Als je onderzoekt waarom de een faalt en de ander slaagt in een verandering, dan zijn er tal van voorbeelden om naar te kijken. Wat is het effect van een positieve innerlijke houding, bijvoorbeeld, op de kans dat een doel bereikt wordt. En wat is de manier om die houding te bereiken? Om antwoorden te vinden keken we naar mensen die moesten revalideren.
Het voorbeeld van succesvol revalideren
De revaliderende topsporter is natuurlijk een favoriet heldenverhaal, we houden van onze sporters, maar je kan ook denken aan het revalideren na een zwaar ongeluk, of een operatie.
Wat maakt dat sommigen goed (of zelfs beter) uit hun tegenslag kwamen, terwijl anderen dat nooit is gelukt? Wat deden ze anders dan die anderen? Hoe hielden ze zichzelf gemotiveerd?
NLP kwam met nieuwe antwoorden
Hoog tijd voor wat antwoorden. Wat de antwoorden bracht is een methode die inmiddels bijna overal zijn weerslag vond. Sommige beoefenaars lijken wat erg over de top enthousiast en opgefokt, maar dat hoeft ons niet te weerhouden, want de basis van deze methode is erg nuttig en heeft ruimschoots zijn sporen verdient.
De methode heet Neuro Linguïstisch programmeren, maar is beter bekend onder de afkorting NLP, en een heel diverse reeks andere namen met het woord positief of succes erin, zoals “positieve therapie”.
NLP is het geesteskind van de rebellen Richard Bandler en John Grinder en het bracht ons een werkzame en praktische manier om succes te modelleren en kopiëren.
Dat modelleren wordt hier niet verder uitgewerkt, maar ik geef je wel een uitkomst ervan. Die antwoorden gaan over hoe motivatie werkt en de 6 elementen van een positieve geestelijke houding.
Als je die elementen gebruikt dan helpen ze ook jou bij het bereiken van uitdagende doelen en bij het gemotiveerd blijven in wat je te doen hebt. Ga dus maar snel verder.
Lessen uit NLP
NLP bracht een flinke verandering in coaching en psychotherapie, omdat het een praktische manier gaf om succesvol gedrag te modelleren. In dat modelleren wordt gekeken naar wat iemand precies doet dat het verschil maakt en hoe resultaten tot stand komen.
NLP stelt in dat modelleren vreemde vragen, zoals “Hoe weet je bij het ontwaken precies wanneer je wakker bent en niet meer slaapt, of droomt?” of “Hoe breng je jezelf ertoe om op te staan, nadat je wekker ‘s-ochtends afgaat?”. Die vragen helpen om de verschillen en stappen die we innerlijk uitvoeren (en ons doorgaans niet bewust zijn) te achterhalen.
Jouw motivatiestrategie
De vraag over hoe je jezelf ertoe brengen dat je opstaat, gaat bijvoorbeeld over welke motivatiestrategie je gebruikt. Meestal hebben mensen een natuurlijke voorkeur voor hoe ze zich motiveren.
Positieve motivatie (verlangen en voorpret)
Het kan zijn dat je ontdekt dat je jezelf motiveert door al het leuke voor te stellen wat je die dag gaat doen en meemaken, of hoe goed het voelt als je die “rotklus” eindelijk klaar hebt.
Je kan dat een positieve motivatiestrategie noemen, omdat het je zin geeft om met de dag te beginnen en op te staan. Via voorpret voedt het je verlangen naar de dag. Je beweegt naar iets toe wat je aantrekt, vandaar positief.
Negatieve motivatie (angst en vermijding)
Natuurlijk kan het ook zijn dat je ontdekt dat je gedachten, beelden en gevoelens minder prettig zijn en dat je ze gebruikt om stress in jezelf op te bouwen tot de ongewenste consequenties van het blijven liggen zo stressvol zijn geworden dat je uiteindelijk maar opstaat om die te vermijden.
Je kan het negatief noemen omdat je angst en afkeer gebruikt om je van ongewenste uitkomsten weg te bewegen. Je wordt hier gemotiveerd door wat je niet wilt, en beweegt je dus ergens vandaan, in plaats van naar iets toe te gaan wat je echt wilt.
“Als ik nu niet opsta, dan kom ik te laat en staat mijn baas bij de deur om me te ontslaan.” Meestal begint het met kleine consequenties en een klap op de sluimer-knop, waarna het zich herhaalt en de consequenties escaleren.
Gemengde motivatie (positief en negatief samen)
Natuurlijk kan het zijn dat je ontdekt dat je elementen van beide strategieën gebruikt. Een combinatie van verlangen, voorpret en vermijding van stress.
Waarom succes modelleren?
