Informatiemiddag: Intimiteit en verbinding

Het meest waardevolle cadeau is het vermogen om soepel en vriendelijk met anderen om te gaan en innerlijk rustig en open te blijven in tal van situaties. Het overbruggen van de afstand naar anderen, het moeiteloos kunnen ontvangen van een breed scala aan persoonlijkheden, het kunnen omgaan met veel verschillende situaties, opent veel mogelijkheden.

We hebben elkaar op zoveel manieren nodig, maar hoe uitdagend is het om in contact aanwezig te blijven en de uitkomsten te bereiken die je eigenlijk wilt? Hoe vaak schrik je anderen af, of bevriest of heb je het nodig om je uit contact terug te trekken? Hoe vaak zitten emoties en misverstanden in de weg? Hoe vaak ben je niet zeker wat te doen, of merk je dat het niet werkt wat je doet?

Al sinds lang voor het ontstaan van De Witte Prins (2008), ben ik actief met coaching en communicatietraining. Deels was dat in professionele kringen, deels als trainer met GGZ-cliënten. Het leerde me veel, maar ik kon daarin ook kwijt wat ik door ervaring zelf had geleerd.

Een thema kwam steeds terug: het verlangen naar nabijheid (intimiteit), verbinding en betekenis in contact. Hoe overbrug je de afstand naar een ander mens en waarom werkt dat niet altijd uit zoals je wilt?

Ik gaf trainingen in communicatie en omgaan met emoties, maar nu werk ik ook al jaren met o.a. familieopstellingen en daarmee heeft het zich dat verder verdiept en ook ikzelf ben vaardiger geworden. Er is veel te winnen in dit thema en we kunnen daar allemaal nog verder in ontwikkelen.

Mindfulness (het boeddhistische pad) heeft het over diep schouwen, wat zoiets betekent als dat je je best doet om te herkennen wat er precies gaande is en waarom je je voelt zoals je voelt. Wat is daarin van jou? Waar misken je die ander? Waar ben je misschien onhandig geweest, of hebt verkeerde aannames gehad?

Weet je al wel genoeg over de situatie van die ander waarover je een oordeel hebt? We gaan soms te snel aan de haal met verkeerde aannames over anderen en hoe diens leven is. Het zijn helpende overwegingen die de Vietnamese monnik en mindfulness leraar Thich Nhat Hanh ons probeerde te leren.

Soms begrijpen we verkeerd, soms begrijpt de ander niet wat we willen, of bedoelen, soms zijn we misschien wat onhandig en beweegt het een kant op die we niet meer kunnen bijsturen. Emoties komen op en ook daar moeten we dan weer iets mee. Hoe vaardig zijn we daarin? Kunnen we in het contact blijven, of vertrekken we in herrie of stilte?

De contactdans blijkt niet gemakkelijk en raakt tal van primaire verlangens en patronen. Ook ikzelf heb daarin veel gezocht, want als schuchter jongetje dat afschrok van het vuur van drift, wilde ik bovenal een weg vinden om de ruimte naar anderen te overbruggen.

Ik zocht ook naar een betere omgang met emoties en dieper contact, zodat ik anderen betere zou kunnen ontvangen. Vooral ook degenen die onprettig voor me waren, of die ik nog niet begreep. Mijn comfort zat in terugtrekken, maar ik had ook een verlangen om erbij te horen en veiligheid in contact te vinden. Goede moed is niet genoeg, ik had ook vaardigheden nodig.

Mijn eigen ervaring heeft me inmiddels geleerd dat hoe dichterbij ik mag komen, hoe meer ik ontdek dat we niet zo verschillend zijn en dat ieder van ons iets draagt wat niet gemakkelijk is. Niet iedereen staat nabijheid toe, maar als het er mag zijn, dan kan de waarheid over een ander ons flink verrassen. Het is niet zoals het lijkt.

Voorbij woede en drift is het veel zachter en blijkt dan vaak een onvermogen of angst verborgen. Of iemand beweegt vanuit een diep plichtsbesef en een loyaliteit aan iets. Als je die waarheid kunt openen, dan lost het zich onmiddellijk op.

Familieopstellingen gebruiken we vooral om diepere patronen te herkennen en onderliggende verbindingen te herstellen, maar daarnaast is er ook een niveau waarin vaardigheden een rol spelen. Verbinding vraagt dus werk op diverse niveaus en een bereidheid om het aan te gaan.

