?

Positieve spiraal in jezelf

Naarmate je meer en meer je eigen waarde zelf gaat herkennen, ook door terug te gaan naar de waarde en bijdragen van degenen die jou voorgingen, zal je steeds meer jezelf leren dragen en waarderen en steeds meer opgroeien in verantwoordelijkheid en volwassenheid. Zou  het kunnen dat emancipatie begint met deze zelfwaardering?

Zou het kunnen dat je gevecht ontstond in de zelfontkenning van je eigen waarde en de waarde van je groep? Zou het kunnen dat je ongelijk hebt gehad over je mogelijkheden en de invloed van da groep die je als dader aanwees? Ben je misschien gewoon mensen onder mensen, met menselijke behoeften en worstelingen? Had je last van beperkend denken en innerlijke vijandsbeelden? Had je misschien last van ongeduld en een innerlijke dwingeland die probeerde iets te forceren en die tegenreacties opriep? Ontdek het maar, je bent vast interessanter en vollediger dan die vijand die je bedacht had.

Met je omgeving meewerken

Natuurlijk kan het zijn dat er maatschappelijke regels zijn die bijgesteld willen worden, maar er zijn vele manieren en het is uiteindelijk fijner om als vrienden samen te werken dan te vechten. Als jouw inkomen anders is dan van je collega, kan het zijn dat je al vele jaren minder goed onderhandeld hebt dan die collega? Bent je vergeten te vragen om loonsverhoging? Kan het zijn dat er echt verschil is en helpt het om te vragen wat je moet doen om daar te komen? Ook dit moet je leren. Ook anderen moeten dit doen.

Soms moet je ondernemend zijn

Als het echt zo is dat je tegen regels en verschillen aanloopt… Hoe zou het zijn als je net als je mannelijke collega’s een stap maakt richting ondernemerschap en creëert wat je eigenlijk ook voor jezelf wilt. Je zou er heel veel door leren en misschien van mening veranderen.

Ook ondernemen is een stap naar zelfstandigheid en volwassenheid. Hoe denk je dat al die bedrijven zijn ontstaan? Leer contacten leggen en de juiste mensen vinden. Leer investeringskapitaal vinden en klanten. Bouw aan je eigen bedrijf.

Wees eerlijk over jezelf

Je kan misschien eens vaker nee zeggen in plaats van uit loyaliteit en schuldgevoel steeds toe te geven terwijl je innerlijk nee zegt. Ik garandeer je dat elke mannelijke collega al deze zaken ook is tegengekomen en daarin heeft moeten leren. Alle being is wennen, maar de uitkomst krijg je pas als je het doet.

Klopt slachtofferschap nog wel?

Als je dat allemaal gedaan hebt en door je acties ben je een onbedoeld of bedoeld voorbeeld geweest in leven zonder grenzen: Is emancipatie en erkenning dan nog echt een pijnpunt? Heb je eigenlijk wel om je heen gekeken en het respect herkend dat je hebt verdiend door voor je keuzen te gaan staan en vol te houden.

Ik garandeer je slechts een dingleven de uitdrukking is van je werkelijke behoeften en je emancipeert eerst jezelf en groeit innerlijk en uiterlijk op… geen slachtofferschap kan dan nog in je bestaan. Het is gewoon de moeite dan niet meer waard. Verloren energie die niets goeds oplevert. Je kent je mogelijkheden en waarde inmiddels en niemand krijgt je meer gek.

Succes doe je samen

Alles wat je nu nog wilt, of nodig hebt, creëer je zelf met de hulp van mensen die je inmiddels om je heen hebt verzameld. Zij vormen jouw gemeenschap, jouw familie, en dat doet niets af aan anderen. Mensen die jou willen helpen en mensen die ook op jouw hulp kunnen vertrouwen.

Je bent mens onder mensen geworden en met jezelf heel je de gemeenschap.

Je bent thuis.