Natuurlijk onderzoeken we succesvol gedrag in de hoop dat we het geheim kunnen ontdekken en het succes kunnen kunnen kopiëren (aanleren).
De grote gift van NLP is dat het dit praktisch mogelijk maakte. NLP maakte gedrag en gevoelens meer maakbaar en gaf praktische handvatten om te achterhalen waarom iets niet werkte en hoe dat beter kon. Het kwam met nieuwe antwoorden en bovenal bleek het bijzonder goed te werken.
Inmiddels kunnen we ons geen topsporter meer voorstellen die niet van deze technieken gebruik maakt en je ziet de manier van denken zelfs terug bij predikanten die hun volger over het geloof vertellen en proberen te helpen hoe te leven en zijn binnen dit geloof.
Best een flinke prestatie van Richard Bandler en John Grinder, als je kijkt wat het teweegbracht. Zo door de jaren heeft het zoveel mogelijkheden gebracht dat je elementen van NLP overal waar mensen aan problemen en zichzelf werken kunt herkennen (ofschoon het natuurlijk niet altijd NLP wordt genoemd).
NLP benaderd vanuit mogelijkheden en werking en is dus moreel neutraal (keurt geen manier af, wil slechts weten hoe het werkt). Dus van hoe je weet dat je wakker bent en jezelf ertoe brengt om op te staan, tot hoe je een bepaald gevoel oproept en vasthoudt (bij bijvoorbeeld depressie) maar vooral hoe je dat snel en gemakkelijk kunt ombuigen in situaties waarin het nadelen heeft.
Door NLP kunnen we nu op een gemakkelijke manier veel leren over gedrag en motivatie en veel sneller leren dan vroeger voor mogelijk gehouden werd. Overal waar mensen problemen willen oplossen of sneller competent willen worden, is dat heel belangrijk.
Wat kunnen we leren van revaliderende topsporters?
Dus wat kunnen sporters die na een flink ongeval moeten revalideren ons leren? Wat deden succesvolle sporters anders dan degenen die nooit hun blessures te boven kwamen? Het antwoorden zijn helder. Hieronder geef ik je de zes elementen van hun succes. De sleutel zit in wat ze van binnen doen.
6 elementen van een positieve geestelijke houding (NLP)
Als je een flinke terugslag heb in je functioneren, dan is motivatie heel belangrijk. Daar begint het dus mee. Ook na een flinke operatie of een infarct speelt dit element. Je kunt van het ene op het andere moment veel niet meer van wat je voorheen wel kon.
Misschien moet je zelfs veel alledaagse taken en vaardigheden weer helemaal opnieuw aanleren. Het is dan gemakkelijk om ontmoedigd te raken, maar het kan ook anders als je innerlijk bent voorbereid. Je wilt aan de goede kant van de statistiek uitkomen en dus is het belangrijk.
Kijk eens naar de zes elementen van een positieve geestelijke houding. Samen leiden deze zes elementen tot een geestelijke drang om ondanks statistisch bewijsmateriaal te slagen.
Element 1: Innerlijke motivatie
Motivatie heb je in positieve richting (naar het doel toe) en in negatieve richting (van een bezwaar weg).
Als je denkt aan alle aantrekkelijke uitkomsten van wat je gaat doen dan ben je jezelf positief aan het motiveren. Je verlangen of enthousiasme voor de uitkomst of voor de lol in je taak, zullen je dan vooruit trekken. Dit zou je motivatie vanuit verlangen kunnen noemen.
Slechts een kleine percentage onder mensen heeft geleerd om vooral te bewegen naar wat ze willen en wat fijn en aantrekkelijk is. Zij beginnen elke dag met het vinden dat van wat leuk is aan die dag. Als hun dag vervelende taken bevat, bedenken zij hoe goed het zal voelen om het achter de rug te hebben. Zij zijn de optimisten!
Als je andersom denkt aan hoe lullig je je zult voelen als je de taak niet doet, geen succes behaalt, en denkt aan wat er dan allemaal voor pijnlijk consequenties zijn, dan motiveer je jezelf op de negatieve manier. Je motiveert jezelf hier via angst voor vervelende uitkomsten.
De meesten van ons hebben geleerd om te motiveren met straf, vernedering en pijn, oftewel angst! Het is een erfenis van wat we opvoeden noemen. Zij komen pas in beweging als hun stressniveau hoog genoeg is, en hun beweging is een afzetten tegen wat ze niet willen. Ze beginnen hun dag met tegenzin. Gezonde tegenzin, zouden ze zeggen.
Mensen die met succes moeilijke obstakels hebben overwonnen en grote (schijnbaar onmogelijke) doelen hebben bereikt, gebruikten beide motivatie-richtingen samen. Ze bewogen zowel naar de doelstellingen toe als van het ongewenste weg.