In een Familieopstellingen workshop was ze meteen aanwezig. Ze toonde zich bozig, weerbarstig en wat aanvallend. Ze vond van alles van hoe het ging en “gooide haar kont in de krib” (om maar een uitdrukking te gebruiken). Het ging de hele dag door en in pauzes kwam ze naar me toe om haar onvrede te uiten of of ik haar als representant liet spreken en wie ik wel dacht dat ik was.

Dit soort situaties zouden voor veel mensen moeilijk zijn en een escalatie is snel bereikt. Ook een groep kan schrikken als een deelnemer aanvallend en fel uit de hoek komt.

Ikzelf beaamde onmiddellijk dat het die dag niet om mij ging, maar ik begrensde haar ook door te zeggen dat het ook niet om haar ging. De vraagsteller en diens systeem is wie we beiden dienen en beiden hebben we daarin een rol.

Mijn rol als begeleider verlangt dat ik keuzes maak in de opstelling. Haar taak als representant is om beschikbaar te zijn en te delen waar het gevraagd wordt. Soms is het belangrijk dat een plek gevuld is, maar is het niet belangrijk om te weten wat de ervaring daar is. De hulprelatie is primair tussen de vraagsteller en de begeleider.

Verschillende tradities hebben verschillende analyses van zo’n emotie (woede en drift). Mindfulness benadert het als een virus of infectie. De driftkikker staat in brand en anderen kunnen de taak op zich nemen om door met vrede en aandacht te luisteren deze brand te helpen blussen.

Dit blussen kan door meerdere ontvangers die elkaar afwisselen. De ontvangers ontvangen het vuur en moeten ervoor waken om het vuur in zichzelf te doven zodat ze niet ook in brand komen te staan. Als hun vrede (rust, kalmte) teveel wordt verstoord, dan kunnen ze er niet meer zijn voor degene die in brand staat. Ze waken ervoor om voeding aan het vuur te geven.

Op andere momenten wordt zo iemand met rust gelaten zodat die de kans krijgt om zichzelf te herstellen zonder de groep in brand te steken met deze emotie.

In geweldloze communicatie wordt boosheid en agressie herkend als een tragisch destructieve uiting van een verlangen. De opdracht daar is om te achterhalen wat het verlangen is, zodat het kan openen en het gesprek ontspant. Ook daar is luisteren de sleutel om de verbinding te herstellen en ook daar wordt gewaakt om het vuur verder op te laaien.

In ons geval ging de workshop gewoon verder, zonder verdere incidenten en toen deze deelnemer voor een eigen vraag aan de beurt was, bleek dat de vraag over geluk te gaan. Ze had al veel gedaan en onderzocht, maar iets hield haar nog van dat geluk af.

Ik heb gevraagd wat voor haar leefde als elementen van geluk en ze noemde een aantal woorden, die we vervolgens in de opstelling een plek hebben gegeven. Wat zich toonde was zinvol en logisch, maar bleek nog niet genoeg.

Alles wat er stond deed ze al en toch kreeg ze nog niet de uitkomst die ze zocht. Iets ontbrak nog en ik vroeg haar ernaar, wetend dat ikzelf al het woord verbinding had gemist. Maar ik had gewacht tot ze er zelf mee zou komen.

Uiteindelijk kwam ze ook zelf met het antwoord en gaf me verbinding als nog ontbrekend element. In plaats van de opstelling daarmee uit te breiden, heb ik haar metgezel gevraagd om verbinding voor haar te zijn en heb ze tegenover elkaar laten staan.

Ik vroeg aan de vraagsteller of ze een waarheid in het moment kon delen met verbinding. Iets dat op dit moment in haar leefde, iets dat ze nog niet had gedeeld. Ze gaf weer haar gebruikelijke toon en zei iets, maar toen ik aan verbinding vroeg of ze ook maar iets van betekenis had gehoord, iets dat haar iets over de vraagsteller had geleerd, werd dat ontkent.

We zaten nu op een goed spoor, want alle grootdoenerij en woede had verborgen hoe moeilijk deze vrouw het vond om iets van betekenis over haarzelf te delen met een ander mens.

We hebben daar nog verder in gezocht en ik heb haar wat uitgedaagd, zelfs uitgenodigd om haar weerstand tegen mij woorden te geven en hoe moeilijk het voor haar was om zo bevraagd te worden. In dit geval zat er een flinke blokkade waarop haar bewuste totaal geen grip had.

