In dit tweede artikel over angst voor familieopstellingen, geef ik een aantal strategien om je angst voor het stellen van een vraag in familieopstellingen te overkomen.
Een deel van wat zorgt dat sommige mensen zich door hun angst (nog) laten tegenhouden om zich aan te melden als vraagsteller, heeft te maken met focus. Heel hun focus is gericht op datgene waar ze bang voor zijn, en dat is uitvergroot. Ze hebben eigenlijk nauwelijks aandacht voor wat erna komt, weten alleen maar dat als ze gaan ze iets moeilijks moeten confronteren, en proberen die confrontatie te vermijden. Als het ware kijken ze naar het probleem met een leesbril, en wat ze zien is dichtbij en GROOT.
Een manier om dat te corrigeren is om verder in de toekomst te kijken, voorbij dit obstakel dat voor je ligt, en gebruik te maken van je motivatiestrategie. In essentie zijn er 2 strategieën, een positieve en een negatieve. De positieve strategie focust op iets dat aantrekkelijk is, en motiveert via verlangen om daarheen te gaan. De negatieve strategie heeft met vermijding van consequenties te maken, daar wordt gemotiveerd om iets te voorkomen door steeds ergere consequenties voor te houden tot de prijs van iets niet doen zo groot is dat de stap genomen wordt.
De meeste mensen gebruiken vooral een negatieve motivatiestrategie, en de meest gemotiveerden gebruiken soms zelfs beide strategieën in combinatie, gaan dus zowel naar hun doel als van een probleem weg. Als je wilt weten hoe je dat zelf doet, kan je bijvoorbeeld de volgende vraag voor jezelf eens beantwoorden: Hoe breng je jezelf innerlijk ertoe om als je wakker wordt uit bed te gaan en de dag te beginnen? Stel je je voor wat voor leuks je allemaal gaat meemaken, of hou je jezelf steeds grotere consequenties voor van niet opstaan tot je uiteindelijk toegeeft aan de druk?
Je begrijpt misschien dat vooral negatieve motivatie zo zijn grenzen van werkzaamheid heeft, omdat het in essentie probleem-georiënteerd is. Jezelf motiveren voor iets leuks, als er geen probleem is kan dan hooguit als je voldoende motivatie kunt halen uit het idee dat je dat plezier mist en daarvan gaat balen, maar zal dan minder effectief zijn. Het gaat in essentie om het verschil tussen moeten en willen, tussen plicht en plezier. Negatieve motivatie beweegt (als en) omdat het moet, mogelijk uit plicht (en meestal met een rotgevoel of strengheid), omdat het alternatief erger is. Positieve motivatie beweegt omdat het wil, omdat waar het heengaat leuker is dan waar het vandaan kwam.
Een positief gemotiveerd iemand kan zich altijd motiveren bij een probleem of iets dat vervelend is door voorbij het probleem te kijken naar het moment dat het voorbij is en de opluchting dat het opgelost is als anker gebruiken. We hebben als kind echter vaak geleerd om negatieve motivatie te gebruiken zoals onze ouders ons wellicht met negatieve prikkels (dwang, moeten, chantage) hebben gedwongen om dingen te doen die we niet wilden. Dat is inmiddels verinnerlijkt tot een manier waarop we met onszelf omgaan.
Vertaald naar de context van motiveren voor een familieopstelling, om iets op te lossen, kan je dus twee dingen doen: dwingen of verleiden. En gebruik gewoon de manier waarop je het normaal doet, omdat het tot nu toe blijkbaar werkt, maar vergroot dat wat zodat het kracht genoeg krijgt om je te helpen. Het begint sowieso met even onderzoeken wat jouw manier is van motiveren, ga je meestal naar genot toe, of meestal van pijn en straf af, of gebruik je beide in combinatie?
Als de uitkomst is dat je een genotzoeker bent (een positieve motivatiestrategie gebruikt), dan kan je je focus bewust gaan richten op het doel voorbij het probleem. Je gaan voorstellen hoe opgelucht je zult zijn nadat je het gedaan hebt, en hoeveel beter je leven zou zijn als het eenmaal is opgelost. Door dat concreet te bekijken en het innerlijk beeld steeds vollediger en aantrekkelijker te maken kan je dan jezelf naar een meer werkzame focus brengen zodat je meer geneigd bent jezelf te helpen.