Als je dat doet, dan bereik je maximale motivatie. Neem dus flink de tijd om te bedenken wat je allemaal niet meer wilt en wat je graag wilt en zult krijgen, en gebruik beiden goed. Een mindmap is daarbij een goed hulpmiddel, maar ook gewoon een eigen vorm is goed. Ga in elk geval door tot je echt niets meer weet te verzinnen (en ook degenen die je helpen bij de voorbereiding niet) zodat je een zo compleet mogelijk beeld hebt van de consequenties.
Element 2: Het waarderen van de uitkomst
Het is belangrijk dat je weet waarvoor je wilt veranderen. Als je het voorgaande hebt uitgevoerd. dan heb je daarvan al een aardig gedetailleerd beeld gekregen. Topsporters die succesvol revalideerden van een zwaar ongeval committeerden zich volledig aan het opnieuw bereiken van hun volledige sterkte en gezondheid. Dit werd hun leidend doel; hun gouden standaard.
Hun houding was daarbij: Minder dan dit doel is onaanvaardbaar! Velen wilden niet alleen hun volledige vroegere sterkte en gezondheid, maar zelfs nog beter worden dan voorheen. Zij wilden in betere vorm zijn dan vóór hun verwondingen. Deze atleten wisten waar ze toe in staat waren, en accepteerden niets minder dan dat. Ze wisten dat zij zouden slagen.
Kan jij met een dergelijk commitment naar jouw doel kijken? Zou jij minder dan dit doel als eindpunt accepteren of zou je het doel tegen alle waarschijnlijkheden kunnen vasthouden? Wel? Zou je wijken of blijven staan? Hoe graag wil je het einddoel eigenlijk? Je hoeft het mij niet te vertellen, zolang je het voor jezelf maar weet.
Half werk gaat niet werken, ook niet als het om motivatie gaat. Besluit gewoon of je doel echt belangrijk voor je is, en wees eerlijk als het niet zo is. Doe het anders gewoon niet. Het is jou besluit en de jouwe alleen! Durf volwassen te zijn en voor je besluit te staan, inclusief de consequenties! De verantwoordelijkheid voor je keuze ligt bij jou alleen.
Element 3: Informatie in hapklare stukken nemen
Dit is een belangrijk element om je stressniveau mee te verkleinen. Als je doel groot is en schijnbaar onmogelijk lijkt, dan ontmoedig je jezelf als je naar het hele doel als geheel kijkt. Staren naar het eindpunt brengt je er niet dichterbij maar kan behoorlijk blokkeren en intimideren.
De oplossing is om je niet aan je hele doel vast te houden, maar je te richten op de kleine stappen. Als je genoeg van die kleine stappen maakt en je daarop blijft richten, dan kom je ook bij je doel en nog op een relatief gemakkelijke manier ook.
Wat hier belangrijk blijkt is om de informatie die je opneemt in omvang te beperken. Denk stap oor stap en richt je informatie op de stap die je aan het nemen bent of de stap die je hierna gaat nemen. Elke stap wordt zo een nieuw doel.
Na een ongeluk is het eerste doel bijvoorbeeld om in leven te blijven. Daarna kan je werken aan opnieuw leren lopen. Als je dat eenmaal weer kunt kan je het tempo en de afstand langzaam opvoeren en weer leren rennen.
Als je het zo doet, kan je grote voldoening halen uit het voltooien van elk van de stappen. Eer dat je dan het grote doel hebt bereikt heb je dan al veel successen gehad, of het doel nu is revalideren of een gewoonte veranderen. De truc is, doe het stap voor stap en hou je alleen met de concrete stappen die nu van belang zijn bezig.
Als het gaat om stress als motor voor motivatie dan is voor mensen met een negatieve motivatiestructuur (gemotiveerd door angst voor verlies en pijn) geneigd om een bepaalde hoeveelheid stress (ander woord voor angst) nodig te hebben om zichzelf in beweging te brengen.
Als de stress verder groeit is er een moment waarop die te groot wordt, waarna diezelfde stress ontmoedigend en stagnerend werkt. Dan komen ze in een staat van bevriezing, waarna niets meer lukt.
Het is daarom van belang om te weten wat voor jou een noodzakelijk en dragelijk stressniveau is, om de stapgrootte net uitdagend genoeg te maken maar niet te groot. Leer jezelf daarin kennen en wees heel eerlijk, zodat je plan kans van slagen heeft.
Element 4: Een tijdsoriëntatie op het huidig moment
Het is belangrijk dat je op je reis naar het grote doel heel geconcentreerd bent op het heden. Richt je volledig op de unieke taak die je op dit moment aan het doen bent. Zo deden succesvolle sporters het ook in hun revalidatie.