Het ene na het andere overlevingspatroon hielp haar om de druk weg te halen die ze ervoer en ofschoon het mooi was om waar te nemen hoeveel patronen ze had om dat te doen (tot complete momenten van zichtbare black-outs en momenten van bevriezen), konden we op dat moment niet verdergaan dan het bewust worden van wat er gaande was.

Dit patroon zou meer tijd en ontwikkeling vragen dan een enkele familieopstelling. Een therapeutisch traject, misschien gecombineerd met trauma-gericht zacht lichaamswerk, zou hier op zijn plaats zijn. Kleine stapjes, zodat haar onbewuste niet zoveel zou hoeven in te grijpen.

Haar woede en hoogmoed was inmiddels gekalmeerd en ze zat er al veel rustiger en meer geaard bij dan voorheen. Ik had haar kunnen helpen om het antwoord te vinden, zelfs als we het patroon nog niet hadden kunnen doorbreken. Dat was belangrijk, want met deze sleutel kon ze verder om haar verlangen naar verbinding en geluk te vervullen.

Ik begreep nu zelf ook waarom ze zich had gedragen zoals ze deed. De dag was confronterend voor haar geweest en ze kwam van een plek waarin ze agressie en geweld had gebruikt om mensen op afstand te houden en haar eigen onvermogen en kwetsbaarheid te verhullen.

Ze gaf zelf achteraf ook aan dat ze me voorheen fysiek zou hebben aangevallen en ik heb haar bedankt dat ze dat niet had gedaan. Ze had dus al groei ervaren en de overlevingspatronen die haar hadden beschermd om het open te laten breken, waren mogelijk al signalen van haar eigen ontwikkeling.

Haar patroon brak niet open, omdat de druk steeds werd afgewenteld, maar het geweld werd daardoor wel begrensd, waardoor ze meer aanwezig kon blijven.

Elke reis is persoonlijk op zo’n manier en elke reis verschilt van elke andere. Daar zit veel schoonheid in als je die kunt vinden, maar dat leer je pas als je dichtbij genoeg kunt komen, als de ander je toelaat en zich steeds verder laat kennen.

Je kunt leren om meer van jezelf te delen en ook leren hoe je anderen uitnodigt om dichterbij te kunnen komen op een manier die prettig en veilig is. Je kunt leren hoe contact werkt en wat maakt dat het vaak stagneert (en bovenal hoe je dat doorbreekt). Het blijft een reis en al reizend open zich nieuwe deuren.

Bovenal kunnen we naar een plek waarin contact niet meer leeg is en waarin wat je uitwisselt betekenisvol en relevant is. Dat is een mooie plek als je daar weet te zijn. Daar ben je thuis en wordt je ontvangen. Daar ben je voorbij de alledaagse maskers en is contact intiem en eerlijk. Het is een plek waarin vreemden veranderen in vrienden (of zelfs geliefden).

Grenzen zijn nodig op zo’n reis, want om een ontmoeting te hebben moet je ook jezelf kunnen zijn en weten wat van jou is en wat van een ander. Waar ligt de grens waar jij ophoudt en de ander begint? Ook daar ontstaat veel verwarring en de sleutel bestaat niet uit grenzen aangeven. Dat is slechts wat je denkt als je niet zo goed bent in grenzen.

Vanaf maart wil ik met een kleine groep deelnemers op reis in deze materie. We gaan elkaar ontmoeten en helpen om te krijgen wat we willen in contact, in verbinding en in leven.

Je gaat oefenen met contactmogelijkheden en jezelf delen en anderen ontvangen. Je zal je uitdagingen inbrengen en daar hulp in krijgen, en als dat helpend is werken we ook met familieopstellingen.

Je kan er jezelf wat ontmoeten en ook deel zijn van een groep die je waarschijnlijk al snel al hecht zal ervaren. Een mooie kans om jezelf verder te leren kennen en te verdiepen in contact en verbinding. Of misschien leer je hoe je meer aanwezig kunt blijven in uitdagend contact.

Ik ben je al voorgegaan en begeleid je graag op deze reis. Op deze reis leren we van elkaar en samen.

Mijn streven is een vaste groep van 3 tot 10 personen en ik zou in maart willen starten. Als je interesse hebt om meer erover te weten of je denkt dat deelname iets voor jou is, dan nodigen we je graag uit voor deze gratis informatiemiddag. Ik wil je daar ook graag wat meer leren kennen.

Mocht je niet kunnen en dan kan je me altijd benaderen met je vragen of om je interesse voor deelname te delen.

Zie ik je op 14 januari? Ik hoop van wel.

Laat me weten dat je komt

Evenementdetails

Locatie