Als je echter een pijnvermijder bent (een negatieve motivatiestrategie gebruikt) dan kan je het beeld gaan verergeren door je voor te stellen dat je over tien jaar het probleem nog steeds hebt en over 20 jaar en over 30 jaar, en hoeveel slechter je daardoor af bent, en hoeveel hopelozer het zal zijn, en hoe beroerd je je zal voelen over het feit dat je na al die jaren het nog steeds niet hebt opgelost, hoe mislukt je jezelf zult voelen en wat dat allemaal voor effect zal hebben in je relaties en in je leven.
En ook hier kan je inzoomen om die consequenties die je het meest tegenstaan, gebruik je zelfkennis. Als je iets kunt vinden wat je absoluut niet zou willen, of waar je niet omheen kan, iets wat je ten koste van alles moet zien te voorkomen omdat de prijs ervan te groot is, deste beter. Zie je koffers maar bij de deur staan, en je relatie verbreken en je kinderen van je afgenomen worden, je baan verliezen, of een baan die je vervelend vind blijven houden voor nog 30 jaar tot je innerlijk helemaal dood bent, al je ambities mislukken.
Alles wat je maar kan gebruiken is welkom, zolang het je maar helpt te motiveren voor wat je eigenlijk wilt maar nog niet durft. De consequenties vergroten tot het pijn genoeg doet dat je er iets aan gaat doen, of het genot vergroten tot het aantrekkelijk genoeg is om voldoende van jouw aandacht naar zich toe te trekken om je in beweging te brengen, kunnen werkzame strategieën zijn om uit dit soort impasses te komen. Trekkracht of duwkracht of beiden.
En anders kan je altijd nog relativeren als strategie gebruiken, en herkaderen of informatie verzamelen, eventueel door veel familieopstellingen van andere vraagstellers bij te wonen en daarmee te wennen aan hoe het daarbij is, waardoor je gaat ontdekken dat je angstbeelden naar alle waarschijnlijkheid uit proportie zijn en dat het niet zal zijn als je geest je voorhoudt.
Het zijn maar wat mogelijkheden, en er zijn er meer, vooral als je hulp vraagt aan de opsteller om eens mee te kijken of aan een ander die je hierin kan helpen. Misschien helpt het je iets? Je kan altijd je angst voor familieopstellingen laten opstellen. Dat kan natuurlijk ook. Zou dat minder eng zijn? Succes ermee!
p.s. Hoe zou het zijn als je bedenkt dat een familieopstelling vaak met een heel onbenullige vraag kan beginnen? Dat het ook een ik wil meer plezier in mijn leven-vraag mag zijn, en niet perse zwaar hoeft te zijn. Ik heb zelf familieopstellingen wel laten starten met zoiets simpels als wat spanning, of een gevoel in de buik, of een emotie (angst) of de enkele opmerking dat iemand niet wist waar haar talent lag. Dat soort vragen zijn niet zo eng om mee te beginnen en er hangt niet zoveel aan, en toch blijkt keer op keer dat er iets belangrijks uit omhoog stijgt wat de vraagsteller helpt.
Dat wat omhoog komt, komt altijd uit iets in jezelf dat weet dat het klaar is om het zichtbaar te laten worden, dat je het aankan om er nu iets aan te doen. Vertrouw dus maar op dat onbewuste deel van je, dat het goed voor je zorgt en alleen dat omhoog laat komen wat genoeg klaar is om gezien en opgelost te worden.
Vertrouw op het familiesysteem dat je op zielsniveau brengt naar die plek waar het opgelost mag worden. Vertrouw op wat er komt, en volg gewoon maar de impuls. Als het idee er is om het eens op te lossen via een familieopstelling, is dat er niet voor niets. De rest is slechts uitstel om het bekende nog even vast te houden. En dat mag natuurlijk. En je mag het oplossen, zodat je lichter, vrijer en met meer fundament verder kunt.
Geef een reactie