Als je uitdaging groot genoeg is, dan kan het afleiden en ontmoedigen als je over de toekomst gaat nadenken. Dan ga je misschien vragen of het wel zal lukken, of je succesvol zal zijn. Daarmee komt de twijfel en ontmoediging sneller dan je verwacht. Al dit soort vragen geven je een negatieve ondertoon en ondermijnen je vertrouwen en motivatie. Geen goede strategie als je wilt slagen.
Een betere strategie is om ondersteunend te denken aan de taak die je onderhanden hebt en de mijlpaal die je daarmee wilt bereiken. Betere vragen zijn actiegericht, bijvoorbeeld “Wat kan ik nog meer doen om deze mijlpaal te bereiken?”
Er zijn situaties waarin een toekomstoriëntatie erg hulpvaardig kan zijn. Wanneer je iets heel vervelends of pijnlijks moet doen of ondergaan is het nuttig om vooruit te denken aan de beloningen ervan. Dan blijf je ook bewust waarom je het doet en wat het je zal opleveren (denk positieve motivatie). Terwijl je dan bijdraagt aan het grotere doel, wordt je geest afgeleid van ongemak en pijn in het huidig moment.
Element 5: Persoonlijke betrokkenheid
Het vijfde element gaat over jouw persoonlijke betrokkenheid in het bereiken van je doel. Hoe meer je jezelf helpt, hoe waarschijnlijker zal je doel bereikt worden. Zelfs als je hulp hebt is het belangrijk om zelf actief bij te dragen en deel te nemen.
Actief deelnemen geeft je meer invloed op wat er gebeurt en verhoogt tegelijkertijd je persoonlijke intensiteit en maakt je meer vastbesloten en agressiever.
Patiëntenstudies geven aan dat hoe meer patiënten zelf deelnemen hoe waarschijnlijker het is dat ze hun oude vermogens zullen terugkrijgen en herstellen.
Element 6: Jezelf-met-Jezelf vergelijking
Hoe beoordeel je je prestaties? Welke geestelijke vergelijkingen maak je daarin? Dit is één van de zaken die op alle aspecten van je leven van toepassing zijn, en heel belangrijk voor je zelfvertrouwen, doorzettingsvermogen en motivatie.
Mensen vergelijken vaak zichzelf en hun daden met anderen. Dat is heel onhandig als je door omstandigheden ver achterblijft op anderen in je omgeving, en als je omgeving bestaat uit mensen met weinig mogelijkheden en vermogens zou je er ook weinig aan hebben omdat je niet meer wordt geprikkeld om verder te ontwikkelen.
Zeker als je aan het terugkomen bent van een persoonlijke terugval, zoals revaliderende atleten, of als je een grote doelstelling probeert te bereiken, is het superbelangrijk om niet met anderen te vergelijken. In dat geval zou je gemakkelijk ontmoedigd raken. Als iedereen om je heen met gemak kan lopen, rennen en spelen, terwijl jij nog niet eens kan staan… je snapt het wel.
Mensen die succesvol waren in revalidatie keken alleen naar hun eigen vooruitgang. Zij deden aan jezelf-met-jezelf vergelijking. Zij stelden zich vragen als: “Hoe ver ben ik gevorderd sinds vorige week, of in de afgelopen maand?”. Het is de grootste gift die een ouder aan zijn kinderen kan geven om het te leren om jezelf-met-jezelf vergelijkingen te maken. Laat hen weten dat er altijd mensen in de wereld zijn die beter zijn in sommige dingen en slechter in andere.
Wat belangrijk is, is onze eigen vooruitgang. Vanuit deze houding kijken wij naar anderen voor inspiratie, als modellen van excellentie, of als bronnen van informatie. Wij kunnen in het succes van anderen meegenieten en dan ook echt ons eigen succes waarderen. Ook die anderen zijn niet begonnen op hun huidig niveau van vaardigheid.
Heel veel succes in het bereiken van je doelen
Na dit alles wil ik je graag veel succes wensen in het opstellen en bereiken van je doel. Laat me in een reactie nog eens weten wat je hieraan hebt gehad.
Voor degene die dat wilt, heb ik een geleide hypnosetekst beschikbaar (denk geleide meditatie) die je helpt met de zes elementen voor een positieve geestelijke houding. Laat het maar horen (in een reactie of stuur een bericht op deze website), dan stuur ik je een email.
Bedankt voor het delen en je reacties
Wees een vriend en deel je ervaring voor het goed van jezelf en anderen. Onder deze pagina is ruimte en het is gratis.
Geef een reactie